Aktualności, Działdowo, Aplikacja mobilna, Region, Regiony
Mieszkańcy Warmii i Mazur oddają hołd ofiarom totalitaryzmów. „Ogrom krzywd jest porażający”
W Działdowie odbyły się obchody Dnia Pamięci Ofiar Obu Totalitaryzmów na Warmii i Mazurach. Pierwsze obchody miały miejsce w roku 2021.
Obchody Dnia Pamięci, ustanowionego w 2020 roku, odbywają się w Działdowie. To w tym mieście w czasie II wojny światowej Niemcy utworzyli obóz KL Soldau. Obóz znajdował się w budynkach, w których przed wojną mieściły się polskie koszary. Rok 1945 i wkroczenie Armii Czerwonej nie zmieniły ponurego przeznaczenia tego obiektu – Sowieci utworzyli tu obóz nakazowo-rozdzielczy NKWD.
Przypominamy o zimie 1939 roku, gdy naziści stworzyli w Działdowie obóz zagłady. Trafiło tu około 30 tysięcy osób, głownie z polskich elit, z których wiele zostało brutalnie zamordowanych. Po wkroczeniu do miasta Armii Czerwonej w styczniu 1945 roku przejęło go NKWD, przekształcając w kolejne narzędzie represji
– przypomniał marszałek województwa warmińsko-mazurskiego Marcin Kuchciński.
Ogrom krzywd wyrządzonych osobom cywilnym jest porażający. Kwiat Polski był likwidowany w różnych obozach, byli wywożeni na wschód. Również tu, w Działdowie, miało to miejsce
– dodał wojewoda warmińsko-mazurski Radosław Król.
Wiele ofiar pochowano w zbiorowych, anonimowych mogiłach wokół miasta.
Wokół Działdowa znajduje się bardzo wiele miejsc pochówku osób pomordowanych właśnie w tym obozie. Jest to tragiczne miejsce – są tu i ofiary niemieckie, i sowieckie
– mówił starosta działdowski Paweł Cieśliński.
Mogiły ofiar są wciąż odkrywane – ostatnie takie odkrycie miało miejsce zaledwie kilka miesięcy temu, latem ubiegłego roku.
Wiele materiałów źródłowych mówiło o tym, że także na terenie obozu były mogiły osób, które zmarły lub zostały zamordowane. Część ekshumowano po wojnie, natomiast latem w czasie inwestycji budowlanej 100 metrów stąd odkryto zbiorową mogiłę, z której ekshumowano ponad 80 szczątków ofiar tego miejsce
– przekazał burmistrz miasta Grzegorz Mrowiński.
Obecnie trwa rewitalizacji dawnego jednego z poobozowych budynków. Znajdzie się w nim m.in. ogród pamięci poświęcony ofiarom.
Posłuchaj wypowiedzi
Autor: A. Piedziewicz
Redakcja: M. Rutynowski