Opublikowany 5 lutego 2017
Region, Regiony

Naukowcy zbadają kryptę biskupa Szembeka we Fromborku

Archeolodzy otworzą w poniedziałek przed południem kryptę biskupa Krzysztofa Andrzeja Jana Szembeka w kaplicy Zbawiciela archikatedry we Fromborku. Zbadają sposób pochówku, sprawdzą, czy krypta była wcześniej otwierana, i czy nie została sprofanowana w 1945 roku.

Specjaliści otworzą kryptę w archikatedrze pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny i św. Andrzeja Apostoła we Fromborku. Eksploracja krypty nie będzie wymagała zdjęcia posadzki, ponieważ kaplica posiada specjalnie przygotowane zejście. Naukowcy podniosą płytę i zejdą do podziemi po schodach. W środku zbadają sposób pochówku fundatora kaplicy biskupa Krzysztofa Szembeka oraz 4 innych biskupów i kanonika. Istnieją zapisy testamentowe duchownych, w jaki sposób mieli być pochowani.

Jak poinformował ksiądz proboszcz dr Jacek Wojtkowski naukowcy z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu mają przeprowadzić badania sondażowe, po których podjęta zostanie decyzja, co do dalszych prac archeologicznych.

Otwarcie krypty i jej inwentaryzacja będzie kontynuacją prac konserwatorskich kaplicy, której fundatorem był biskup Krzysztof Szembek. Duchowny także ją wyposażył. Kaplica Zbawiciela jest niezwykle cenna z uwagi ołtarz z licznymi relikwiarzami i polichromię wykonaną przez Macieja Meyera. Jest on także autorem polichromii w Sanktuarium w Świętej Lipce i kaplicy w katedrze w Gnieźnie i Wozławkach.

Naukowcy sprawdzą także czy krypta była wcześniej otwierana i jaki jest stan zachowania po 1945 r. Czy nie była sprofanowana przez żołnierzy Armii Czerwonej – wyjaśnił ks. Jacek Wojtkowski.

Taki los spotkał kryptę kanoników warmińskich pod posadzką prezbiterium katedry (…) Warto również wspomnieć przy tej okazji, że rok 2017 został ustanowiony Rokiem 300-lecia Koronacji Obrazu Matki Bożej Częstochowskiej. Koronacji wizerunku Matki Boskiej na Jasnej Górze w 1717 roku dokonał właśnie bp Szembek, wówczas biskup chełmski. 7 lat później w 1724 r. Szembek został biskupem warmińskim.

Kaplica Szembeka
Kaplica Zbawiciela, św. Teodora i Wszystkich Świętych, znana jest powszechnie pod nazwą kaplicy Szembeka. Wzniesiona na planie kwadratu, zakryta kopułą, na wzór i podobieństwo renesansowej grobowej kaplicy Zygmuntowskiej w Krakowie. Wybudowano ją jako oratorium relikwiarzowe z konfesją św. Teodora i jako grobowiec rodziny biskupa Szembeka. Oprócz fundatora w krypcie nie spoczął nikt więcej z rodziny Szembeków. Stała się ona jednak grobowcem późniejszych ordynariuszy warmińskich od połowy XIX wieku, kiedy stolicę diecezji, po ponad 500 latach, przeniesiono z Lidzbarka do Fromborka. Spoczęli tam kolejni biskupi: Andrzej Stanisław von Hatten, Józef Ambroży Geritz, A. Thiel, Augustyn Bludau oraz kanonik Alexy Ossoliński.

Biskup warmiński Krzysztof Andrzej Jan Szembek
Krzysztof Andrzej Jan Szembek urodził się 16 maja 1680. Od 1710 roku był sekretarzem wielkim koronnym i kanonikiem krakowskim. W latach 1713-1719 był biskupem chełmskim, a od roku 1719 do 1724 biskupem przemyskim. Biskupem warmińskim Szembek został w roku 1724 i był nim aż do śmierci w 1740. Zmarł w Lidzbarku Warmińskim. Biskup warmiński Krzysztof Andrzej Jan Szembek, w 1724 roku wyraził w testamencie życzenie, aby pochowano go w kaplicy, którą fundował, w dwóch trumnach, z których trumna drewniana, okryta fioletowym całunem, miała być umieszczona wewnątrz trumny cynowej.

Archikatedra we Fromborku
O archikatedrze fromborskiej stało się głośno w 2005 roku, kiedy odnaleziono w niej i zidentyfikowano szczątki kanonika warmińskiego i astronoma Mikołaja Kopernika. Do czasu poszukiwań archeologicznych, nie było wiadomo, w którym miejscu katedry Kopernik spoczywa. Po identyfikacji szczątki astronoma zostały uroczyście pochowane w sarkofagu pod szklaną posadzką, po prawej stronie głównej nawy.

Archikatedra we Fromborku kryje w sobie jeszcze wiele tajemnic. Rozpoznana jest krypta kanoników warmińskich pod posadzką katedry, wkrótce będziemy mogli ocenić stan krypty w kaplicy Zbawiciela. Jednak zagadką pozostaje krypta biskupów warmińskich m.in. Łukasza Watzenrodego – wuja Mikołaja Kopernika, Jana Dantyszka i Marcina Kromera. Nie udało się jej zlokalizować mimo znanych przekazów historycznych i badań archeologicznych w 2005 roku.