Godło i flaga, które przetrwały wieki. Posłuchaj rozmowy

Dr W. Brenda. Fot. P. Getka

2 maja – Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej i Dzień Orła Białego to czas refleksji nad narodowymi symbolami. O tym mówił na antenie Radia Olsztyn dr Waldemar Brenda z olsztyńskiej delegatury Instytutu Pamięci Narodowej, który był gościem Mirosława Sochackiego. Historyk przypomniał zarówno o legendarnych, jak i najbardziej rzeczywistych fundamentach polskiej tożsamości narodowej.

Gdy zmęczony długą drogą Lech zatrzymał się na nocny postój, na rozłożystym dębię ujrzał orle gniazdo. W nim orzeł biały z pisklętami. Gdy orzeł rozpostarł dumnie skrzydła na tle czerwieni zachodzącego słońca, Lech zachwycony potraktował ten znak jako dobrą wróżbę i postanowił tu osiąść. Na polanie zbudowano gród, a na pamiątkę owego wydarzenia nazwano go Gnieznem

– to fragment legendy z 1273 roku zapisany w Kronice Wielkopolskiej, w którym po raz pierwszy opisano polskie symbole narodowe.

Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej został ustanowiony dopiero w 2004 roku. Od dziesięcioleci obywatele mogą bez obaw wywieszać flagi podczas świąt narodowych. A nie było to takie oczywiste chociażby w czasach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Ja sam dobrze pamiętam, jak właśnie przed 1 maja funkcjonariusz Milicji Obywatelskiej chodził po ulicy, na której stał mój dom, sprawdzając, czy aby na wszystkich posesjach wywieszone są biało-czerwone flagi. A kiedy mijał ten 1 maja, to rzeczywiście 2 maja ten sam funkcjonariusz, a czasami funkcjonariusz Ochotniczej Rezerwy Milicji Obywatelskiej robił wszystko, aby te flagi natychmiast zniknęły

– wspominał historyk.

I w ten sposób fakt powieszenia lub niepowieszenia flagi 1 maja i powieszenia lub jej zdjęcia w rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 maja był elementem oznaczającym, jaką ma się postawę wobec władzy PRL.

Obecnie niepokojącym zjawiskiem, na które zwrócił uwagę historyk, jest częsty brak wywieszonej flag na polskich ulicach.

To mniejszość polskich obywateli wywiesza jeden z najważniejszych symboli narodowych, czyli tę białą i czerwoną barwę. (…) To nie jest zwykły kawałek materiału, to jest coś, co powinno być elementem naszej identyfikacji

– dodał.

Historyk zaznaczył, ze Polacy mają problem z takim właśnie uzewnętrznianiem postaw patriotycznych, poprzez wywieszenie flagi 11 listopada czy 3 maja.

Posłuchaj całej rozmowy z Waldemarem Brendą.

Autor: Ł. Sadlak