Pytania o samorząd – odc. 22
Fot. fotolia.pl
Tylko do jutra można zgłaszać kandydatów na wójtów, burmistrzów i prezydentów miast. Mogą robić tylko te komitety, które zarejestrowały listy w wyborach do rad w co najmniej w połowie okręgów wyborczych w danej gminie.
W październikowych wyborach wybierzemy w całym kraju prawie 2,5 tys. włodarzy, 1548 wójtów, 822 burmistrzów i 107 prezydentów miast. Prawo startu w wyborach mają tylko obywatele Polscy wpisani do stałego rejestru wyborców na terenie jednej z gmin. Każdy kandydat urodzony przed 1 sierpnia 1972r. musi ponadto złożyć oświadczenie lustracyjne. Każdy komitet może zgłosić w danej gminie tylko jednego kandydata. Także kandydat na wójta, burmistrza czy prezydenta może startować na tę funkcję tylko w jednej gminie. Prawo nie zakazuje natomiast kandydatowi na wójta, burmistrza czy prezydenta jednoczesnego startu na radnego gminy ale tylko w tej, w której kandyduje na wójta. Jeśli kandydat wygra wybory na wójta i zdobędzie także mandat radnego wówczas mandat radnego wygasa automatycznie.
Zgodnie z kalendarzem wyborczym termin zgłaszania kandydatur na wójtów, burmistrzów i prezydentów miast mija w środę 26 września o północy. Jeśli do tego czasu w gminie nie zostanie zgłoszony żaden kandydat lub tylko jeden kandydat, gminna komisja wzywa do dodatkowych zgłoszeń. Termin zgłaszania kandydatów zostaje wówczas przedłużony o 5 dni. Jeśli mimo to żaden kandydat nie zostanie zgłoszony, wtedy wójta w tajnym głosowaniu wybiera rada gminy. Natomiast w przypadku, gdy zostanie zarejestrowany tylko jeden kandydat wybory przeprowadza się z tym, że tego kandydata uważa się za wybranego jeżeli w głosowaniu uzyskał więcej niż połowę ważnie oddanych głosów. Jeśli kandydat tej większości nie uzyska, wójta podobnie jak w poprzednim przypadku wybiera rada gminy w tajnym głosowaniu. Z kolei jeśli rada gminy nie wybierze wójta w terminie 2 miesięcy od dnia wyborów, to premier wyznacza osobę, która będzie pełniła tę funkcję do końca kadencji.
Nowelizacja kodeksu wyborczego, która weszła w życie w styczniu tego roku, wydłuża kadencję wójtów, burmistrzów i prezydentów miast oraz radnych samorządów wszystkich szczebli z 4 do 5 lat. Oznacza to, że po tegorocznych wyborach samorządowych kolejne odbędą się w 2023r.
Nowelizacja wprowadziła ponadto dwukadencyjność wójtów, burmistrzów i prezydentów miast, która będzie liczona od tegorocznych wyborów samorządowych.
W „Pytaniach o samorząd” przedstawiamy ideę samorządu terytorialnego. Według definicji jest to organizacja społeczności lokalnej lub regionalnej, w której to mieszkańcy względnie samodzielnie decydują o realizacji różnych zadań administracyjnych wynikających z ich potrzeb.
Jak powinniśmy to rozumieć? – o to pytamy dr hab. Andrzeja Józefa Kozłowskiego, profesora Wyższej Szkoły Policji w Szczytnie.
Posłuchaj audycji Pytania o samorząd
Autor: W. Chromy
Redakcja: A. Dybcio
