Twoje miasto – Mława

Wieczorem 17 stycznia 1945 roku z budynku więziennego, obecnie archiwum, hitlerowcy wywieźli 365 Polaków, których rozstrzelano na terenie żwirowni Kalkówka. Ocalała jedna osoba. Taki napis widnieje na pomniku.

Pomnik go obok aktualnego budynku archiwum państwowego. Ale wcześniej nie był to zwykły obiekt. Pod koniec XIX wieku, kiedy go wybudowano, był po prostu powiatowym więzieniem. Ale oczywiście w trakcie drugiej wojny światowej więziono tu Polaków, był tutaj też obóz pracy przymusowej. W mławskim więzieniu przebywali zarówno żołnierze podziemia, jak i cywilni mieszkańcy okolicy – ci, którzy dopuścili się, w rozumieniu prawa niemieckiego, przestępstw pospolitych, np. uboju zwierząt gospodarskich. Przez mury tego budynku przewinęło się kilka tysięcy osób, wielu straciło życie.

Warto tu przyjechać jadąc w stronę Warmii i Mazur po to, żeby oddać hołd pomordowanym.

Posłuchaj relacji Marka Lewińskiego

W pierwszych dniach II wojny światowej główne uderzenie armii niemieckiej spotkało się z zaciętym oporem polskich wojsk pod Mławą. Obrona pozycji mławskiej trwała 80 godzin i nie została przełamana. Odwrót nastąpił 4 września dopiero na rozkaz dowódcy Armii „Modlin”. Po tych walkach 20. Dywizja Piechoty została przez Niemców nazwana żelazną dywizją.

W scenerii oryginalnych fortyfikacji z 1939 r. odbędzie się rekonstrukcja bitwy pod Mławą. Widowisko – uznawane za jedno z najciekawszych w Polsce – odbędzie się po raz dziewiąty. W tym roku będzie je obserwował prezydent Andrzej Duda.

Dlaczego Polskie Radio Olsztyn jest w Mławie? Otóż patronatem objęliśmy właśnie to wydarzenie, rekonstrukcję bitwy, która odbędzie się w sobotę 27 sierpnia.

(mlew/kpias)