Grekokatolicy przygotowują się do Wielkanocy. Dziś Wielka Sobota
Fot. Sobór katedralny w Olsztynie
Dla wiernych obrządków wschodnich kończy się Triduum Paschalne. Dziś jest Wielka Sobota, a jutro Wielkanoc. W Olsztynie w cerkwi pw. Pokrowy Matki Bożej nabożeństwa w Wielką Sobotę odbędą się o godz. 10.00 i 16.00. Po każdym z nich kapłani poświęcą pokarmy przyniesione przez wiernych.
W Wielki Czwartek w cerkwiach czytano dwanaście fragmentów Ewangelii, opisujące ostatnie wydarzenia z ziemskiego życia Jezusa. W Wielki Piątek natomiast po nabożeństwie i procesji ustanowiono symboliczny Grób Pański.
– Carskie wrota są zamknięte, a na środku cerkwi na specjalnym miejscu złożona jest płaszczanica, czyli ikona na płótnie, symbolizująca złożonego do grobu Jezusa – wyjaśnia biskup eparchii olsztyńsko-gdańskiej Arkadiusz Trochanowski.
Dookoła tej płaszczanicy jest też charakterystyczny napis: dostojny Józef zdjął z drzewa Pana naszego Jezusa Chrystusa, a następnie owinął w to płótno i namaścił to ciało wonnościami. Według tradycji żydowskiej – mirrą.
W niedzielę wielkanocną płaszczanica zostanie przeniesiona na ołtarz i pozostanie tam do Wniebowstąpienia.
Proboszcz olsztyńskiej parafii grekokatolickiej ks. Jan Hałuszka poinformował, że w przypadającą dziś Wielką Sobotę odbędą się w tej świątyni dwa nabożeństwa – o godz. 10.00 i o godz. 16.00
– Będą to nieszpory z liturgią – powiedział kapłan. Dodał, że po każdym z nabożeństw odbędzie się święcenie pokarmów na wielkanocny stół.
W koszyczkach naszych wiernych są te same pokarmy co w koszyczkach rzymskich katolików. Tyle że zamiast baranka, grekokatolicy wkładają paskę
– wyjaśnił ks. Hałuszka.
Paska to rodzaj drożdżowej bułki, zwykle z bakaliami. Oprócz niej w koszyczku grekokatolików będą jajka, chrzan, sól, wędliny i chleb.
– Zawartość koszyczka nie jest przypadkowa; każdy produkt ma swoją symbolikę – mówi bp Arkadiusz Trochanowski.
Paska mówi nam o odrodzeniu się, o zmartwychwstaniu, z którym przychodzi Chrystus. O nowej rzeczywistości, która nam o tym przypomina, że my też mamy każdego dnia się odradzać. Jajko jest symbolem nowego życia, aby to życie było budowane na wartościach.
W koszyczku znajdziemy też szynkę, kiełbasę, chrzan, ser, masło, sól i oczywiście pisanki.
W tym roku Wielkanoc w Kościołach wschodnich wypada tydzień po świętach rzymskich katolików. Data Wielkanocy w Kościele rzymskokatolickim wyliczana jest nieco inaczej, niż w Kościołach wschodnich, więc w tym samym terminie to święto przypada w obu obrządkach tylko raz na jakiś czas. Tak było np. w 2014 i 2017 roku; przeważnie wierni obrządków wschodnich świętują jednak Wielkanoc później, maksymalnie nawet pięć tygodni po katolikach. W tym roku – podobnie jak w poprzednim – różnica jest tygodniowa.
Wynika ona z tego, że katolicy świętują Wielkanoc zawsze w pierwszą niedzielę po pierwszej wiosennej pełni Księżyca. Kościoły wschodnie dodają do tej zasady jeszcze jeden warunek: niedziela wielkanocna musi przypadać po zakończeniu Paschy żydowskiej, która jest również świętem ruchomym. Mimo prób podejmowanych współcześnie, m.in. przez Światową Radę Kościołów, na razie nie udało się ustalić i wprowadzić w życie jednolitych zasad wyliczania sprawiających, by Kościoły chrześcijańskie przyjęły jedną datę Wielkiej Nocy.
Obchody Wielkanocy prawosławnych i grekokatolików – nazywanej też w Kościołach wschodnich Paschą Chrystusową – rozpoczynają się o północy kilkugodzinną Jutrznią Paschalną i liturgią.
Jutro (16 kwietnia) o godzinie 6 rano Radio Olsztyn rozpocznie transmisję uroczystości wielkanocnych z greckokatolickiej katedry w Olsztynie.
Fot. J. Hałuszka
Fot. J. Hałuszka
Fot. J. Hałuszka
Płaszczanica Fot. Eparchia Olsztyńsko-Gdańska
Autor: J. Kiewisz-Wojciechowska (PAP)/J. Chrunik
Redakcja: M. Rutynowski
