Strona główna Radio Olsztyn
Posłuchaj
Pogoda
Olsztyn
DZIŚ: 8 °C pogoda dziś
JUTRO: 14 °C pogoda jutro
Logowanie
 

Warmia i Mazury – podsumowanie najważniejszych wydarzeń 2017 roku

Andrzej Piedziewicz i Marek Lewiński podsumowali najważniejsze wydarzenia ubiegłego roku

Andrzej Piedziewicz i Marek Lewiński podsumowali najważniejsze wydarzenia minionego roku na Warmii i Mazurach. Na ich liście znalazły się m.in. powitanie międzynarodowego batalionu NATO, 140-lecie Objawień Maryjnych w Gietrzwałdzie, dekomunizacja ulic, wizyta prezydenta RP w Jezioranach i Wilczy Szaniec.

Powitanie międzynarodowego batalionu NATO

– Na ten moment czekały pokolenia Polaków od końca II Wojny Światowej – tymi słowami prezydent Andrzej Duda przywitał batalionową grupę NATO, która w marcu 2017 roku dotarła do Orzysza i Bemowa Piskiego na Mazurach.

Po aneksji Krymu przez Rosję i wybuchu wojny domowej na wschodzie Ukrainy NATO postawiło na wzmocnienie wschodniej flanki Sojuszu. W 2014 roku na szczycie w Walii zdecydowano m.in. o utworzeniu szpicy, czyli nowego oddziału sił szybkiego reagowania Sojuszu. W roku 2016 na szczycie w Warszawie liderzy krajów Paktu postanowili o wysłaniu w sumie czterech tysięcy żołnierzy Sojuszu do Polski i krajów bałtyckich, w ramach tzw. wzmocnionej obecności. Prócz tego, Amerykanie wysłali do Europy Wschodniej liczącą kolejnych 5 tysięcy żołnierzy brygadę pancerną.

Oprócz prezydenta w uroczystym powitaniu 1200 żołnierzy NATO z Polski, Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii i Rumunii uczestniczyli minister obrony Antoni Macierewicz, minister spraw zagranicznych Witold Waszczykowski i naczelny dowódca sił sojuszniczych w Europie Curtis Scaparrotti. Prezydent przypomniał też, że w ramach NATO Polska wysłała 4 myśliwce F16 na misję przeciwko tzw. Państwu Islamskiemu w Syrii i w Iraku. Andrzej Duda mówił, że polscy żołnierze biorą w tej chwili udział w międzynarodowych misjach w Afganistanie, Iraku i Kuwejcie.

Za koordynację, szkolenia i współdziałanie z międzynarodową grupą NATO odpowiedzialna jest 15. Giżycka Brygada Zmechanizowana. Były wspólne ćwiczenia: PUMA, Saber Strike i Dragon.

– Główny cel to odstraszanie – mówi generał Jarosław Gromadziński. Zgodnie z przyjętym systemem dowodzenia NATO batalionowa grupa podlega generałowi Gromadzińskiemu, ten podlega z kolei dowództwu wielonarodowej dywizji, które jest zlokalizowane w Elblągu. Elbląg podlega natomiast pod korpus w Szczecinie.

Grupa 1000 żołnierzy była na Mazurach pół roku. W sierpniu przyjechali ich zmiennicy. Tych przywitali minister obrony narodowej Antoni Macierewicz i sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg, który opowiadał Radiu Olsztyn m.in. o ćwiczeniach ZAPAD na Białorusi i stosunkach NATO-Rosja. Jens Stoltenberg dodał, że docenia wkład wniesiony przez Polskę w umacnianie sojuszu i wspieranie jego obronności. Przypomniał też, że Polska przeznacza na obronność 2 procent swojego PKB co, w jego ocenie, jest znaczącym wkładem w rozwój NATO.

