Prof. Elżbieta Bandurska-Stankiewicz: Bez badań nigdy nie opanujemy cukrzycy

Lekarz z glukometrem, fotolia

Światowa Federacja Diabetologiczna alarmuje, że w 20140 roku z cukrzycą zmagać się będzie co piąta osoba na świecie.

Obecnie w Polsce przeznacza się 7 miliardów złotych rocznie na zwalczanie cukrzycy, z czego połowa przypada na leczenie jej powikłań. Wielu zachorować można byłoby uniknąć, gdybyśmy tylko raz na jakiś czas wykonali kontrolne podstawowe badania

– mówi gość Izy Malewskiej w audycji „Bliższe spotkania”, diabetolog prof. dr hab. med. Elżbieta Bandurska-Stankiewicz.

Cukrzyca wzrasta w sposób epidemiczny i to się przekłada już na miliony ludzi na świecie, u nas na tysiące. W naszym województwie na cukrzycę choruje od 4,6 do 5 procent ludzi. Dominuje tak zwana cukrzyca typu drugiego, czyli cukrzyca, która kiedyś rozwijała się wśród ludzi dorosłych, ale teraz coraz częściej chorują dzieci i młodzież – coraz więcej dzieci i młodych ludzi jest otyła. W Polsce niestety profilaktyka jest na niewystarczającym poziomie. Jeżeli nie będzie badań przesiewowych, jeżeli lekarze rodzinni nie będą zlecać badań, przynajmniej w grupach ryzyka – pacjenci w wieku powyżej 45 roku życia, otyli, z nadciśnieniem tętniczym, cukrzycą ciążową – to my nigdy nie opanujemy tej choroby. Rozwój choroby trwa od dziesięciu do piętnastu lat

– mówi prof. Bandurska-Stankiewicz.

A jakie badania należy wykonać – podpowiada Elżbieta Bandurska-Stankiewicz.

Cukier na czczo tylko w laboratorium nie glukometrem, stężenie cholesterolu i jego frakcji. Około 1/3 pacjentów dowiaduje się w momencie zawału, że ma cukrzycę.

Posłuchaj rozmowy z Elżbietą Bandurską-Stankiewicz

Badajmy się profilaktycznie – radzi lek. Mirona Flisikowska – Wilczek
Czy chętnie chodzimy do lekarza – o tym Iza Malewska rozmawiała z Mironą Flisikowską – Wilczek internistką, specjalistką medycyny rodzinnej, gościem audycji „Bliższe spotkania”.

Jest grupa pacjentów, która przychodzi do lekarza regularnie. Niestety są to już ludzie chorzy, którzy mają konkretne dolegliwości. Jako społeczeństwo nie dbamy o zdrowie profilaktycznie. Kiedy jesteśmy zdrowi nie myślimy o chorobach, nie myślimy o tym, że kiedyś będziemy starzy, że kiedyś coś złego może nas spotkać

– mówi lek. Flisikowska – Wilczek.

Badania okresowe pracowników nie są wystarczające

Po to, żeby badać ludzi zdrowych powstała medycyna pracy. Kiedyś co roku były robione te podstawowe badania: morfologia, mocz, cukier, OB, zdjęcie klatki piersiowej. Niestety, sposób myślenia o medycynie pracy bardzo się zmienił i w tej chwili w większości zakładów pracy jest to tylko badanie lekarskie, w czasie którego jest zbierany krótki wywiad i ewentualnie mierzone ciśnienie. W zależności od zakładu pracy badania takie są wykonywane raz na 2-3 lat. Bogatsze zakłady pracy zlecają czasami dokładniejsze badania. Ale tych badań jest mało

– mówi lek. Mirona Flisikowska – Wilczek

Gdzie możemy robić badania profilaktycznie?

Teoretycznie mówi się, że można to robić u lekarza rodzinnego. Tak naprawdę nasz system ochrony zdrowia nie jest nastawiony na taką profilaktykę jaka funkcjonuje w krajach zachodnich. Tam pacjent, żeby utrzymać swoją składkę ubezpieczeniową zobowiązany jest – w zależności od wieku – przynajmniej do jednej wizyty profilaktycznej w roku i wykonania badań. W Polsce jest kilka programów profilaktycznych kierowanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia do pacjentów. Jeżeli chodzi o kobiety jest to program profilaktyki raka szyjki macicy – program ukierunkowany do kobiet od 25 do 59 roku życia. Kolejnym programem profilaktycznym – dla kobiet zdrowych – jest program profilaktyczny raka piersi. Jest to badanie mammograficzne między 50 a 69 rokiem życia. Dla osób po kontakcie z gruźlicą jest program profilaktyki gruźlicy. Dla pacjentów, którzy w danym roku kończą 35, 45, 50, 55 lat jest program profilaktyki układu krążenia

– mówi lek. Mirona Flisikowska – Wilczek.

Na jakie badania kto i kiedy powinien iść?

Musimy zacząć od tego, czy jesteśmy kobietą czy mężczyzną, co mamy w genach, czym jesteśmy obciążeni, na co musimy zwrócić szczególną uwagę, na swoją masę, czy palimy tytoń – to wszystko decyduje o rodzaju badań. Zanim wykonamy badania laboratoryjne przede wszystkim należy się wsłuchać w swój organizm, bo organizm zazwyczaj sygnalizuje. Niestety są choroby, które na początku nie dają oznak np. cukrzyca, zaburzenia cholesterolowe, które nie leczone prowadzą do miażdżycy, zawału serca czy udaru mózgu. Rozmawiajmy więc ze swoim lekarzem pierwszego kontaktu, bo lepiej zapobiegać niż leczyć

– doradza Mirona Flisikowska – Wilczek.

Posłuchaj rozmowy z Mironą Flisikowską-Wilczek

część 1

część 2

Pod względem profilaktyki chorób kobiecych nasz region jest w czołówce w kraju – mówi Aleksandra Kuczko z NFZ i dodaje, że w profilaktyce raka piersi tylko 50% pań, które powinny wykonać badania korzysta z możliwości zrobienia tych badań, a w przypadku profilaktyki szyjki macicy około 30%.

Posłuchaj rozmowy z Aleksandrą Kuczko

W tym roku w naszym województwie badanie mammograficzne powinno wykonać około 50 tysięcy pań, a badanie cytologiczne około 90 tysięcy kobiet.

Autor: DKucharzewska
Redakcja: ASocha/BSC