Pytania o samorząd – odc. 27

Fot. fotolia.pl

Ustawa z 8 marca 1990r. przywróciła w Polsce ustrój samorządowy. 9 lat później przeprowadzono reformę administracyjną kraju i wprowadzono jego trójstopniowy podział terytorialny, tworząc tym samym samorządy wojewódzkie, powiatowe i gminne.

Dziś zajmiemy się sołectwami, które są według definicji jednostkami pomocniczymi gminy. Według stanu z końca 2013 roku w Polsce były 40573 sołectwa. Mogą one obejmować jedną miejscowość np. wieś bądź przysiółek a nawet osadę, a także część miejscowości lub też kilka miejscowości.

Również w jednej miejscowości może być ustanowionych kilka sołectw. W miastach odpowiednikiem sołectwa jest osiedle bądź dzielnica. Organem uchwałodawczym w gminie jest rada gminy natomiast w sołectwie jest to zebranie wiejskie a organem wykonawczym sołtys, który jest wybierany w tajnym i bezpośrednim głosowaniu na zebraniu wiejskim.
Sołtys reprezentuje sołectwa na zewnątrz i realizuje uchwały rady gminy dot. sołectwa. Uczestniczy też w sesjach rady gminy a także w pracach jej organów, ale nie ma tam jednak prawa głosu. To są zadania ustawowe, a w praktyce najczęściej sołtysami są osoby, które czują się związane ze swoimi miejscowościami, doskonale znają miejscowe problemy i potrafią bronić lokalnego interesu. Znają też osobiście mieszkańców i wiedzą jak z nimi rozmawiać.

Od 2010r. sołectwa za zgodą rady gminy mogą dysponować funduszem sołeckim, który z reguły jest wyliczany na podstawie liczby mieszkańców. W skali roku nie są to bardzo duże pieniądze szczególnie jeżeli chodzi o mniejsze miejscowości, ale w pewnym stopniu pozwalają realizować lokalne potrzeby.
W Polsce jest prawie 40 i pół tysiąca sołtysów, z których nieco ponad 30% stanowią kobiety.

W wyborach 21 października nie będziemy wybierać sołtysów, ale m. in. radnych gminy dla których sołectwa z sołtysami na czele są według przepisów organami pomocniczymi.

Mówią:
– Zbigniew Kukuć – sołtys Naterek od 25 lat
– Maria Kozioł – sołtys Tuławek w gm. Dywity
– mieszkańcy Tuławek w gm. Dywity (anonimowo)

Posłuchaj audycji Pytania o samorząd

Autor: W. Chromy
Redakcja: A. Dybcio