Opublikowany 28 lutego 2025
Aktualności, Giżycko, Aplikacja mobilna, Regiony

Wojewódzkie obchody Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych

Fot. M. Zbrożek

W Panteonie Żołnierzy Wyklętych w Orłowie odbyły się wojewódzkie obchody Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Spoczywają tu szczątki żołnierzy poległych w największej na Mazurach bitwie podziemia niepodległościowego.

W uroczystości wziął udział syn kapitana Romualda Rajsa ps. Bury, który był dowódcą 3. Wileńskiej Brygady Narodowego Zjednoczenia Wojskowego. Jego ojciec został zamordowany w więzieniu w Białymstoku. Ciała nigdy nie znaleziono. Gdyby się to jednak udało, to syn chciałby, pochować ojca w Orłowie, razem ze swoimi żołnierzami.

Pomnik powstał w miejscu spoczynku dziewięciu żołnierzy Niezłomnych Żołnierzy Wyklętych z brygady „Burego”, których szczątki odnaleziono w 2014 roku na dawnym polu bitwy pod wsią Gajrowskie. W 1946 roku odbyła się tam największa na Mazurach bitwa polskiego podziemia niepodległościowego z sowieckim NKWD i innymi formacjami komunistycznego aparatu terroru.

Do starcia doszło 16 lutego, gdy na kwaterach we wsi Gajrowskie na skraju Puszczy Boreckiej przebywało około 150 żołnierzy 3. Brygady Wileńskiej. Zostali zaskoczeni przez obławę, w której uczestniczyło ponad tysiąc funkcjonariuszy wojsk pogranicznych NKWD, Ludowego Wojska Polskiego i Urzędu Bezpieczeństwa. Podczas walki zginęło od kilkunastu do 24 partyzantów, dokładnych strat po obu stronach nigdy nie ustalono.

Głównym elementem panteonu jest tzw. ściana pamięci z napisem „Niezłomni Żołnierze Wyklęci”, dewizą „Bóg, Honor, Ojczyzna” i wysokim stalowym krzyżem. Znajdują się tam żołnierskie mogiły z białymi betonowymi krzyżami. Obok umieszczone są dwie kolumny z orłami jagiellońskimi. Stworzona w ten sposób kwatera wojenna wkomponowana jest w naturalną skarpę, wzmocnioną polnymi kamieniami.

Posłuchaj relacji Małgorzaty Zbrożek

Uroczystości w Orłowie

00:00 / 00:00