Opublikowany 19 maja 2024
Aktualności, Aplikacja mobilna, Kultura, Region

Do Domu Mendelsohna trafił unikat. To fragment żydowskiego nagrobka

Fot. BORUSSIA Olsztyn

Do dawnego żydowskiego domu przedpogrzebowego Bet Tahara w Olsztynie trafił fragment macewy, która przez lata była używana jako dekiel do studzienki kanalizacyjnej. Prawdopodobnie macewa została zabrana z kirkutu w Lidzbarku Warmińskim.

Macewa dołączy do zbioru fragmentów innych macew, które przechowujemy w Bet Tahara. Mamy w tym zbiorze m.in. macewy, które zabrano ze skarpy przy olsztyńskiej restauracji, gdzie służyły jako wzmocnienie gruntu

– powiedziała prezes fundacji Borussia Kornelia Kurowska.

Klapę od studzienki wykonaną z macewy, czyli żydowskiej tablicy nagrobnej, przekazali Borussii członkowie Warmińsko-Mazurskiego Stowarzyszenia Historyczno-Kolekcjonerskiego z Lidzbarka Warmińskiego. Stowarzyszenie to prowadzi w swoim mieście izbę historyczną, do której mieszkańcy okolicy przynoszą ich zdaniem cenne, dawne rzeczy.

Pewnego dnia przyszedł do nas pan i przyniósł tę klapę od studzienki. Powiedział, że leżała latami na znanym mu podwórku i uznał, że to nie jest odpowiednie miejsce

– powiedział Grzegorz Mejsner, który z Michałem Duchlińskim przywiózł fragment macewy do Olsztyna, uznając, że powinna być ona eksponowana w miejscu o odpowiednim kontekście – stąd decyzja o przewiezieniu macewy do dawnego domu przedpogrzebowego.

Na płycie nagrobnej z Lidzbarka Warmińskiego zachowały się fragmenty inskrypcji w języku hebrajskim i niemieckim.

W ocenie Mejsnera macewa może pochodzić z kirkutu w Lidzbarku Warmińskim, jednak nie wiadomo którego, bo w mieście funkcjonowały dwa takie cmentarze. Na jednym jest dziś cmentarz katolicki, drugi jest zdewastowany. Według Mejsnera macewę na klapę od studzienki przerobiono w PRL-u, co było częstą praktyką. Macewy lub ich fragmenty służyły m.in. jako schody, płyty umacniające drogi, traktowano je jako materiał budowlany.