Jak komunikować się z tymi, którzy nie potrafią mówić? Pomagają nowe technologie

Fot. A. Piedziewicz

Obsługa komputera przy pomocy samych oczu to jedna z nowych technologii wspomagających osoby z niepełnosprawnościami. Jakie jeszcze technologie mogą im pomóc?

Nowe technologie dla osób z niepełnosprawnościami ma Ośrodek Wsparcia i Testów w Olsztynie. To instytucja, która nie tylko posiada taki sprzęt w swoim zasobie, ale też wypożycza go i pozwala przetestować. Dzięki temu łatwiej wybrać ten najodpowiedniejszy.

Czasami widzimy w sklepach jakieś ciekawe sprzęty i wydaje się wszystkim, że to właśnie ten sprzęt. Ale tak nie jest. Trzeba sprawdzić, czy dla danej osoby jest to sprzęt prawidłowy, czyli my zapewniamy doradztwo, instruktaż i dobór tego sprzętu. Wszystkie te działania odbywają się bezpłatnie

– powiedziała Wanda Agnieszka Jabłońska, dyrektor Ośrodka Wsparcia i Testów.

Coraz popularniejszymi urządzeniami są te do tzw. komunikacji alternatywnej. To tablety ze specjalnym oprogramowaniem, pozwalające porozumiewać się z osobami, które nie są w stanie mówić i nie potrafią opanować języka migowego.

Tablica zawsze jest indywidualizowana pod danego użytkownika i on dzięki wgranym komunikatom może różne rzeczy powiedzieć, np. „Ja chcę jeść”. Na pierwszej konsultacji spotykamy się z użytkownikiem i jego rodzicami czy opiekunami i oni wypełniają kwestionariusz, co powinno się w takim urządzeniu znaleźć. Niekiedy są to zdjęcia bliskich osób, czy zdjęcie konkretnego kubka do picia

– mówiła Ewa Targońska z Ośrodka.

Taki sprzęt bardzo pomaga w pracy z osobami z niepełnosprawnością, bo nauczenie się komunikacji z tymi, którzy nie potrafią mówić, zajmuje dużo czasu.

Jak zaczynałem swoją pracę, to nie rozumiałem, co mówi wielu uczestników warsztatów. Przychodził instruktor, który pracował już kilka lat i po prostu mówił mi, co ten podopieczny chce przekazać. Parę miesięcy trzeba z taką osobą spędzić, żeby wyłapać jej ruchy, gesty czy zachowania

– przyznaje Maciej Minota, pracownik warsztatów terapii zajęciowej w Bartoszycach.

Co ważne, Ośrodek Wsparcia i Testów szkoli też rodziców i opiekunów.

Weźmy przykład małego dziecka, które ma korzystać z komunikacji alternatywnej. To, że sprawdzimy intencję komunikacyjną i dobierzemy ten sprzęt, to jeszcze musi być ktoś dorosły, kto będzie tym procesem w domu kierował i pilnował, żeby dziecko z tej alternatywnej formy komunikowania się korzystało

–  podkreśliła Wanda Agnieszka Jabłońska.

Z nowszych przykładów – jeszcze mało rozpowszechnionych – Ośrodek ma w zasobach m.in. urządzenie, które po podłączeniu do komputera czyta ruchy gałek ocznych i dzięki temu pozwala ten komputer obsługiwać. Są też urządzenia do tzw. przewodnictwa kostnego – wzmacniają mowę danej osoby, dzięki temu słyszy ona lepiej sama siebie, co pomaga w zrozumieniu jej przez innych.

Z pomocy Ośrodka Wsparcia i Testów w Olsztynie korzysta rocznie około tysiąca osób.

Posłuchaj wypowiedzi

Fot. A. Piedziewicz

Fot. A. Piedziewicz

Autor: A. Piedziewicz
Redakcja: A. Niebojewska