Historia gazownictwa w audycji Odkryj Warmię i Mazury. Wizyta w muzeum w Górowie Iławeckim

Muzeum Gazownictwa w Górowie Iławeckim. Fot. R. Lesiński

W jaki sposób wytwarzano gaz z węgla? Co to jest holzgas? Ile kilometrów rur rozprowadzało gaz w Górowie Iławeckim?

O tym w najnowszej audycji Roberta Lesińskiego. Wycieczka z mikrofonem do Muzeum Gazownictwa Warmii i Mazur, które od 1994 roku funkcjonuje w Górowie, to okazja do opowiedzenia o eksponatach, ale także historii gazownictwa w regionie. Posłuchaj o tym, jak długa jest łopata do wygarniania z gazowego pieca. Dowiedz się, gdzie w Olsztynie stoją latarnie zasilane gazem…

Przewodnikiem Roberta Lesińskiego jest Wojciech Wolański

Muzeum Gazownictwa w Górowie Iławeckim powstało w 1994 roku i mieści się w zabytkowym budynku Gazowni.

Gazownia w Górowie powstała na początku XX wieku. Wybudowana została w miejscu tzw. Góry Zarazy gdzie pochowano kilkuset ofiar epidemii dżumy, która nawiedziła miasto w 1710 roku. Na Górze wybudowano także miejską wieżę ciśnień.

Gaz w miejskiej gazowni wytwarzano z węgla, który dowożono z kopalni Bulfen. W pierwszych latach gazownia zasilała oświetlenie uliczne. Później do sieci podłączono także prywatnych odbiorców. Do 1925 roku gazownia zasilała 42 latarnie uliczne oraz obsługiwała około 400 gospodarstw domowych. Kiedy w 1924 roku pojawił się w mieście prąd elektryczny, oświetlenie ulic z gazowego zmieniono na elektryczne. Gazownia w Górowie Iławeckim pracowała do lutego 1945 roku.

Po wkroczeniu Armii Czerwonej została zdewastowana a urządzenia w większości wywiezione. Ponownie uruchomiono ją w 1964 roku. Do remontu wykorzystano brakujące urządzenia z gazowni w Sępopolu i w Braniewie. Gazownia miejska w Górowie pracowała do 1992 roku.

Muzeum Gazownictwa w Górowie Iławeckim jest wpisane do rejestru zabytków. W miejscu, gdzie znajdowało się składowisko węgla dawnej gazowni znajduje się ekspozycja różnego rodzaju akcesoriów gazowniczych: gazomierze, ciśnieniomierze, a także kuchenki i piecyki gazowe.

Redakcja: R.Lesiński/B.Świerkowska-Chromy