Dezinformacja przed wyborami. Jak się przed nią bronić?

Zbliżające się wybory prezydenckie to nie tylko czas kampanii i decyzji politycznych, ale także wzmożonej dezinformacji. Fałszywe wiadomości, zmanipulowane nagrania i deepfaki pojawiają się w mediach społecznościowych, na stronach internetowych, a nawet w prywatnych wiadomościach.

Ich celem może być zniechęcenie do głosowania, wzbudzenie nieufności wobec kandydatów lub podważenie wiarygodności procesu wyborczego.

Dezinformacja jest bardzo atrakcyjna. Zazwyczaj bazuje na naszych instynktach, które podążają za tym, co jest kontrowersyjne

– powiedział Paweł Cymbor z redakcji FakeNews.pl

Eksperci wskazują na różne formy dezinformacji. To między innymi fake newsy, czyli spreparowane artykuły lub wpisy, które udają rzetelne informacje, ale zawierają nieprawdziwe treści. Mogą one dotyczyć fałszywych sondaży wyborczych, nieistniejących skandali politycznych czy rzekomych zmian w procedurach głosowania.

Czym są deepfaki?

Coraz większym zagrożeniem są deepfaki – zaawansowane technologicznie nagrania wideo i audio, które mogą przedstawiać celebrytów lub polityków wypowiadających słowa, których nigdy nie powiedzieli.

Znani ludzie, tacy jak chociażby Robert Lewandowski, zachęcają nas do tego, żebyśmy zainwestowali. Oczywiście te biznesy nie istnieją, a Robert Lewandowski nigdy nie zachęcał nas do tego, żebyśmy zainwestowali w jakąś usługę, którą on w tych deepfakach proponuje

– powiedziała Radiu Olsztyn dr Marta Więckiewicz-Archacka z Instytutu Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej UWM.

Deepfaki coraz częściej używane są do manipulacji z wykorzystaniem polityków. Ostatnio w mediach społecznościowych pojawił się materiał z wizerunkiem prezydenta Andrzeja Dudy.

Jak walczyć z dezinformacją?

Aby pomóc wyborcom w odróżnianiu faktów od manipulacji, powstał portal BezpieczneWybory.pl. To rzetelne źródło informacji, które zawiera kalendarium wyborcze, poradnik dla głosujących, bazę wiedzy o wyborach oraz platformę do zgłaszania przypadków dezinformacji.

Ministerstwo Cyfryzacji zapowiada także kolejne działania przeciwko dezinformacji wyborczej.

Jeszcze w ten weekend ruszy tzw. cyberparasol. Będziemy monitorować ruch w sieci, aby zapobiec wpływowi z zagranicy. Włączymy w te działania wszystkie działające w Polsce platformy społecznościowe.

– zapowiedział minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski.

Eksperci apelują o ostrożność i rozwagę. W obliczu narastającej dezinformacji najważniejsze jest krytyczne podejście do treści publikowanych w internecie.

Zamiast wierzyć w sensacyjne nagłówki, warto zweryfikować informacje u zaufanych źródeł, np. w serwisach fact-checkingowych lub na oficjalnych stronach instytucji państwowych

– przypominają specjaliści.

Posłuchaj relacji Marka Lewińskiego

Autor: M. Lewiński
Redakcja: B. Świerkowska-Chromy