W Polsce żyje ich ponad 1600. Dziś obchodzimy Dzień Żubra

Są majestatyczne, spokojne i niedostępne. Nic dziwnego, że ich wizerunek jest wykorzystywany od stuleci – figurują w herbach wielu miast, a nawet grają w reklamach. Mają też swój dzień – Dzień Żubra obchodzony 20 sierpnia.

Żubry żyjące w stanie dzikim wyginęły w Anglii już w XII wieku, we Francji w końcu XIV wieku, w Niemczech w XVI wieku, a w Siedmiogrodzie w 1810 roku. Pod koniec XVIII wieku żubry występowały już tylko na Kaukazie i w Puszczy Białowieskiej.

Już w XVI stuleciu Zygmunt II August zezwalał na polowania na żubry tylko imiennie konkretnemu myśliwemu na konkretną liczbę sztuk. Dekrety i surowe kary na nic się jednak zdały.

Sytuacja zmieniła się na krótko w XIX wieku. Puszcza Białowieska należała do imperium rosyjskiego i car Aleksander I Romanow objął żubry ochroną. Populacja stale się zwiększała i w roku 1857 w puszczy żyło już 1900 osobników. Jednak później liczba zwierząt zaczęła spadać i do czasu wybuchu I wojny światowej ich liczba spadła o połowę.

Żubry zostały wybite przez wycofujące się wojska niemieckie, partyzantów rosyjskich i kłusowników. Ostatni wolno żyjący żubr nizinny został zabity w kwietniu 1919 lub, według innych źródeł, 9 lutego 1921 przez Bartłomieja Szpakowicza z Białowieży.

W celu ratowania gatunku w roku 1923 z inicjatywy prof. Jana Sztolcmana założono Międzynarodowe Towarzystwo Ochrony Żubra. Pierwszym krokiem było ustalenie liczby żubrów czystej krwi, żyjących w niewoli. Naliczono ich zaledwie 54 na całym świecie, jednak nie wszystkie nadawały się do hodowli i ostatecznie do reprodukcji wybrano tylko 12 zwierząt. Dwa pierwsze żubry na wolności znalazły się jesienią 1929 roku w Puszczy Białowieskiej. W roku 1939 w puszczy było już 16 zwierząt, które szczęśliwie przetrwały II wojnę światową.

Szacuje się, że na świecie żyje ponad 5 tysięcy 200 żubrów. W Polsce według danych z redakcji Księgi Rodowodowej Żubrów w 2016 roku żyło 1698 żubrów.

Autor: PAP Life
Redakcja: BSChromy