Opublikowany 21 września 2022
Olsztyn, Polecane, Aktualności, Aplikacja mobilna, Region, Regiony

„Szubienice” mogą trafić do muzeum. Pomnik przestał być zabytkiem

Fot. A. Niebojewska

Szubienice bez ochrony konserwatorskiej. Wicepremier i minister kultury Piotr Gliński zadecydował o uchyleniu decyzji wpisującej kontrowersyjny Pomnik Wyzwolenia Ziemi Warmińsko-Mazurskiej do rejestru zabytków.

Wicepremier Piotr Gliński przekonywał reportera Radia Olsztyn, że pomnik już dawno powinien zniknąć z przestrzeni publicznej, a wypisanie go z rejestru zabytków jest w interesie państwa polskiego. Minister kultury przypomniał, że rząd proponował wcześniej miastu przeniesienie monumentu dłuta Xawerego Dunikowskiego.

Pan prezydent Olsztyna nie chciał przewieźć tego pomnika, ani też pozwolić nam na zabranie go do muzeum reliktów komunizmu, gdzie poza przestrzenią publiczną mógłby sobie spoczywać ten pomnik.

P. Gliński – cz. 1

00:00 / 00:00

Z decyzji tej cieszy się Jerzy Szmit, który w ostatnich latach wielokrotnie przekonywał do usunięcia „szubienic” z centrum Olsztyna.

To bardzo dobra wiadomość. Długie lata Czekaliśmy na to, żeby wreszcie podjęta została decyzja, która umożliwi usunięcie „szubienic” i uwolnienia Olsztyna od tego ponurego monumentu.

J. Szmit

00:00 / 00:00

Skutek decyzji ministra będzie identyczny, jak w przypadku wykreślenia pomnika z rejestru zabytków. Miasto będzie musiało usunąć go z przestrzeni publicznej, jeśli tego nie zrobi, decyzję o rozbiórce – zgodnie z ustawą dekomunizacyjną – wyda wojewoda.

Historia kontrowersyjnego pomnika

Pomnik Wyzwolenia Ziemi Warmińskiej i Mazurskiej, zwany potocznie – ze względu na swój kształt „szubienicami” – od wielu lat wzbudza w Olsztynie kontrowersje. Początkowo był poświęcony Armii Czerwonej. Na pomniku figuruje postać sowieckiego żołnierza, sierp i młot, pięcioramienna sowiecka gwiazda i czołgi. Aby wzmocnić jego symbolikę grupa rzeźbiarzy pod kierunkiem Xawerego Dunikowskiego, w latach 50. XX wieku, wykonała pomnik z kamienia pochodzącego z rozbiórki pomnika Tannenberg-Denkmal. Na obrzeżach Olsztynka uświetniał przed wojną pamięć o zwycięskiej bitwie z 1914 roku i jednocześnie był mauzoleum Paula Hindenburga.