Jan Kasprzyk o relacjach polsko-ukraińskich: były chwile wspaniałych sojuszy i sytuacje bolesne
„Ukraina walczy nie tylko o swoją niepodległość. Walczy za nas, o nas. O niepodległość Polski i Europy” – stwierdził w Porannych Pytaniach szef Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych. Z Janem Józefem Kasprzykiem rozmawiał Marek Lewiński.
Jan Józef Kasprzyk pytany był także o to, jak w obliczu agresji Rosji na Ukrainę, powinna wyglądać polska polityka historyczna względem Ukrainy. Szef Urzędu ds. Kombatantów twierdzi, że choć nasza wspólna historia ma trudne momenty, to jest wiele wydarzeń w stosunkach polsko-ukraińskich, do których powinniśmy się w tej chwili odwoływać.
Historia polsko-ukraińskich relacji bywała różna. Były chwile wspaniałych sojuszy. Odwołam się tu do tradycji roku 1920, ale były też sytuacje bolesne, takie jak Rzeź Wołyńska. Oczywiście obecna sytuacja nie zwalnia nas z tego, żeby przestać ubiegać się o chociażby pochówek ofiar zbrodni wołyńskiej. Myślę, że to jest moment, w którym powinniśmy przede wszystkim odwoływać się do tych wydarzeń w historii, które tworzą mosty między naszymi narodami.
Za takie wydarzenia Jan Józef Kasprzyk uznaje tradycje roku 1920, kiedy to Józef Piłsudski i ataman Symon Petlura próbowali stworzyć sojusz polsko-ukraiński po to, by przeciwstawić się imperium moskiewskiemu.
W roku 1920 to się nie udało, ale do tej tradycji trzeba się teraz odwoływać (…) Nasi podopieczni mówią, że Rosja w niczym się nie zmienia
Szef Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych twierdzi również, że ich podopieczni podkreślają, że „mieli nadzieję, że taka sytuacja już nigdy się nie powtórzy, a ludzkość odrobiła lekcję z lat II Wojny Światowej, z lat, które przypadły na ich młodość.”
Te wspomnienia powracały chociażby przy okazji odbytych w maju obchodów rocznicy bitwy o Monte Cassino, gdzie byli z nami andersiacy, którzy przeszli przez nieludzką ziemię. Wszyscy oni mówili jedno – „Rosja wcale się nie zmienia”. To jest ta sama Rosja, która była w czasach, kiedy nas ciemiężyła. To jest ta sama imperialna Rosja, która nie pozwala, aby jakikolwiek naród czuł się wolny.
Posłuchaj rozmowy Marka Lewińskiego
Autor: M. Lewiński
Redakcja: B. Świerkowska-Chromy