dr Joanna Ciborska: W Wielkanoc możemy zjeść więcej jajek. Trzeba do tego podchodzić zdroworozsądkowo

Fot. Ł. Sadlak

Wielkanoc, czyli Zmartwychwstanie Pańskie  to najstarsze i najważniejsze święto chrześcijańskie upamiętniające misterium paschalne Jezusa Chrystusa. Jego mękę, śmierć i zmartwychwstanie.

Jednym z symboli świąt jest wielkanocne jajko, ale jajko było symbolem życia na długo przed chrześcijaństwem. Przez 200 lat po chrzcie Polski jedzenie jaj w Wielkanoc było zabronione, gdyż kojarzyło się z pogańskimi obrzędami.

A co było pierwsze: jajko czy kura? Dziś w Bliższych Spotkaniach na to pytanie szukali odpowiedzi Izabela Malewska i Krzysztof Kaszubski.

Doktor Joanna Ciborska z Katedry Żywienia Człowieka na Uniwersytecie Warmińsko – Mazurskim była gościem Izabeli Malewskiej i Krzysztofa Kaszubskiego.

K. Kaszubski: Co było pierwsze, jajko czy kura i co jest mądrzejsze kura czy jajko?

J. Ciborska: Nie odpowiem na to pytanie, nawet się tego nie podejmuję. Z żywieniowego punktu widzenia to też jest dyskusyjne zagadnienie. Ja bardziej byłabym za jajkiem. Wartości żywieniowe i charakterystyczne cechy, które są dla nas ważne, to jednak jajo.

I. Malewska: Mówi się, że jajka trzeba jeść z umiarem, bo zawierają dużo złego cholesterolu.

J. Ciborska:  To nie jest w 100% określone. Ostatnie zalecenia pozwalają zdrowym osobom bez podwyższonego poziomu cholesterolu spożywać do 7 jaj tygodniowo.

K. Kaszubski: A jeżeli w święta pozwolimy sobie na więcej?

J. Ciborska: Jeżeli pozwolimy w tym okresie na większą ilość to potem musimy tę dawkę ograniczyć. Trzeba podchodzić do tego tematu zdroworozsądkowo.

Posłuchaj rozmowy z dr Joanną Ciborską.

Święta Wielkanocne poprzedzone są 40 dniowym postem. Główne przesłanie tego okresu skupia się na duchowym przygotowaniu chrześcijan do godnego przeżywania świąt Zmartwychwstania Pańskiego, największych świąt chrześcijaństwa związanych z wydarzeniami męki, śmierci i zmartwychwstania Jezusa Chrystusa.

O zwyczajach i obrzędach związanych z Wielkanocą opowiadała Magdalena Wałkuska – etnograf z Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie.

I. Malewska: Jak wyglądał dawniej post na Warmii?

M. Wałkuska: Przede wszystkim był on bardziej rygorystycznie przestrzegany – nie tak jak teraz. Warmiacy rezygnowali na czas Wielkiego Postu z produktów pochodzenia zwierzęcego, nie tylko z mięsa, ale także z mleka i jajek.

I. Malewska: Nie tylko poszczono, ale także zamierało na pewien czas życie towarzyskie?

M. Wałkuska: Tak, zwłaszcza, że to życie towarzyskie skupiało się w karczmie. Tylko w karczmie było można posłuchać muzyki, pośpiewać, napić się piwa, zjeść i spotkać się z przyjaciółmi. Wtedy karczma na czas Wielkiego Postu zamierała.

I. Malewska: Jak wyglądały kiedyś przygotowania do świąt?

M. Wałkuska: Dawniej robiono to samo, co robią dzisiejsze gospodynie. Przygotowywano potrawy, sprzątano domostwa, malowano również jajka. Malowaniem jajek zajmowały się tylko i wyłącznie kobiety. Mężczyźnie w ogóle nie mogli w tym uczestniczyć, dlatego że jajko od zawsze kojarzy się z narodzinami, a kobieta jest strażniczką życia. To ona przez 9 miesięcy nosi w swoim łonie dziecko, to ona dzieci rodzi i wychowuje przynajmniej przez pierwsze lata. Ona także była upoważniona do malowania jajek.

I. Malewska:  A jak wyglądało święcenie pokarmów?

M. Wałkuska:  Nie wszędzie koszyczki były noszone do kościoła. Dawniej to ksiądz przychodził do domu i święcił całe stoły, które były obfite w pokarm spożywany w trakcie świąt wielkanocnych. Natomiast nie zanoszono święconki jako symbolu, gdzie znajdowały się tylko wybrane produkty.

Posłuchaj rozmowy z Magdaleną Wałkuską.

Redakcja: D. Kucharzewska/A. Dybcio