140-lecie Objawień Maryjnych w Gietrzwałdzie

Objawienia w Gietrzwałdzie

Dla Kościoła Warmińskiego 2017 rok upłynął pod hasłem Objawień Maryjnych. Wszystko za sprawą 140. rocznicy tych wydarzeń. W 1877 roku w niewielkiej warmińskiej miejscowości Matka Boża objawiła się dwóm dziewczynkom – Barbarze Samulowskiej i Justynie Szafryńskiej. Zaraz po tych wydarzeniach w Gietrzwałdzie, mimo trwającego Kulturkampfu, pojawił się ruch pątniczy, który trwa do dziś.

W 2017 roku pierwsze uroczystości w sanktuarium odbyły się w kwietniu. Wtedy do Gietrzwałdu przyjechali maturzyści. W maju poświęcono kapliczki różańcowe, były też dni trzeźwości. W czerwcu – seria pielgrzymek z całej Polski i uroczystość rocznicy rozpoczęcia Objawień Gietrzwałdzkich. W czerwcu pielgrzymów pozdrowił papież Franciszek. Zrobił to podczas coniedzielnej modlitwy Anioł Pański, na Placu Świętego Piotra w Watykanie.

W lipcu czuwanie modlitewne, w sierpniu uroczystości odpustowe ku czci Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i pielgrzymka rodzin do Gietrzwałdu. Centralne uroczystości z udziałem prymasa Wojciecha Polaka, przedstawicieli episkopatu polski i władz państwowych odbyły się 10 września.

00:00 / 00:00

Do Gietrzwałdu na centralne uroczystości pielgrzymi przyjechali z całej Polski.

Arcybiskup Józef Górzyński, metropolita warmiński, podkreślał, że Kościół planował, by Gietrzwałd zaznaczył się w tym roku w sposób szczególny.

Radio Olsztyn włączyło się we wszystkie uroczystości w Gietrzwałdzie. Wyprodukowaliśmy również serial i dwa słuchowiska opowiadające o objawieniach.

Dekomunizacja ulic

Dekomunizacja. Z tym zadaniem w minionym roku musiały się zmierzyć polskie samorządy. Na Warmii i Mazurach, zgodnie z ustawą, trzeba było zmienić 114 nazw ulic i placów. Rady miast i gmin wywiązały się w 106 przypadkach. Pozostałe decyzje podjął wojewoda.

Ustawa weszła w życie we wrześniu 2016 roku. Dała miastom i gminom dokładnie rok na dokonanie zmian. Samorządy mogły prosić IPN o opinie odnośnie określonych nazwisk czy nazw. Nie obyło się bez problemów. Początkowo, niektóre samorządy zamiast zmieniać mnożyły pytania.

W październiku Olsztyn, Nidzica i Gołdap wysłały do Instytutu Pamięci Narodowej prośby o zaopiniowanie nazw wszystkich ulic. To oznaczało, że IPN miał wypowiedzieć się na temat komunistycznych konotacji takich nazw, jak np. Słoneczna, Dębowa, Jeziorna, czy z drugiej strony Armii Krajowej lub Piłsudskiego. Ostatecznie olsztyński ratusz zredukował listę ulic z ponad 500 do 118, później nazwami zajęli się radni i już ich decyzją do IPN-u przesłano 21 spornych nazw, 3 radni zmienili podczas sierpniowej sesji. Na mocy ich decyzji patronem ulicy Berlinga stanie się rotmistrz Witold Pilecki. Hibnera stanie się Pasymską, a ulica Hanki Sawickiej będzie niedługo Wrocławską. Zmieniono także uzasadnienie uchwały dotyczącej nazwy ulicy 22 stycznia.

Do zmiany, zgodnie ze wskazaniami IPN, pozostało jeszcze 7 nazw ulic. Tymi zajął się wojewoda. Patronem ulicy Dąbrowszczaków zostanie poeta Erwin Kruk. Ulica Mariana Gotowca stanie się ks. Tadeusza Borkowskiego, Malewskiego to teraz Zbigniewa Herberta, Pstrowskiego – 5. Wileńskiej Brygady AK, Diernowa – Świętego Franciszka z Asyżu, a Stefana Poznańskiego zmieniono na prof. Antoniego Jutrzenkę-Trzebiatowskiego. Olsztyńscy radni twierdzili, że nie było społecznej akceptacji do zmiany tych nazw. Wojewoda Artur Chojecki uważał zupełnie odwrotnie.

