Audycje w języku ukraińskim – kwiecień 2025

13.04.2025 – godz. 20.30 – magazyn (opis do dźwięku)

Niedziela Palmowa, ostatnia niedziela przed Wielkanocą – historia, symbolizm, zwyczaje, wierzenia;

2.

Informacja o pielgrzymce do Jarosławia do ikony „Brama Miłosierdzia” 1-18 maja tego roku:

– Olsztyn

– Pasłęk

3.

Konstytucja Pyłypa Orłyka (1710 r.)

4.

Przed Zjazdem ZuwP, który odbędzie się w Przemyślu 2-3 maja b.r.

wypowiadają się:

– obecny przewodniczący Zarządu Głównego Mirosław Skórka

– delegaci:

Maria Biłas z Sanoka
Jerzy Sułym z Elbląga
Andrzej Olejnik z Krakowa

5.

Reakcja społeczności ukraińskiej Kętrzyna na protesty Konfederacji przeciwko organizowaniu przez ZUwP koncertów Szewczenkowskich; wypowiedź przewodniczącego kętrzyńskiego koła, Andrzeja Sydora.

6.

Przed dniem otwartym w ZSzUJN w Górowie Iławeckim – wypowiada się:

– wicedyrektorka Aleksandra Łatanyszyn (o poziomie i ofercie szkoły;

– absolwent sprzed 15 lat Martyn Bohun (o tym, co dobrego dała mu ta szkoła);

– nauczycielka Oksana Sytczyk (o rodzinnej atmosferze, panującej w szkole).

7.

Konkurs „Młodzi znawcy Ukrainy” (z 11 kwietnia 2025) – krótki obrazek dźwiękowy; wypowiada się dwoje uczestników – Grzegorz Stec i Lena Melnyk, członkini komisji Aleksandra Deneka, nauczycielka z Giżycka Anna Fylak i współorganizatorka konkursu Mirosława Czetyrba-Piszczako.

8.

Felieton Stefana Migusa;

(-)

06.04.2025 – godz. 20.30 – magazyn (opis do dźwięku)

Władze Krzywego Rogu na południu Ukrainy ogłosiły żałobę po ofiarach rosyjskiego ataku rakietowego. Zginęło w nim 19 osób, dziewięcioro to dzieci. 70 osób zostało rannych. O szczegółach Paweł Buszko:

(-) korespondencja w języku polskim

Rosyjski atak na Krzywy róg to jeden z najczarniejszych rozdziałów w historii tego miasta – powiedział prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski. W swoim wieczornym wystąpieniu potwierdził, że w uderzeniu rakietami i dronami zginęło 19 osób, w tym dziewięcioro dzieci. Wołodymyr Zełenski podkreślił, że należy nagłaśniać wszelkie akty przemocy ze strony Rosjan, szczególnie te wobec ludności cywilnej. Zaapelował jednocześnie do społeczności międzynarodowej o zdecydowaną reakcję na rosyjskie zbrodnie wojenne.
– Milczenie o tym, że to Rosja zabija dzieci rakietami balistycznymi, jest złe i niebezpieczne. Jedynie ośmiela szumowiny w Moskwie do kontynuowania wojny i ignorowania dyplomacji. Słabość nigdy nie zakończyła wojny.

Wskutek ataku na Krzywy Róg ponad 70 osób zostało rannych, a połowa z nich jest hospitalizowana. 17 rannych jest w stanie ciężkim. Ukraina oskarża Rosję o użycie amunicji kasetowej, a atak na Krzywy Róg nazywają kolejną rosyjską zbrodnią wojenną.
Pociski kasetowe zawierają w sobie liczne mniejsze ładunki, które wybuchają z opóźnieniem i rażą większy obszar.

(-)

4 kwietnia minął rok od dnia, gdy do lepszego ze światów odszedł od nas po długiej i ciężkiej chorobie wicemarszałek województwa warmińsko-mazurskiego i wieloletni dyrektor ZSzUJN w Górowie Iławeckim Miron Sycz. W pierwszą rocznicę jego śmierci rodzina, przyjaciele i znajomi uczcili jego pamięć. W olsztyńskiej katedrze greckokatolickiej została odprawiona Liturgia Święta w jego intencji, a po liturgii na cmentarzu w Dywitach było jeszcze nabożeństwo żałobne i został poświęcony pomnik. Jaki był ten rok bez Mirona Sycza? Mówią o tym, jak bardzo go brakuje:

– marszałek województwa warmińsko-mazurskiego Marcin Kuchciński;

– bp Arkadiusz Trochanowski;

– wicedyrektor jednego z departamentu Dariusz Kaczmar;

– żona zmarłego, Maria Olga Sycz

Polityk, działacz społeczny, pedagog, człowiek, który całe życie angażował się w rozwój Warmii i Mazur i wspierał społeczność ukraińską – to wszystko o Mironie Syczu. Pozostanie w naszej pamięci.

