„Ty decydujesz, czy zachorujesz!”. Rusza onkologiczna kampania edukacyjna

Każdego roku ok. 160 tysięcy Polaków dowiaduje się, że ma raka.

Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) u około 80% z nich, nowotwór wywołany jest przez czynniki zewnętrzne, w tym styl życia. A dzięki zmianie stylu życia można uniknąć zachorowań na około 40-50% nowotworów złośliwych. Palenie tytoniu, otyłość oraz towarzyszące jej zła dieta i brak ruchu, nadużywanie alkoholu oraz nadmierna ekspozycja na promieniowanie UV to główne czynniki ryzyka.

Kampania „Ty decydujesz, czy zachorujesz!” jest wspólną inicjatywą Polskiego Towarzystwa Chirurgii Onkologicznej i Polskiego Towarzystwa Onkologicznego, której zadaniem jest zbudowanie w polskim społeczeństwie świadomości wpływu, jaki mamy na swoje zdrowie i życie. Patronat Honorowy objęło Ministerstwo Zdrowia. Kampanię wspiera medialnie grupa radiowa Audytorium 17, do której należy Radio Olsztyn.

Epidemia nowotworów

Liczba nowotworów rośnie w zatrważającym tempie. Co roku na raka umiera 9,6 milionów ludzi na całym świecie. To obecnie druga przyczyna zgonów, zaraz za chorobami układu naczyniowego. Liczba nowotworów złośliwych w Polsce w ciągu ostatnich trzydziestu lat wzrosła ponad dwukrotnie. Każdego roku diagnozowanych jest 160 tysięcy nowych przypadków, a umiera aż 100 tysięcy osób. Według prognoz – w przyszłości liczby te będą rosnąć.

Kampania „Ty decydujesz, czy zachorujesz!”

Akcja skierowana jest w szczególności do osób prowadzących niezdrowy tryb życia, niezainteresowanych tematyką zdrowotną. Celem jest zwiększenie świadomości społecznej na temat raka i odpowiedniej profilaktyki nowotworowej – stąd też mocne hasło – wyjaśnił prof. dr hab. n med. Piotr Rutkowski z Polskiego Towarzystwa Chirurgii Onkologicznej. Uwarunkowania genetyczne tak naprawdę są przyczyną rozwoju zaledwie ok 5% chorób nowotworowych – dodał dr hab. n. med. Adam Maciejczyk, Prezes Polskiego Towarzystwa Onkologicznego. Wśród trzech najczęściej występujących nowotworów w Polsce, czyli płuca, piersi i prostaty to czynniki zewnętrzne odpowiadają za 70-90% przypadków chorób – dodał profesor Piotr Rutkowski z Polskiego Towarzystwa Chirurgii Onkologicznej. Spośród wszystkich zgonów związanych z nowotworami ok. 30% jest spowodowanych paleniem tytoniu, kolejnych 30% jest związanych z dietą, a około 15-20% z infekcjami. Pozostały odsetek nowotworów jest spowodowany przez inne czynniki, takie jak ekspozycja na promieniowanie UV, stres czy brak aktywności fizycznej.

Zmiana wieloletnich nawyków i przyzwyczajeń jest bardzo trudna

Warto zacząć od małych kroczków i niewielkich, wprowadzanych stopniowo modyfikacji. Pamiętaj, że zmiana stylu życia, nie gwarantuje całkowitej ochrony, jednak w sposób znaczący obniża prawdopodobieństwo wystąpienia choroby.

• Rzuć palenie – to główna przyczyna występowania raka płuca, nerek, pęcherza, żołądka, szyjki macicy, jelita grubego oraz wielu nowotworów głowy i szyi. Jeden papieros zawiera około 7 tysięcy substancji chemicznych, w tym aż ponad 70 silnie rakotwórczych. Z powodu wymuszonego biernego palenia każdego roku w Polsce umiera około 2 000 osób, które same nigdy nie paliły. Według badań, aż ponad 14 mln Polaków narażonych jest na bierne wdychanie dymu tytoniowego!
• Zredukuj swoją wagę – właściwa zbilansowana dieta oparta o warzywa i niskotłuszczowe produkty zmniejsza ryzyko występowania otyłości, a więc również wielu nowotworów tj. raka jelita grubego czy raka szyjki macicy. W redukcji wagi ważny jest także ruch. Według szacunków organizacji World Cancer Research Fund około 20% przypadków nowotworów diagnozowanych w USA ma związek z niską aktywnością fizyczną i innymi błędami w stylu życia. Spędzanie wielu godzin w pozycji siedzącej zwiększa prawdopodobieństwo zachorowania na raka płuc, macicy i jelita grubego, a 10 tysięcy kroków dziennie to minimalna dawka ruchu konieczna dla zachowania zdrowia.
• Ogranicz alkohol – statystyczny Polak wypija rocznie około 10 litrów czystego alkoholu, który przyczynia się do powstawania nowotworów głowy i szyi, wątroby, jelita grubego i piersi. Połączenie alkoholu i tytoniu jest szczególnie niebezpieczne. Alkohol niszczy błonę śluzową jamy ustnej i gardła i w ten sposób ułatwia wchłanianie szkodliwych związków chemicznych zawartych w dymie papierosowym. Z tego powodu osoby palące papierosy i pijące alkohol, są szczególnie narażone na ryzyko wystąpienia nowotworów gardła i przełyku.
• Używaj kremów z filtrem – ochrona skóry przed szkodliwymi promieniami UV jest najlepszą metodą ograniczenie ryzyka zachorowania na czerniaki oraz inne nowotwory skóry. Ważna jest także całkowita rezygnacja z solarium.

Redakcja: K. Ośko