Część z nich wyginęła. Jakie zwierzęta żyły w czasach Kopernika na obszarze Warmii i Mazur?
Wśród zwierząt, które oglądał Mikołaj Kopernik, a my znamy je jedynie z opisów i przekazów historycznych, są m.in. duże ssaki jak tur i tarpan. W czasach Kopernika żyła też norka europejska, którą dziś zastąpiła norka amerykańska.
Jak silny wpływ na przyrodę na przestrzeni dziejów miał człowiek można się dowiedzieć w olsztyńskim Muzeum Przyrody, gdzie prezentowana jest wystawa „Zwierzęta Warmii i Mazur w czasach Mikołaja Kopernika i współcześniej”.
Wśród gatunków jakie wyginęły od czasów astronoma jest także niedźwiedź brunatny – mówi kierownik Muzeum Przyrody Marian Szymkiewicz
Zarówno na wschodzie, jak i w obrębie wielkich puszcz: Puszczy Piskiej i Napiwodzko-Ramuckiej, czyli rozległych kompleksów leśnych, które pokrywały południową i środkową część naszego regionu, niedźwiedzia Kopernik mógł spotkać także w zachodniej części Mazur w okolicach Iławy nad Jeziorakiem, gdzie stosunkowo długo występowały. Mógł też spotkać norkę, a także wiele gatunków ptaków, które znajdują się na granicy wyginięcia, albo może ich nie być w regionie.
Wśród ptaków, których dziś w regionie nie obserwujemy są m.in głuszce. W czasach Kopernika było także więcej bielików, orłów przednich i bocianów czarnych.
Jak silny wpływ na przyrodę na przestrzeni dziejów miał człowiek i prowadzona przez niego gospodarka? Marian Szymkiewicz podkreśla, że krajobraz Warmii i Mazur oraz warunki do życia zwierząt były w XVI wieku zupełnie inne niż obecnie.
Proporcje się zmieniły. Od czasów Kopernik łąk przybywało, lasy przeszły ewolucję i cały czas zmniejszała się ich powierzchnia. Ubyło jezior. Pozyskiwanie terenów łąkowych miało uniezależnić od kupowania siana na terenie dawnej Polski. Wiele płytkich jezior w wyniku prac melioracyjnych zostało zlikwidowanych, osuszonych, czy też zmniejszonych.
Zmiany te dość mocno przełożyły się na zniknięcie przede wszystkim dwóch gatunków dużych ssaków. To tur i tarpan. Oba gatunki wyginęły w skali światowej.
Wystawę w olsztyńskim Muzeum Przyrody można oglądać do października.
Autor: I. Malewska
Redakcja: B. Świerkowska-Chromy