Trzy osoby zabite, kilkaset represjonowanych. Elbląg wspomina wydarzenia z Grudnia 1970 roku

Podczas wydarzeń grudnia 1970 roku zginęło trzech elblążan. Fot. UM Elbląg

W Elblągu 18 grudnia to dzień głównych miejskich obchodów wydarzeń Grudnia 70′. To data symboliczna, dzień śmierci Mariana Sawicza – trzeciej, elbląskiej ofiary Rewolty Grudniowej.

Szacuje się, że w czasie grudniowych wydarzeń w samym Elblągu nawet 800 osób było represjonowanych przez milicję. Co najmniej trzech elblążan straciło życie. Są to: zastrzeleni w Gdańsku i Gdyni 27-letni Waldemar Rebinin i 18-letni Zbyszek Godlewski oraz zabity w Elblągu 22-letni Marian Sawicz. Na ich grobach na cmentarzu Agrykola władze miasta złożyły kwiaty.

Uroczystość rocznicowa rozpoczęła msza w intencji ofiar w katedrze św. Mikołaja w Elblągu. Potem jej uczestnicy przeszli pod Pomnik Ofiar Grudnia 70. Tam po przemówieniach złożono kwiaty i zapalono znicze. Uroczystość zakończyła salwa honorowa.

Elbląg, grudzień 1970
Elbląg 15 lat po wojnie był wciąż miastem w gruzach. Mimo odtwarzanego przemysłu, panowało w nim duże bezrobocie. Mężczyźni szukali pracy w Trójmieście, kobiety zwykle zostawały w domach, bo dla nich nie było prawie nic. Brakowało mieszkań. To co zachowało się po wojnie było w złym stanie technicznym, często bez kanalizacji i ogrzewania. Zapowiedziana podwyżka wzbudziła gniew i bunt.

Zastrajkowały wszystkie wielkie firmy. Robotnicy chcieli spalić komitet PZPR. Doszło do krwawych bitew ulicznych i masowych prześladowań mieszkańców. Elbląg najdłużej poddawany był represjom.

Elbląg, razem z Gdynią , Gdańskiem i Szczecinem był areną gwałtownych akcji protestacyjnych, wywołanych zapowiedzią podwyżek cen żywności. Na ulice miast wyszło tysiące robotników. Protest był brutalnie pacyfikowany przez Ludowe Wojsko Polskie, ZOMO i milicję. Zginęło 45 osób, ponad tysiąc zostało rannych, kilka tysięcy aresztowano.

Elbląg. Czołgi na pl. Jedności Narodu (obecny pl. Konstytucji) przed gmachem sądu. 17 lub 18 grudnia 1970 r.

Marian Sawicz zginął 18 grudnia 1970 roku w Elblągu

Autor: M.Stankiewicz
Redakcja: B.Świerkowska-Chromy