Polecane, Aktualności, Aplikacja mobilna, Odkryj Warmię i Mazury
Odkryj Warmię i Mazury: polsko-niemieckie pogranicze przed rokiem 1939
![](https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2022/11/Koszelewy-riuny-pałacu-Wojnowskich.jpg)
Koszelewy – ruiny pałacu Wojnowskich
Zapraszamy na podróż po przed wojennym polsko-niemieckim pograniczu. Przewodnikiem Leszka Tekielskiego był regionalista amator Janusz Gadziński.
Jego rodzina, mimo iż były wojny i zmieniały się granice, od pokoleń mieszka w tej okolicy. Podroż rozpoczęliśmy w Dąbrównie, pod które w 1410 roku podeszły wojska Władysława Jagiełły w drodze pod Grunwald. Do 1945 roku było to miasto należące do Niemiec, ale pełne polskiego żywiołu. Zobaczymy tam m.in. pomnik poległych w I wojnie światowej mieszkańców mających polskie korzenie. W 1946 roku stanęła tam kapliczka poświęcona Powstańcom Warszawskim. To także miejsce po zlikwidowanej przez Niemców linii kolejowej do Polski.
![](https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2022/11/Dabrowno-tabliczka-na-pomniku.jpg)
Dąbrówno – tabliczka na pomniku
W położnym nieopodal Uzdowie warto zobaczyć pomnik Grunwaldzki z 1931 roku, zniszczony przez hitlerowców w pierwszych dniach września.
![](https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2022/11/Uzdowo-resztki-pomnika-Grunwaldzkiego-z-1931r..jpg)
Uzdowo – resztki pomnika Grunwaldzkiego z 1931r.
Po drodze, w Brzeźnie Mazurskim, można zobaczyć przedwojenną przygraniczną karczmę i pozostałości peronów nieistniejącego dworca.
![](https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2022/11/Brzeźno-Mazurskie-Karczma-przy-dawnej-granicy-polsko-niemieckiej..jpg)
Brzeźno Mazurskie – Karczma przy dawnej granicy polsko niemieckiej
W okolicznych lasach znajdują się pozostałości po niemieckich liniach obronnych , przygotowanych na wypadek wojny z Polską.
![](https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2022/11/Niemiecki-bunkier-Garnek-Kocha-wejscie.jpg)
Niemiecki bunkier – Garnek Kocha – wejscie
Odwiedziliśmy także polski majątek Wojnowskich w Koszelewach.
![](https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2022/11/Koszelewy-ruiny-kocioła-z-XVI-w-zbudowanego-przez-rodzinę-Oleśnickich..jpg)
Koszelewy – ruiny kościoła z XVI w, zbudowanego przez rodzinę Oleśnickich
Posłuchaj audycji Leszka Tekielskiego
![](https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2022/11/Dabrowno-pomnik-poległych-w-I-wojnie-światowej.jpg)
Dąbrówno – pomnik poległych w I wojnie światowej
![](https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2022/11/Dabrowno-pomnik-Powstańców-Warszawskich-1944-e1668271178862.jpg)
Dąbrówno – pomnik Powstańców Warszawskich 1944
![](https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2022/11/Danwa-placówka-niemieckiej-straży-granicznej-Wądzyń.jpg)
Dawna placówka niemieckiej straży granicznej – Wądzyń
![](https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2022/11/Panorama-Dabrowna.jpg)
Panorama Dąbrówna
![](https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2022/11/NIemieckie-umocnienia-na-granicy-z-Polską.-Wejście-do-tunelu-łaczącego-bunkry.jpg)
Niemieckie umocnienia na granicy z Polską. Wejście do tunelu łączącego bunkry
![](https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2022/11/Niemiecki-bunkier-Garnek-Kocha.jpg)
Niemiecki bunkier – Garnek Kocha
![](https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2022/11/Szczuplin-pozostałości-młyna.jpg)
Szczuplin – pozostałości młyna
![](https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2022/11/Szczuplin-grób-młynarzowej-e1668272064582.jpg)
Szczuplin – grób młynarzowej
![](https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2022/11/Szczuplin-tabliczka-na-grobie-Młynarzowej-e1668272097378.jpg)
Szczuplin tabliczka na grobie Młynarzowej
![](https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2022/11/Tuszki-miejsce-gdzie-1-IX-39-Polskie-wojsko-wysadziło-wiadukt-kolejowy.jpg)
Tuszki – miejsce gdzie 1 IX 1939 roku polskie wojsko wysadziło wiadukt kolejowy
![](https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2022/11/Uzdowo-replika-pomnika-Grunwaldzkiego-e1668272161996.jpg)
Uzdowo replika pomnika Grunwaldzkiego
![](https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2022/11/Dabrówno-tabliczka-na-pomniku-poległych-w-1-Wojsnie-światowej.jpg)
Dąbrówno – tablica na pomniku poległych w I wojnie światowej
![](https://radioolsztyn.pl/wp-content/uploads/2022/11/Dąbrówno-miejsce-po-zlikwidowanej-linii-kolejowej.jpg)
Dąbrówno – miejsce po zlikwidowanej linii kolejowej
Tekst i zdjęcia: L. Tekielski
Redakcja: B. Świerkowska-Chromy