Opublikowany 11 sierpnia 2017
Aktualności, Działdowo

Robert Szaj: Warto w nocy popatrzeć na niebo. Trwa spektakl spadających gwiazd czyli perseidów

Robert Szaj. Fot. Ł. Sadlak

Aktorami są tu prawdziwe gwiazdy, a sceną… niebo. Połowa sierpnia to czas obserwacji perseidów. Moment kulminacyjny przypada na noc z soboty na niedzielę, ale ten rój meteorów można z powodzeniem oglądać już od wczoraj.

Perseidy są obserwowane od około 2 tysięcy lat. Najwcześniej podziwiano je na Dalekim Wschodzie. Dziś rój meteorów związanych z kometą Swift-Tuttle można oglądać m.in. w Truszczynach niedaleko Działdowa na Mazurach. Czym są perseidy? W Porannych Pytaniach mówił o tym Robert Szaj z obserwatorium astronomicznego w Truszczynach, prezes Fundacji Nicolaus Copernicus.

Marek Lewiński: Perseidy, czyli jeden z najbardziej regularnych rojów meteorów, którego orbita przecina się każdego roku z orbitą ziemską w dniach od 17 lipca do 24 sierpnia. Maksimum roju obserwuje się między 12 a 13 dniem sierpnia. Ale za nami już jedna nieprzespana noc?

Robert Szaj: Tak, prognozy były bardzo złe, miał padać deszcz, ale na szczęście około godziny 16 przetarło się i prawie całkowicie niebo się rozchmurzyło i mogliśmy oglądać rój meteorów. W nocy między 12 a 13 sierpnia to umowna data, bo zazwyczaj tej nocy można zobaczyć najwięcej spadających gwiazd zwanych też łzami św. Wawrzyńca od święta św. Wawrzyńca 10 sierpnia, ale sporo spadających perseidów oglądamy od 8-9 sierpnia do 14-15 sierpnia.

Marek Lewiński: Co to są perseidy?

Robert Szaj: Są to drobne ziarenka materii międzyplanetarnej, które wpadając do atmosfery ziemskiej, przelatując i trąc o cząstki atmosfery podgrzewają się i widzimy świecący fragment naszej atmosfery ziemskiej.

Marek Lewiński: Perseidy można oglądać gołym okiem lub przez lornetkę, ale najlepiej to chyba w Truszczynach?

Robert Szaj: Najlepiej, bo świateł miejskich jest bardzo mało. Najlepiej oglądać tam, gdzie niebo jest naprawdę ciemne. Do Truszczyn przyjeżdżają astronomowie i specjaliści w tej dziedzinie, którzy mogą wyjaśnić, co oglądamy. Będą ciekawe wykłady, ale też będą zajęcia dla dzieci i młodzieży: warsztaty budowy rakiet kosmicznych, które około godziny 18 wylecą w górę i to bardzo wysoko oraz możliwość operowania łazikami marsjańskimi. Najmłodszych przywitają bohaterowie Gwiezdnych Wojen, ponadto do dyspozycji będzie mobilne planetarium a każdy uczestnik otrzyma bezpłatną, obrotową mapę nieba. A wieczorem będziemy obserwować meteory. Impreza jest darmowa.

Marek Lewiński: Pan się przygotowuje do wyprawy do USA, by obserwować zaćmienie słońca

Robert Szaj: Zaćmienie wystąpi 21 sierpnia, niestety będzie niewidoczne z Polski, zaćmienie przetnie natomiast środek Stanów Zjednoczonych. Przeprowadzimy bezpośrednią transmisje tego zjawiska w internecie.

Marek Lewiński: Astronomia przeżywa renesans. Dzięki niej np. można korzystać z aplikacji mobilnej.

Robert Szaj: Kiedyś bez astronomii i gwiazd nie moglibyśmy się odnaleźć. Dzisiaj dzięki astronomom i badaniom kosmicznym mamy aparaty cyfrowe w każdym telefonie komórkowym czy kuchenki mikrofalowe.

Marek Lewiński: Powstają kierunki na uczelniach: technologia kosmiczna.

Robert Szaj: Mamy nadzieje, że taki kierunek powstanie i na naszym uniwersytecie.

Marek Lewiński: Jeśli nie dojedziemy do Truszczyn, bo np. z Gołdapi jest dość daleko, to jak najlepiej oglądać perseidy?

Robert Szaj: Najlepiej położyć się na trawie na kocu lub leżaku, spojrzeć na północno-wschodni horyzont, w ciągu kilku minut zobaczymy sporo spadających gwiazd.

Posłuchaj rozmowy.

Robert Szaj