(-)

Wczoraj była jeszcze jedna ciekawa rocznica w kalendarzu historycznym. Warto o niej wspomnieć bowiem nic się od tamtej pory nie zmieniło: Ukraina jest dla rosji ością w gardle. 5 kwietnia 1710 roku koło współczesnych Bender (Mołdawia) nowo wybrany hetman Wojska Zaporoskiego Pyłyp Orłyk podpisał ze starszyzną i kozactwem „Pakty i Konstytucje praw i swobód Wojska Zaporoskiego” – konstytucyjnego aktu, który jest w istocie pierwszą ukraińską Konstytucją, faktycznie – kozacką umową społeczną. Za podstawowe priorytety polityki zewnętrznej Pyłyp Orłyk uważał: konieczność protekcji szwedzkiej z gwarancją niepodległości i terytorialnej integralności Ukrainy, ustanowienie trwałego pokoju i sojuszu wojskowego z Krymskim Chanatem. Moskwa usiłowała przekonać świat, że Ukraina nigdy nie istniała jako państwo (nic się nie zmieniło do dzisiaj). Jednak jeszcze w 1710 roku hetman na wygnaniu Pyłyp Orłyk opisał w swojej pracy pierwszy w Europie (i na świecie) teoretyczny model wolnej Ukrainy i niezależnego kozactwa. Jest to dokument, w którym zostało określone pojęcie „wolnego narodu kozactwa”, zasady wyboru do władzy i sądownictwa oraz różne zasady społeczne. Konstytucja Pyłypa Orłyka byłaby pierwszą czynną Konstytucją na świecie (na długo przed amerykańską, która została przyjęta w 1787 r.), jednak przez to, że została podpisana na wygnaniu i nie została wcielona w życie, za pierwszą uważa się właśnie amerykańską. Ale nie o wyścigi tu chodzi. Konstytucja Pyłypa Orłyka świadczy o tym, że już na początku XVIII wieku Ukraińcy chcieli zbudować swoje państwo na fundamentach zasad demokratycznych.

(-)

– komentarz Stefana Migusa

(-)

Kto słuchał nas w tygodniu na częstotliwości 99,6 MHz, ten pewnie zwrócił uwagę na to, że w naszych audycjach pojawił się nowy głos. Należy on do Grzegorza Spodarka, wieloletniego dziennikarza tygodnika „Nasze Słowo”. Od 1 kwietnia dołączył on do naszego radiowego zespołu. Zapytałam go, jak się czuje jako radiowiec:

– bardzo mu się podoba, zwłaszcza położenie radia, ale na razie nie może za dużo powiedzieć, ponieważ dopiero poznaje tajniki pracy w radiu; jest trochę oszołomiony, ma tremę, ale jest dobrej myśli.

Potem był debiut Grzegorza przed mikrofonem, a w piątek poprowadził audycję „Od A do Z”, poświęconą sprawom oświatowym. Teraz posłuchamy razem tego materiału:

– Koncert Szewczenkowski w szkole ukraińskiej w Bartoszycach, opowiada dyrektorka Lubomira Tchórz;

– Przygotowania do konkursu wiedzy o Ukrainie, który odbędzie się w Olsztynie w najbliższy piątek, 11 kwietnia; opowiada nauczycielka Mirosława Czetyrba-Piszczako.

(-)

W tym tygodniu odbędzie się jeszcze jeden konkurs w Olsztynie – będzie to I Konkurs Pisanek, organizowany w parafii greckokatolickiej. W sali parafialnej twórczyni ludowa Anna Farańczuk już dwa razy przeprowadziła warsztaty pisankarskie, natomiast w niedzielę 1 kwietnia odbędzie się jarmark wielkanocny „Pod egidą pisanki”.

– rozmowa o warsztatach i jarmarku

Na koniec – informacja o programie planowanej w połowie maja pielgrzymki do Jarosławia

– opowiada Jan Kuryj, jeden z organizatorów

(-)

Pożegnanie