Zostań świadomym konsumentem. Zobacz, jak czytać etykiety na produktach

Ponad 60% konsumentów w Europie zgłasza trudności ze zrozumieniem wszystkich informacji zawartych na etykietach produktów spożywczych – tak wskazują badania Komisji Europejskiej. Właśnie dlatego Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych (IJHARS) aktywnie prowadzi kampanie edukacyjne, także wśród najmłodszych mieszkańców Olsztyna, aby uczyć ich świadomego czytania etykiet. 

Zgodnie z wymogami prawnymi, każda żywność przeznaczona do obrotu musi być odpowiednio oznakowana. Ryszard Piórkowski, Warmińsko-Mazurski Wojewódzki Inspektor Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych, podkreślił fundamentalne znaczenie tego aspektu.

Trzeba po prostu wiedzieć, że każda etykieta, każda żywność powinna być znakowana. To jest podstawa. Później i następnie musimy wiedzieć, że produkty mają określone składy

– wyjaśnił.

Podstawowym elementem etykiety jest prawidłowa nazwa środka spożywczego, a następnie wykaz składników. Generalna zasada wskazuje, że im krótsza lista składników, tym niższy stopień przetworzenia produktu.

Przede wszystkim na etykiecie powinna się znaleźć prawidłowa nazwa środka spożywczego. W dalszej kolejności to jest wykaz składników, na który powinniśmy zwracać ważną uwagę, powinniśmy też czytać wykaz składników, zwracać uwagę, czy mamy tam dużo dodatków

– powiedziała Małgorzata Staniszewska z Wojewódzkiego Inspektoratu Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych.

Istotnym elementem są również dodatki do żywności, często oznaczane symbolami „E” z numerami. Są to substancje dopuszczone do stosowania w określonych ilościach, mające na celu poprawę cech organoleptycznych lub trwałości produktu. Mimo regulacji prawnych, ich kumulacja w diecie może stanowić wyzwanie.

Pamiętajmy, że e-dodatki są dozwolone do stosowania w żywności, jednak w określonych ilościach

– dodała Staniszewska.

Zalecenia ekspertów wskazują na preferowanie produktów z ograniczoną liczbą dodatków.

Termin przydatności do spożycia: różnice i konsekwencje

Kolejnym kluczowym elementem etykiety jest termin przydatności do spożycia. Istnieją dwa podstawowe określenia:

• „Należy spożyć do”: dotyczy produktów nietrwałych mikrobiologicznie. Po upływie tej daty produkt może stanowić zagrożenie dla zdrowia.
• „Najlepiej spożyć przed”: odnosi się do produktów o dłuższej trwałości. Po upływie tej daty produkt może stracić część swoich właściwości organoleptycznych, ale jego spożycie jest zazwyczaj bezpieczne.

Nadzór rynku: rola Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych (IJHARS)

Jakość żywności na rynku polskim jest systematycznie monitorowana. Jak wskazują inspektorzy, obserwuje się wzrost świadomości konsumentów, co przekłada się na wymagania wobec producentów. Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych (IJHARS) prowadzi bieżące kontrole w celu weryfikacji rzetelności producentów i eliminacji nieprawidłowości.

Jakość żywności naprawdę jest na coraz wyższym i lepszym poziomie. Producenci to są świadomi ludzie, którzy wiedzą i wiedzą też, że dzisiaj konsument coraz więcej wie, coraz więcej czyta, on się interesuje i istotne są dla niego informacje na tej etykiecie

– potwierdziła Małgorzata Staniszewska.

Działania IJHARS obejmują wykrywanie zafałszowań produktów, takich jak użycie wyrobów seropodobnych zamiast sera w pizzy czy niewłaściwe wzbogacanie miodu.

Rola laboratorium: ocena jakości i bezpieczeństwa

Kluczową rolę w procesie kontroli jakości żywności odgrywają laboratoria. W Olsztynie działa Laboratorium Głównego Inspektoratu Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych.

W laboratorium w Olsztynie wykonujemy badania wszystkich produktów spożywczych, które są dostarczane przez wojewódzkie inspektoraty

– poinformowała Hanna Gaszyk, dyrektor Laboratorium Głównego Inspektoratu Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych w Olsztynie.

Badania obejmują produkty z różnych etapów obrotu – od produkcji, przez hurtownie i handel detaliczny, po gastronomię. Około 25 proc. próbek badanych w olsztyńskim laboratorium jest kwestionowanych ze względu na stwierdzone niezgodności.

Jest różnie. Są produkty rzeczywiście, które są bardzo dobrej jakości, a są produkty, które są zarówno zafałszowane, jak i są o niższej jakości i my wykazujemy to w naszych badaniach

– dodała Hanna Gaszyk.

Analizy laboratoryjne wskazują, że produkty nabiałowe charakteryzują się zazwyczaj wysoką jakością, natomiast nieprawidłowości częściej występują w gastronomii, m.in. w kontekście deklarowanego składu mięsa w kebabach.

Dodajmy, że w Olsztynie Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych aktywnie przekazywała tę cenną wiedzę dzieciom. To ważny element prowadzonej kampanii informacyjnej, mającej na celu budowanie świadomości konsumenckiej od najmłodszych lat, aby przyszli konsumenci potrafili dokonywać odpowiedzialnych wyborów żywieniowych.

Posłuchaj relacji Marka Lewińskiego

Autor: M. Lewiński
Redakcja: P. Jaguszewski