Frombork przywraca życie kanałowi Kopernika. Trwa renowacja unikatowego zabytku
Kanał Kopernika. Fot. K. Grabowska
Trwa gruntownie czyszczenie kanału Kopernika we Fromborku. To unikatowy zabytek średniowiecznej hydrotechniki.
Władze Fromborka chcą zamontować system, który sprawi, że woda w kanale nie będzie stała, ale będzie mogła płynąć.
Wszystkie rzeczy biologiczne, które wpadają do kanału, a także odpady komunalne stały się już trochę problematyczne. Stąd decyzja o gruntowany wyczyszczeniu kanału, żeby mógł cieszyć swoim widokiem dłużej niż tylko kilka dni, bo w chwili obecnej to jest woda stojąca
– powiedział burmistrz Fromborka Damian Krasiński.
Z kanału Kopernika jest spuszczona woda, a koparki wybierają z dna szlam, muł i śmieci.
Kanał powierzchownie był czyszczony w poprzednich latach. Teraz sprzątamy go gruntownie, bo chcemy zamontować w nim system pomp, który pozwoli na to, by woda w kanale znów była wodą płynącą. Tak, by mieszkańcy i odwiedzający nas goście mogli zobaczyć, jak kanał pracował dawniej
– dodał burmistrz.
Kupno i montażu pomp będzie rozważany na najbliższej sesji rady miasta. Koszt takiej inwestycji to około 120 tysięcy złotych. Burmistrz Fromborka ma nadzieję, że jeszcze w tym, a najpóźniej w przyszłym roku prace zostaną zakończone.
Kanał Kopernika to sztuczny przekop od rzeki Bałdy do Fromborka. W średniowieczu miał długość nieco ponad 5 kilometrów. Jego zadaniem było dostarczanie wody pitnej z rzeki do Fromborka. Miasteczko to bowiem nie miało zdatnych do picia zasobów wody. Nie wiemy dokładnie kiedy go przekopano, ani kto go zaprojektował. Zapewne stało się to w XIV wieku.
Wbrew nazwie kanału nie zaprojektował go mieszkający we Fromborku Mikołaj Kopernik. Kanał powstał na długo przed jego przybyciem do miasta.
Woda z kanału Kopernika wpływała do Zalewu Wiślanego. W razie cofki kanał chronił miasteczko przed zalaniem, woda z niego była też brana do gaszenia pożarów. Z czasem, w XVI w. zbudowano na kanale wieżę wodną. System czerpaków podnosił w niej wodę z kanału do zbiornika na wieży i z tego zbiornika drewnianymi rurami woda płynęła na Wzgórze Katedralne do kanoników i ich domów. Był to drugi, po Augsburgu, tego typu system wodociągowy w Europie.
Po II wojnie światowej i eksodusie miejscowej ludności kanał Kopernika zarastał na odcinku od rzeki Bałdy do Fromborka. Dziś w samym Fromborku kanał ma kilkaset metrów i ciągnie się od wieży wodnej do zalewu.
Dziś, tak jak i kiedyś, kanał chroni miasto przez zalewaniem w razie cofki, wpływają do niego wody opadowe. Jest ważnym zbiornikiem retencyjnym dla Fromborka
– podkreślił burmistrz Krasiński.
Posłuchaj wypowiedzi
Autor: PAP/A. Bruchwald
Redakcja: B. Świerkowska-Chromy
