Pogrzeb płk Zygmunta Szendzielarza „Łupaszki”
fot. Marek Lewiński
Awansowany pośmiertnie do rangi podpułkownika Zygmunt Szendzielarz, pseudonim Łupaszka, spoczął na Cmentarzu Wojskowym przy ulicy Powązkowskiej w Warszawie.
Na miejscu był nasz reporter Marek Lewiński:
Marek Lewiński spotkał mieszkańców Lidzbarka Warmińskiego. Przyjechali do stolicy, bo 9 Warmiński Pułk Rozpoznawczy, który stacjonuje właśnie w Lidzbarku nosi imię podpułkownika „Łupaszki”:
Z kościoła przy ulicy Powązkowskiej wyruszył kondukt z trumną majora. Na jego czele jechał prezydent Andrzej Duda. W Warszawie na pogrzebie żołnierza wyklętego byli przedstawiciele jednostki oraz liczne delegacje z Olsztyna i Elbląga. — relacjonował Marek Lewiński:
Posłuchaj reportażu Marka Lewińskiego.
Pułkownik (w dniu śmierci posiadał stopień majora) Zygmunt Szendzielarz „Łupaszka” był jedną z kilkuset ofiar komunistycznej bezpieki.
W czasie drugiej wojny światowej dowodził 5. Brygadą Wileńską AK, walczącą z wojskami niemieckimi i litewskimi jednostkami oraz wrogo nastawioną sowiecką partyzantką. We wrześniu 1945 r. wyjechał na Pomorze, gdzie prowadził działalność dywersyjną na terenach województw zachodniopomorskiego, gdańskiego i olsztyńskiego.
Został aresztowany 30 czerwca 1948 r.; po trwającym blisko dwa i pół roku śledztwie, a następnie procesie – Wojskowy Sąd Rejonowy w Warszawie skazał go na wielokrotną karę śmierci.
Wyrok – poprzez strzał w tył głowy – wykonano 8 lutego 1951 r. w warszawskim więzieniu na Mokotowie.
Przez kilkadziesiąt lat komuniści ukrywali jego miejsce pochówku. Wiosną 2013 roku szczątki „Łupaszki” odnalazł na Łączce na warszawskich Powązkach Wojskowych zespół badaczy pod kierownictwem prof. Krzysztofa Szwagrzyka.
(ml/osa/as)
