Opublikowany 16 kwietnia 2022
Polecane, Aktualności, Aplikacja mobilna

Wielka Sobota – dzień ciszy i oczekiwania na zmartwychwstanie

Gietrzwałd – jedna ze stacji Drogi Krzyżowej. Fot. Łukasz Węglewski

W kalendarzu liturgicznym Kościoła katolickiego dziś Wielka Sobota – dzień ciszy, modlitwy i skupienia. Upamiętnia on dzień, w którym Chrystus zstąpił do otchłani.

Tego dnia nie sprawuje się mszy świętej. W wielu kościołach rano celebrowana jest tzw. ciemna jutrznia, czyli modlitwa psalmami. Natomiast przez cały dzień wierni adorują Najświętszy Sakrament w tzw. Grobie Pańskim. Nie sprawuje się żadnych sakramentów oprócz sakramentu pokuty i pojednania oraz namaszczenia chorych, a Komunii świętej można udzielić tylko w postaci Wiatyku, czyli osobom umierającym.

W polskiej tradycji jest to też dzień błogosławieństwa pokarmów na stół wielkanocny. W popularnej święconce umieszcza się najczęściej mięso, chleb, jajko, sól, pieprz, babkę oraz baranka wielkanocnego. Pobłogosławione przez kapłana pokarmy potem oczekują na śniadanie wielkanocne, gdy posłużą do rozpoczęcia świątecznego posiłku i składaniu sobie życzeń.

Fot. Łukasz Węglewski

Po zachodzie słońca rozpoczyna się najważniejsza liturgia w ciągu całego roku – Wigilia Paschalna. Jest to wyjątkowo bogata celebra, ponieważ jest „matką wszystkich wigilii” i jest uroczystą liturgią ku czci Chrystusa zmartwychwstałego.

Rozpoczyna się od poświęcenia ognia i przygotowania paschału, który następnie w procesji wnosi się do świątyni. Następnie wykonuje się uroczysty śpiew na część Chrystusa i świecy paschalnej – tzw. exsultet. Po nim następuje rozbudowana liturgia Słowa, w której skład wchodzi 8 czytań i Ewangelia o zmartwychwstaniu. Przed Ewangelią brzmi po raz pierwszy od Środy Popielcowej śpiew Alleluja.

Noc Zmartwychwstania od początku chrześcijaństwa była momentem chrztu, dlatego w liturgii Wigilii Paschalnej po homilii odbywa się liturgia chrzcielna, podczas której błogosławi się wodę wykorzystywaną do chrztu. W niektórych parafiach tej nocy właśnie udziela się tego sakramentu, zaś w pozostałych następuje odnowienie przyrzeczeń chrzcielnych.

Po tej części sprawuje się liturgię eucharystyczną, która kończy się uroczystym błogosławieństwem. Liturgia Kościoła przewiduje także, aby bezpośrednio po zakończeniu Wigilii Paschalnej odbyła się procesja rezurekcyjna, która jest ogłoszeniem światu radości o zmartwychwstaniu Jezusa. W Polsce często jeszcze ta procesja odbywa się w niedzielny poranek.