Niedziela Odkrywców
Janowiecka szlachta zaściankowa
W Niedzieli Odkrywców zapraszamy na wyprawę do Poborza w gminie Janowiec Kościelny – historycznego regionu zamieszkiwanego przez potomków szlachty zaściankowej.
Wzmianki o powstaniu miejscowości na terenie obecnej gminy Janowiec Kościelny datują się na XII – XIII wiek. Najprawdopodobniej ma to związek ze sprowadzeniem przez księcia Mazowieckiego Krzyżaków i osiedleniu ich na północ od terenów obecnej gminy, czyli na obszarze Prus Wschodnich.
Do współczesności zachował się charakterystyczny dla tzw. szlacheckich okolic zaściankowych charakter zabudowy z przysiółkami. Do dziś również występują gniazda rodowe, czyli wsie, w których wszyscy mieszkańcy mają to samo nazwisko i występuje u nich poczucie rodowości i przynależności szlacheckiej. Zachowali elementy obyczajowości i świadomości swoich przodków, a także poczucie odrębności, przeradzające się często w poczucie wyższości wobec nieszlacheckich sąsiadów.
Agnieszka Lipczyńska rozmawiała o historii Poborza m.in. ze Stanisławem Wrzeszczyńskim oraz ks. Proboszczem Jackiem Lubińskim, którzy opowiadali o budowie neogotyckiego Kościoła. Michał Piotr Moszczyński przybliżył stanowiska archeologiczne (kurhan w Szczepkowie Borowym, cmentarzysko w Pokrzywnicy Wielkiej). Opowiadał przy tym historię Poborza sięgającą 1343 roku, a więc czasów w których przebiegała tu granica Księstwa Mazowieckiego i Zakonu Krzyżackiego.
Poborze – janowiecka szlachta zaściankowa
(zaprasza Agnieszka Lipczyńska)
- Poborze – wprowadzenie
- Poborze – geneza nazwy
- Poborze – powstanie miejscowości
- Poborze – kościół
- Poborze – cmentarzysko w Pokrzywnicy Wielkiej
- Poborze – specyfika krajobrazu i kapliczki
- Poborze – historia
- Poborze – największy kurhan
- Poborze – rody Szczepkowskich
- Poborze – skomplikowane drzewa genealogiczne
- Poborze – nazwy miejscowości
- Poborze – historia zaścianka (dr Andrzej Korytko)
(alip/łw)