Opublikowany 13 lutego 2024
Polecane, Aktualności, Aplikacja mobilna, Kultura

Radio niezastąpionym towarzyszem. 19 milionów Polaków słucha go codziennie

Dociera wszędzie. Może być słuchane w domu, pracy, na spacerze, w samochodzie, na działce, plaży, przez 24 godziny na dobę. Dziś obchodzimy Światowy Dzień Radia.

Choć radio ma wielu konkurentów, wciąż pozostaje najbardziej powszechnie odbieranym medium.

Siłą radia jest to, że ono nauczyło się być takim towarzyszem życia. Telewizję trzeba jednak oglądać, gazety – czytać, natomiast radia można słuchać jako medium towarzyszącego różnym aktywnościom

– powiedział medioznawca prof. Maciej Mrozowski.

Polskie Radio w przyszłym roku będzie świętować swoje stulecie. Maciej Mrozowski podkreśla, że media publiczne mają szczególną rolę do spełnienia.

Media publiczne to coś więcej niż media. To są instytucje będące takim spoiwem ładu społecznego, który pozwala nam być częścią społeczeństwa w kilku wymiarach. W wymiarze politycznym powinny służyć demokracji. Media publiczne nie służą zarabianiu, mają nam służyć informacją, muzyką, poradą czy kontaktem

– podkreślił medioznawca.

Według ostatniego badania zrealizowanego dla platformy I Love Radio – inicjatywy trzech nadawców radiowych – radia słucha aż 25 milionów Polaków tygodniowo i 19 milionów dziennie. Tradycyjnie miejscem, w którym najwięcej osób włącza radio jest samochód. Odbiornik FM jest wciąż najpopularniejszym źródłem sygnału radiowego, ale rośnie słuchalność radia przez internet.

Radio zrewolucjonizowało świat

Radio to wynalazek, który zrewolucjonizował świat, w dużo większym stopniu niż telewizja – powiedział specjalista ds. merytorycznych Narodowego Muzeum Techniki Jerzy Lemański. Dziś obchodzimy Światowy Dzień Radia, ustanowiony z inicjatywy Hiszpanii i proklamowany przez UNESCO w 2011 roku. Dzień ten upamiętnia inaugurację rozgłośni Narodów Zjednoczonych w 1946 roku.

Radiofonia ma już ponad 125 lat, przynajmniej licząc od jej oficjalnego powstania, a więc uzyskania patentu przez Guglielmo Marconiego. Z Marconim o patent na radio walczył Nikola Tesla, dowodząc, że pomysł Marconiego był plagiatem jego własnego wynalazku. To on był prawdziwym ojcem radiofonii.

Wiele lat funkcjonowało nazwisko Marconiego, ale radio to Tesla. Wieloletni proces doprowadził Teslę do bankructwa i śmierci. Jednak Sąd Najwyższy w USA w 1945 roku przyznał, że patent Marconiego na radio był plagiatem pomysłu Tesli. Było to dwa lata po śmierci wynalazcy

– zauważył Jerzy Lemański z Narodowego Muzeum Techniki

Radio jest jednym z „wynalazków błyskawicznych”. Jerzy Lemański wyjaśniał, że tak jak telefon komórkowy, lampa Łukasiewicza, ale także i radio to wynalazki, które bardzo szybko się rozpowszechniły. „Odbieramy radio mimochodem, z telewizją, z kinem jest inaczej, musimy się skupić na obrazie” – dodał. Z tego powodu radio przetrwa, choć już w latach 50. i 60. zapowiadano jego koniec.

Pierwsze radioodbiorniki

Pierwsze radioodbiorniki pojawiły się wraz z uruchomieniem pierwszych stacji radiowych. Pierwsza stała stacja radiowa na świecie zaczęła nadawać w Pittsburghu w Stanach Zjednoczonych w 1920 roku. Z kolei pierwsza w Europie odezwała się Moskwa, później zaczęło nadawać brytyjskie BBC i do grona nadawców dołączyła także Polska.

Odbiorniki radiowe w Polsce rozpoczęto produkować w latach 20. XX wieku, wraz z powstaniem radiofonii w Europie. Polska była w czołówce europejskiej jeżeli chodzi o produkcję radioodbiorników. Najbardziej znaną firmą produkującą przed wojną odbiorniki w kraju był wileński Elektrit.

Pierwsza próbna audycja w Polsce

Pierwszą próbną audycję radiową w Polsce nadano ze stacji przedsiębiorstwa Polskie Towarzystwo Radiotechniczne 1 lutego 1925 roku. Tę datę uznaje się za początek polskiej radiofonii. Polskie Radio regularne nadawanie programów rozpoczęło 18 kwietnia 1926 roku. Na początku audycji słuchało niespełna 5 tysięcy osób. Cały program był nadawany na żywo, głównie wieczorem. Większość czasu antenowego zajmowała muzyka.

Okres międzywojenny to czas intensywnej radiofonizacji kraju. Przełomowy był rok 1935, kiedy wprowadzono wiele technicznych nowości, wśród nich zapis dźwięku na stalowej taśmie. Pojawiła się też możliwość przeprowadzania transmisji z koncertów czy zawodów sportowych z różnych miejsc na świecie.