PiS chwali zmiany. Radny Jarosław Babalski.

00:00 / 00:00

Platforma Obywatelska podtrzymuje, że decyzje nie są zgodne z wolą mieszkańców. Radny Łukasz Łukaszewski.

Część decyzji wojewody radni zaskarżyli do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Jak sprawa wygląda w pozostałych miastach regionu? Sprawdźmy wybrane: w Olecku nie ma już osiedla 30-lecia PRL, w Giżycku ulica Pierwszej Dywizji Tadeusza Kościuszki stała się Kościuszki, a w Elblągu Armii Ludowej zmieniła nazwę na ul. Generała Władysława Andersa, ul. Diaczenki na ul. Starowiejską, ul. Kruczkowskiego na ul. Zbigniewa Herberta, a ul. Rodziny Nalazków na ul. Józefa Wybickiego.

Nowa ustawa dekomunizacyjna nie wymaga od mieszkańców zmian dokumentów, nawet jeśli nazwy ulic ulegną zmianie. Zgodnie z prawem, dokumentów będzie można używać tak długo, aż stracą swoją ważność. Do wymiany są natomiast wizytówki, szyldy, banery firm, sklepów i instytucji znajdujących się przy tych ulicach.

Coraz lepsze i bezpieczniejsze drogi

Jakościowa zmiana w podróżowaniu przez województwo warmińsko-mazurskie. W znacznej części droga S7 na terenie regionu jest już dwujezdniową drogą ekspresową. To naprawdę duża zmiana, bo była jedną z najniebezpieczniejszych dróg w województwie. Teraz to się zmienia. 140 kilometrów – tyle ma warmińsko-mazurski odcinek siódemki i prawie cały jest dwujezdniową drogą ekspresową.

Nie udało się dokończyć zaledwie 1 kilometra na obwodnicy Ostródy – przyznaje Mirosław Nicewicz, dyrektor olsztyńskiego oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad.

00:00 / 00:00

Kiedy most zostanie ukończony? Drogowcy nie chcą składać wiążących deklaracji, bo dużo będzie zależało od styczniowej pogody. Do przebudowy został jeszcze jeden odcinek „siódemki” od Elbląga do granicy z województwem pomorskim. Tym zajmie się jednak gdański oddział GDDKiA.

Kierowcy z Olsztyna, którzy podróżują do Warszawy, dostali też tuż przed świętami inny prezent – prawie 14 kilometrów dwujezdniowej drogi ekspresowej S51 między Olsztynkiem a Dorotowem. Drogowcom zostały już tylko prace wykończeniowe, więc jeszcze nie jest to droga ekspresowa. – Maksymalna dozwolona prędkość wynosi na niej 100 km/h, ale najważniejsze, że jest to już bezpieczna droga dwujezdniowa – zaznacza Jerzy Szmit, szef Prawa i Sprawiedliwości w regionie olsztyńskim, były wiceminister infrastruktury odpowiedzialny za drogi.

W 2017 roku w województwie warmińsko-mazurskim oddano w sumie 75 km dróg dwujezdniowych, wartość ubiegłorocznych robót wyniosła 1 miliard 600 milionów złotych. Rozpoczynający się rok 2018 przyniesie ukończenie obwodnicy Olsztyna. Również w tym roku ma zostać rozpisany przetarg na budowę drogi S16 od Borek Wielkich do Mrągowa.

Prezydent Duda w Jezioranach

W 2017 roku region odwiedzili ważni goście. Prezydent Andrzej Duda na Warmii i Mazurach był w minionym roku dwa razy. Pod koniec września odwiedził Jeziorany. Jak mówił, chce odwiedzić wszystkie te powiaty, w których nie był podczas kampanii wyborczej.

