Tradycja lanego poniedziałku. Od śmigusa do dyngusa

Poniedziałek Wielkanocny nie ma szczególnego rytu liturgicznego, za to ten drugi dzień świąt ma bogatą obrzędowość. W tradycji ludowej znany jest jako śmigus-dyngus albo lany poniedziałek.

Kiedyś były to dwa odrębne zwyczaje. Śmigus – oznaczał smaganie rózgami po nogach i udach, zaś dyngus – oblewanie wodą i zbieranie datków stanowiących wielkanocny „okup”.

W wielu krajach także w Polsce, przez długi czas, bo do  XVII wieku, Wielkanoc świętowano przez trzy dni. Dyngus trwał dwa. W Poniedziałek Wielkanocny panowie oblewali wodą panie, a we wtorek wielkanocny, zwany trzecim świętem – panie oblewały panów.

W miastach korzystano ze śmigusa-dyngusa bardzo skromnie, spryskując panny najwyżej wodą różaną. Na wsiach w ruch szły wiadra. Przemoczona odzież i mokre włosy świadczyły o powodzeniu panny.

Posłuchaj relacji Anny Minkiewicz-Zaremby 

Autor: A. Minkiewicz-Zaremba
Redakcja: B. Świerkowska-Chromy/P. Jaguszewski