„Przejmujemy tradycje jednego z najdzielniejszych pułków walczących w 1939 roku”. Placówka SG w Grzechotkach ma swojego patrona

Fot. P. Świniarski

Placówce Straży Granicznej w Grzechotkach, która ochrania odcinek granicy państwowej i największe drogowe przejście graniczne z Federacją Rosyjską, nadano imię 1. Pułku Kawalerii Korpusu Ochrony Pogranicza.

Podczas uroczystego apelu na terenie przejścia granicznego w Grzechotkach odsłonięto kamień z pamiątkową tablicą ufundowaną przez Instytut Pamięci Narodowej. Placówka otrzymała od Stowarzyszenia Weteranów Polskich Formacji Granicznych proporzec rozpoznawczy, który ma symbolizować dziedziczenie tradycji 1. Pułku Kawalerii KOP.

Jesteśmy dumni z tego, że przejmujemy tradycje żołnierzy wywodzących się ze służby granicznej i jednego z najdzielniejszych pułków kawalerii walczących we wrześniu 1939 r.

– powiedział komendant placówki SG w Grzechotkach ppłk. Tomasz Chwietkiewcz.

W liście do funkcjonariuszy SG wojewoda warmiński Artur Chojecki podziękował im za „wypełnianie patriotycznego obowiązku obrony ojczyzny”, poprzez zabezpieczenie jej granic. Przypomniał, że jest to jednocześnie granica wspólnoty państw Unii Europejskiej i NATO.

Niech dzisiejsza radosna uroczystość będzie powodem do dumy z powodu pełnienia misji ochrony kraju. Nam wszystkim życzę, by polska granica była zawsze bezpieczna

– napisał.

Placówka Warmińsko-Mazurskiego Oddziału Straży Granicznej w Grzechotkach ochrania około 20-kilometrowy odcinek granicy państwowej z Federacją Rosyjską. Podlega jej największe polsko-rosyjskie drogowe przejście graniczne, przez które całodobowo odbywa się międzynarodowy ruch osobowy i towarowy. Przejście w Grzechotkach ma 23 pasy ruchu i zajmuje obszar ponad 30 ha.

1. Pułk Kawalerii Korpusu Ochrony Pogranicza był najmłodszym pułkiem kawalerii II Rzeczypospolitej. Sformowano go podczas tzw. cichej mobilizacji w marcu 1939 r. z ośmiu szwadronów kawalerii KOP służących na wschodniej granicy i uzupełnionych innymi pododdziałami. Pułk przetransportowano w okolice Wielunia i podporządkowano dowódcy Armii „Łódź”, a krótko przed wybuchem wojny przesunięto nad samą granicę.

Po niemieckim ataku kawalerzyści pułku prowadzili najpierw działania opóźniające. Potem walczyli z pancernymi oddziałami nieprzyjaciela nad Wartą (4-5 września) i na przedpolach Warszawy (10-13 września). Po wycofaniu się na Lubelszczyznę część pułku zakończyła kampanię wrześniową po bitwach w okolicy Suchowoli i Krasnobrodu (23-24 września). Pozostałe szwadrony przebijały się do granicy z Węgrami, walcząc z Niemcami m.in. pod Dzwolą (29 września) i z oddziałami Armii Czerwonej.

Po tym, jak znalazły się w sowieckim okrążeniu w rejonie Puszczy Solskiej, zostały zmuszone do kapitulacji i 2 października złożyły broń. Niemal wszyscy oficerowie trafili do obozów w Starobielsku i Kozielsku, a wiosną 1940 r. zostali wymordowani w Katyniu i Charkowie.

Grzechotki są drugą placówką Warmińsko-Mazurskiego Oddziału SG, która otrzymała historycznego patrona. W ubiegłym roku placówce w Górowie Iławeckim nadano imię mjr. Bolesława Kontryma ps. „Żmudzin”.

Posłuchaj relacji Piotra Świniarskiego

SG w Grzechotkach