W swoim wystąpieniu prezydent przypomniał najważniejsze punkty programu rządów Prawa i Sprawiedliwości. Mówił sporo o bezpieczeństwie: osobistym, socjalnym i bezpieczeństwie granic. Efekty programu 500+ nazwał spektakularnymi w skali świata. Jak na słowa prezydenta zareagowali mieszkańcy Jezioran?

Odzyskanie Wilczego Szańca

Była kwatera Hitlera w Wilczym Szańcu. Fot. M. Lewiński

Lasom Państwowym udało się odzyskać dawną kwaterę Hitlera w Gierłoży. Wilczy Szaniec w 2012 roku został wydzierżawiony prywatnej spółce Wilcze Gniazdo. Spółka miała przeprowadzić modernizację, miały powstać m.in. ułatwienia dla niepełnosprawnych, ale przede wszystkim ścieżka edukacyjna. Miała ona być zrealizowana we współpracy z historykami z Muzeum II Wojny Światowej. Nie powstało nic. Co gorsza, spółka zaczęła zalegać z czynszem. Dlatego w 2015 roku Lasy wypowiedziały umowę dzierżawy i zaczęły się sądowe przepychanki.

Zakończenie głównego procesu – dotyczącego odzyskania przez Lasy Wilczego Szańca – nastąpiło w lutym 2017 roku. Wiosną leśnicy faktycznie odzyskali kontrolę nad obiektem. Jak relacjonuje nadleśniczy Zenon Piotrowicz, wejście leśników do Wilczego Szańca nastąpiło w sporej obstawie.

Lasy zaczęły wreszcie inwestycje, których nie zrealizowała prywatna spółka. Informowali latem ubiegłego roku Adam Pietrzak – rzecznik Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Olsztynie oraz nadleśniczy Zenon Piotrowicz.

Prywatna spółka pod koniec roku ogłosiła zresztą upadłość. Wciąż jest winna Lasom Państwowym spore pieniądze z tytułu nieopłaconego czynszu. Warto przy tym wspomnieć, że wytoczyła też nadleśniczemu Piotrowiczowi proces o naruszenie dobrego imienia, ale w 2017 roku go przegrała.

Ponowny proces Czesława Małkowskiego

Na wokandzie olsztyńskiego sądu mieliśmy w tym roku jeszcze jedną bardzo głośną sprawę. Rruszył ponowny proces Czesława Małkowskiego. Były prezydent Olsztyna jest oskarżony o gwałt na podległej mu urzędniczce, miał też zarzuty molestowania innych urzędniczek. Ta sprawa trwa już od dekady.

Małkowskiego zatrzymano w 2008 roku. W 2011 przed sądem rejonowym w Ostródzie rozpoczął się proces, który trwał prawie 4 lata. W jego trakcie przedawniły się zarzuty molestowania, natomiast za gwałt sąd skazał Małkowskiego na 5 lat więzienia. Były prezydent odwołał się, a sąd okręgowy w Elblągu uchylił wyrok w zakresie kary za gwałt i skierował sprawę do ponownego rozpatrzenia. Akta trafiły do Olsztyna, olsztyńscy sędziowie początkowo chcieli wyłączyć się ze sprawy, by nie posądzono ich o stronniczość, ostatecznie jednak w 2017 roku ruszył ponowny proces Małkowskiego. Odbyło się kilka rozpraw, cały czas toczą się za zamkniętymi drzwiami.

Kiedy doczekamy się finału,  tego nikt nie jest w stanie określić. Na razie kolejne cztery terminy wyznaczono na styczeń.

 

Warmia i Mazury

Autor: Marek Lewiński, Andrzej Piedziewicz
Redakcja: BSChromy

Przeczytaj poprzedni wpis:
Audycje w języku ukraińskim – styczeń 2018

Audycje w języku ukraińskim nadajemy codziennie, również w święta, o godzinach 10.50 i 18.10. Prezentujemy serwis informacyjny o życiu diaspory ukraińskiej na Warmii i Mazurach i...

Zamknij
RadioOlsztynTV