Opublikowany 25 października 2016
Region, Regiony

Historyczna inscenizacja poparcia Rewolucji Węgierskiej’56 [FILM]

Rekonstrukcja zorganizowanej w Olsztynie demonstracji poparcia Rewolucji Węgierskiej. Fot. A. Socha

Po raz pierwszy mieszkańcy Olsztyna mieli okazję obejrzeć rekonstrukcję historycznej demonstracji z 1956 roku.

Był to protest poparcia dla walczących z systemem komunistycznym Węgrów zwany też Rewolucją Węgierską. Widowisko przygotowali słuchacze Studium Aktorskiego im. Aleksandra Sewruka, a wyreżyserował Maciej Mydlak.

Maciej Mydlak

00:00 / 00:00

30 października 1956 roku w akcie solidarności z Węgrami walczącymi z komunistami, na Plac Bema w Olsztynie przyszło ponad 10 tysięcy mieszkańców miasta i studentów. Była to największa taka manifestacja w Polsce. Podczas historycznej rekonstrukcji studenci starli się z milicjantami w tym samym miejscu co 60 lat temu.

Posłuchaj relacji Daniela Wojciechowskiego

rekonstrukcja historycznych wydarzeń

00:00 / 00:00

Na pamiątkę wydarzeń 1956 roku na ścianie starostwa powiatowego w Olsztynie umieszczony jest tryptyk poświęcony węgierskim powstańcom oraz studentom i mieszkańcom Olsztyna.

W Olsztynie odbyła się historyczna rekonstrukcja demonstracji poparcia Rewolucji Węgierskiej z 1956 roku. Fot. A. Socha

Były to działania społeczne i spontaniczne – tak solidarność z powstańcami węgierskimi wspominają, po latach, uczestnicy polskich protestów poparcia dla walczących z komunizmem na Węgrzech.

– Chcemy by o wydarzeniach z 1956 roku pamiętały także młodsze pokolenia (…) Rekonstrukcja wydarzeń to dla młodzieży najlepsza lekcja historii. – mówił wojewoda warmińsko mazurski Artur Chojecki podczas konferencji zorganizowanej z okazji 60. rocznicy wiecu solidarności mieszkańców Olsztyna z uczestnikami Powstania Węgierskiego.

Wojewoda Artur Chojecki. Fot. I. Malewska

Olsztynianin, Andrzej Sassyn, prezes Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Węgierskiej im. biskupa Andrzeja Batorego, organizował takie protesty w Tomaszowie Lubelskim. – Powstały wiece, stowarzyszenia na rzecz poparcia rewolucjonistów węgierskich (…) byłem za to potępiony i musiałem rozpocząć wędrówkę po Polsce, która doprowadziła mnie po latach do Olsztyna – mówił.

Rozmowa z Andrzejem Sassynem, fot. I. Malewska

– Podczas powstania węgierskiego zginęło 2,5 tysiąca powstańców, kilkadziesiąt tysięcy osób spotkały represje, w Polsce było o wiele spokojniej (…) Zginęło bardzo dużo młodych ludzi, którzy atakowali radzieckie czołgi na ulicach Budapesztu. W Polsce nie doszło do tak krwawych wydarzeń. – przypomniał Sławomir Sadowski, wicewojewoda warmińsko mazurski z wykształcenia historyk.

Ambasador Węgier dr Ivan Gyurcsik. Fot. I. Malewska

Z okazji 60. rocznicy wiecu solidarności mieszkańców Olsztyna z uczestnikami Powstania Węgierskiego w urzędzie wojewódzkim odbyło się spotkanie pod hasłem ”Bratankowie 1956-2016”.

Wojewoda i ambasador Węgier w Polsce otworzyli w Olsztynie wystawę upamiętniającą wydarzenia ’56 roku w Polsce i na Węgrzech. Fot. K. Pakulnicki

W urzędzie wojewódzkim w Olsztynie otwarto wystawę upamiętniającą wydarzenia ’56 roku w Polsce i na Węgrzech. Fot. K. Pakulnicki

Z okazji 60. rocznicy wiecu solidarności mieszkańców Olsztyna z powstańcami węgierskimi zorganizowano spotkanie pod hasłem „Bratankowie 1956-2016”. Fot. I. Malewska

Posłuchaj archiwalnych nagrań Polskiego Radia Olsztyn

Powstanie Węgierskie Olsztyn 56

00:00 / 00:00

W 1956 roku w Olsztynie odbyła się największa w Polsce manifestacja poparcia Węgrów walczących o wolność i suwerenność

W niedzielę (23 października) prezydent Andrzej Duda uczcił w Budapeszcie 60. rocznicę Rewolucji Węgierskiej, która była dla Węgrów próbą zdobycia wolności i wyrwania się spod sowieckiej dominacji.

Prezydent Andrzej Duda na Węgrzech. Fot. Kancelaria Prezydenta RP

23 października przypada jedno z najważniejszych świąt narodowych Węgier. Tego dnia 60 lat temu wybuchło powstanie, nazywane też rewolucją 1956 roku. Było próbą wyzwolenia Węgier spod sowieckiej dominacji. Krwawo stłumione przez wojska radzieckie i węgierską bezpiekę, zakończyło się 10 listopada 1956 roku. Po stronie powstańców zginęło 2,5 tysiąca osób, głównie w czasie walk w Budapeszcie. Około 13 tysięcy osób zostało rannych, ponad 20 tysięcy aresztowano lub internowano. Według archiwów radzieckich, zginęło ponad 700 sowieckich żołnierzy.

W Budapeszcie Andrzej Duda przypomniał dramatyczne karty z historii naszych narodów, kiedy zawsze udzielaliśmy sobie wzajemnie wsparcia. Słowa polskiego prezydenta dotyczące kłamstwa komunistycznej propagandy o przyjaźni ze Związkiem Radzieckim, który krwawo stłumił powstanie na Węgrzech, spotkały się z aplauzem uczestników wiecu. Prezydent Andrzej Duda przypomniał, że Polacy wysłali wtedy na Węgry 44 tony środków medycznych i 800 litrów krwi.

Jesteśmy ogromnie dumni, że dzisiaj – choć w tym znaczeniu symbolicznym – w wielu bohaterskich Węgrach, ich dzieciach i wnukach płynie kropla polskiej krwi, która pieczętuje naszą przyjaźń.