Święta rodzinne czy religijne? CBOS zapytał Polaków
Ponad połowa Polaków traktuje Boże Narodzenie jako święto rodzinne. Tylko sześć procent badanych planuje spędzić wigilię z przyjaciółmi lub bliskimi znajomymi spoza rodziny – wynika z tegorocznego badania CBOS. Prawie wszyscy Polacy składają sobie w wigilię życzenia, spożywają tradycyjne potrawy i dzielą się opłatkiem.
Od 14 lat z badań CBOS wynika, że Polacy podkreślają wymiar rodzinny świąt Bożego Narodzenia. W tym roku taką odpowiedź wybrało 56 proc. badanych.
ŚWIĘTO RELIGIJNE CZY RODZINNE?
Co piąty ankietowany traktuje Boże Narodzenie jako święto przede wszystkim religijne, zbliżony odsetek badanych wskazuje na „święto ludzi związanych z tradycją chrześcijańską”. Z badań CBOS wynika też, że coraz mniej Polaków uznaje Boże Narodzenie za święto w pierwszej kolejności religijne (spadek o 10 punktów proc.), a coraz więcej za święto przede wszystkim rodzinne.
– Dwóch na trzech badanych święta spędza z żoną, mężem, partnerem lub partnerką, blisko połowa z rodzicami, a 48 proc. także z mieszkającymi z nimi dziećmi. Prawie jedna trzecia Polaków spędzi wigilię ze swoim rodzeństwem oraz z dorosłymi dziećmi, które już z nimi nie mieszkają – wynika z badań CBOS.
Tylko sześć proc. badanych planuje spędzić wigilię z przyjaciółmi lub bliskimi znajomymi spoza rodziny, zaś jeden proc. spędzi wigilię z kimś innym, a kolejny jeden proc. samotnie. Mimo pandemii tegoroczną wigilię ze swoim rodzeństwem spędzi o trzy punkty procentowe więcej Polaków niż w 2015 roku. Również więcej osób spędzi ten wieczór z wnukami.
TRADYCYJNE ZWYCZAJE NIEZMIENNE
Niezależnie od przemian w postrzeganiu świąt Bożego Narodzenia, wiele tradycyjnych zwyczajów wigilijnych jest przestrzeganych w polskich domach w równym stopniu, co ponad dwadzieścia lat temu. – Niezmiennie prawie wszyscy Polacy składają sobie w wigilię życzenia, spożywają tradycyjne potrawy wigilijne, dzielą się opłatkiem, a także przystrajają choinki – wskazuje CBOS.
Z badań wynika także, że większość Polaków traktuje święta jako okazję do wymiany życzeń z krewnymi i znajomymi, przygotowania prezentów pod choinkę, wysyłania życzeń świątecznych za pomocą SMS-ów, komunikatorów internetowych, e-maili lub kartek elektronicznych, a także przygotowywania dodatkowego nakrycia na stole dla niespodziewanego gościa.
MNIEJ OSÓB NA PASTERCE
Wraz ze spadkiem osób uznających Boże Narodzenie za święto religijne, stopniowo zmniejszają się również odsetki przestrzegających ściśle religijnych zwyczajów wigilijnych – np. 53 proc. bierze udział w pasterce – co w porównaniu z 2019 jest spadkiem o 13 punktów proc. Post w Wigilię zachowuje 83 proc. badanych. Odmawianie modlitw lub odczytywania fragmentu Pisma Świętego zadeklarowało 60 proc., a przystępowanie do spowiedzi – 59 proc.
Z badania CBOS wynika, że na popularności tracą również niektóre zwyczaje niezwiązane z religią. Śpiewanie w wigilię kolęd zadeklarowało 70 proc. – jest to spadek o dziesięć punktów procentowych. Coraz mniej Polaków odwiedza także groby bliskich (spadek o 13 punków) i przestrzeganie zwyczajowej liczby potraw zadeklarowało 62 proc. badanych (spadek o 14 punktów).
ŚWIĘTA INNE NIŻ ZESZŁOROCZNE
Na stosunkowo stabilnym poziomie utrzymują się odsetki Polaków deklarujących wkładanie w Wigilię siana pod obrus (75 proc.), wywieszanie wianków świątecznych (51 proc.), dzielenie się opłatkiem ze zwierzętami (38 proc.) czy zapraszanie na Wigilię osób samotnych lub ubogich (29 proc.).
72 proc. badanych twierdzi, że tegoroczne święta w ich rodzinie będą takie same, jak w ubiegłym roku – jest to spadek 15-punktowy. – Prawie pięciokrotnie wzrósł natomiast odsetek badanych przewidujących, że ich święta będą mniej dostatnie, niż przed rokiem. Zmiany związane są z niepewną sytuacją gospodarczą w kraju – stoi w raporcie z badania.
Redakcja: Ł. Sadlak
