Opublikowany 13 grudnia 2019
Olsztyn, Elbląg, Ełk, Aktualności, Aplikacja mobilna, Kętrzyn

„Minęło 38 lat od tej mrocznej nocy, kiedy junta wojskowa wprowadziła stan wojenny”. Miasta w regionie upamiętniły tamte wydarzenia

Fot. Kamil Olszewski

38 lat temu komunistyczne władze wprowadziły w Polsce stan wojenny. W ciągu kilku dni w 49 ośrodkach internowania umieszczono około 5 tys. osób. W całej Polsce odbyły się uroczystości w hołdzie ofiarom stanu wojennego.

Olsztyn

To już 38 lat minęło od tej mrocznej nocy, tej mrocznej daty, kiedy junta wojskowa pod przewodnictwem gen. Wojciecha Jaruzelskiego wprowadziła stan wojenny

– tak swoje przemówienie rozpoczął w Olsztynie Józef Dziki. Przewodniczący NSZZ Solidarność regionu warmińsko-mazurskiego był gospodarzem obchodów rocznicy wprowadzenia stanu wojennego.

Pod Pomnikiem Wolności Ojczyzny przedstawiciele administracji rządowej, samorządowej, związkowej, służb mundurowych i zwykli mieszkańcy oddali hołd ofiarom śmiertelnym i represjonowanym.

Józef Dziki

00:00 / 00:00

Wojewoda Artur Chojecki przypomniał o tym, że wiele spraw do dziś nie zostało rozliczonych.

Artur Chojecki

00:00 / 00:00

Fot. Kamil Olszewski

Po obchodach odprawiona została msza święta w intencji ofiar stanu wojennego. O 19:30 na elewacji Urzędu Wojewódzkiego wyświetlono wizualizację zapalonej świecy z datą wprowadzenia stanu wojennego i tablicy z nazwiskami ofiar śmiertelnych, m.in. bł. ks. Jerzego Popiełuszki. Przechodnie przystawali i odczytywali nazwiska. Świecę w oknie gabinetu zapalił wojewoda Artur Chojecki.

38. rocznicy wprowadzenia stanu wojennego

00:00 / 00:00

Tę tradycję zapoczątkowała akcja IPN „Zapal światło wolności”. Akcja nawiązuje do gestu solidarności ze strony obywateli wolnego świata pod adresem Polaków, z grudnia 1981 r. W oknie Pałacu Apostolskiego w Watykanie świecę zapalił św. Jan Paweł II, a w Białym Domu uczynił to ówczesny prezydent USA Ronald Reagan.

Fot. D. Grzymska

—————————————–

Kętrzyńscy licealiści byli pierwszymi skazanymi w czasie stanu wojennego na Warmii i Mazurach w procesie politycznym. O jego przebiegu, wprowadzeniu i skutkach, młodzieży szkolnej z Olsztyna opowiadali w Urzędzie Wojewódzkim pracownicy Instytutu Pamięci Narodowej. Mówi Renata Gieszczyńska z olsztyńskiej delegatury IPN:

Renata Gieszczyńska

00:00 / 00:00

Młodym ludziom stan wojenny kojarzy się z utratą wolności – mówi Aleksandra Tabaka, uczennica Zespołu Szkół Ekonomiczno-Handlowych w Olsztynie.

Aleksandra Tabaka

00:00 / 00:00

Fot. M. Kwiatkowska

Fot. D. Grzymska

Elbląg

W Elblągu tradycyjnie nie ma żadnej oficjalnej formy obchodów rocznicy Stanu Wojennego. W mieście, od Sierpnia 80 funkcjonowała bardzo silna organizacja Solidarności. Ponad siedemdziesięciu jej działaczy zostało internowanych, około trzystu było ukaranych za działalność antypaństwową. Mimo tych represji, krótko po wprowadzeniu stanu wojennego zawiązały się podziemne struktury elbląskiej Solidarności, które nigdy nie zostały rozbite. Opozycjoniści już wtedy podjęli decyzję o tym, że nigdy nie będą obchodzić rocznic 13 Grudnia.

I tak jest do dziś. To dzień klęski, a dla wielu początek długoletnich prześladowań. Nie jesteśmy zwolennikami uroczystych obchodów – przypominają działacze Solidarności Jan Fiodorowicz i Tadeusz Chmielewski. Tradycją w Elblągu jest stawianie wieczorem zniczy pod Pomnikiem Ofiar Grudnia 70. W stanie wojennym to był akt odwagi, dziś może to zrobić każdy kto uznaje, że warto w ten sposób uczcić jego ofiary.

Dodajmy, elblążanie obchodzą uroczyście pamięć innych wydarzeń sprzed lat – Grudnia 70. Jak co roku główne obchody odbędą się 18 grudnia, także pod pomnikiem wystawionym przez Solidarność jeszcze przed wybuchem stanu wojennego.

Posłuchaj relacji Miry Stankiewicz

Elbląg nie obchodzi 13 Grudnia

00:00 / 00:00

Ełk

Ełczanie uczcili 38. rocznicę wprowadzenie w Polsce w stanu wojennego

Ełczanie uczcili tę smutną rocznicę składając kwiaty pod pomnikiem Za wolną i Niezawisłą Polskę w Parku Solidarności.

Jak wyglądał 13 grudnia w Ełku – mówi dyrektor Muzeum Historycznego w Ełku Rafał Żytyniec:

Stan wojenny w Ełku wyglądał tak jak wszędzie. Tu też internowano ludzi, zamilkły telefony i była godzina milicyjna. To smutna rocznica. Warto jednak na nią spojrzeć w kontekście historycznym. To właśnie Solidarność była początkiem zmian politycznych w całej Europie.

Rafał Żytyniec

00:00 / 00:00

13 grudnia w Ełku internowano 10 osób.