Warmińska Kapituła Katedralna oddaje cześć Mikołajowi Kopernikowi
Fot. T. Owczarek
W roku jubileuszu 550. rocznicy urodzin i 480. śmierci Mikołaja Kopernika o kanoniku warmińskim pamięta istniejąca nieprzerwanie od 1260 r. Warmińska Kapituła Katedralna. Z tej okazji we Fromborku w czwartek rozpocznie się dwudniowy kongres naukowy „Mikołaj Kopernik i Warmia” i promocja książki o kanoniku.
Jak przypomniał dyrektor Archiwum Archidiecezji Warmińskiej ks. prof. Andrzej Kopiczko, Mikołaj Kopernik został członkiem Warmińskiej Kapituły Katedralnej w 1495 r. i przez 48 lat wypełniał wszystkie obowiązki wynikające z przynależności do tego gremium.
Dzięki kapitule mógł też kontynuować studia na uczelniach włoskich i uzyskać stopień doktora prawa kanonicznego oraz poznawać tajniki medycyny. Od Kapituły otrzymał mieszkanie we Fromborku i środki na utrzymanie. Mógł prowadzić badania astronomiczne, ale też przygotował traktat o monecie i taksę chlebową.
Jak powiedział ks. Jacek Wojtkowski, dyrektor Muzeum Pomnika Historii Frombork Zespół Katedralny, przez wszystkie stulecia pamiętano o Koperniku w tym mieście i do dziś zachowały się po nim różne artefakty. Jest to przede wszystkim Wieża Kopernika, w której mieszkał w okresie zimowym oraz kuria św. Stanisława Kostki, służąca jako mieszkanie w porze letniej.
Ale świadkiem obecności naszego astronoma jest przede wszystkim katedra, miejsce jego pochówku oraz wypełniania codziennych obowiązków kanonickich, szczególnie modlitwy brewiarzowej i udziału we mszach świętych
– wyjaśnił ks. Wojtkowski.
W tym roku chcemy jeszcze mocniej podkreślić godność kanonicką Kopernika. W okresie powojennym ten fakt często pomijano, a przecież większość jego dokonań związana była z tą wspólnotą
– podkreślił ks. Andrzej Kopiczko, obecny dziekan kapituły.
Kopernik jako jej przedstawiciel uczestniczył w wielu misjach dyplomatycznych. Przez 255 dni, po śmierci biskupa Fabiana Luzjańskiego w styczniu 1523 r., pełnił urząd administratora diecezji warmińskiej. Był też administratorem dóbr kapitulnych w komornictwach olsztyńskim i pieniężeńskim. Dokonywał lokacji łanów opuszczonych po spustoszeniu tych terenów wskutek wojen z zakonem krzyżackim.
Powierzano mu kilkakrotnie urząd kanclerza Kapituły oraz wiele innych funkcji związanych zarządem gospodarczym. W 1537 r. był nawet jednym z czterech kandydatów na biskupstwo warmińskie. Dbał także o dokumenty tej wspólnoty. Zasługi jego są więc ogromne, a wszystko czynił w imieniu Kapituły – zaznaczył ks. Kopiczko. Potem, po śmierci Kopernika, coraz bardziej odkrywała się jego wielkość i waga osiągnięć.
Ks. Jacek Wojtkowski podkreśla, że we Fromborku zawsze pamiętano o swoim mieszkańcu. Świadczą o tym nie tylko epitafia w katedrze, wystawione pomniki, ale także obchodzone jubileusze urodzin i śmierci. Widać to szczególnie od XVIII w. Potem uczeni z Braniewa publikowali liczne artykuły poświęcone astronomowi. W 1909 r. wystawiono we Fromborku monumentalny pomnik, wysoki 30 m. Nieco później, w 1912 r., utworzono Muzeum Mikołaja Kopernika. Jego imię nadawano budynkom użyteczności publicznej i ulicom. Szczególny wymiar miały jednak obchody 500-lecia jego urodzin w 1973 r.
Ale i obecnie, z okazji dwóch, a w zasadzie trzech ważnych jubileuszy, chcemy godnie uczcić kanonika Mikołaja Kopernika
– wskazał ks. Andrzej Kopiczko.
Członkowie Warmińskiej Kapituły Katedralnej czynnie uczestniczą w wielu przedsięwzięciach z tej okazji, m.in. 500-lecia objęcia urzędu administratora diecezji, urodzin, wydania okolicznościowego znaczka. We Fromborku w kwietniu odbył się zjazd historyków Kościoła z całej Polski. Kapituła podjęła się też upamiętnienia Kopernika w sposób trwały.
Wprawdzie w tym roku nie powstanie żaden nowy pomnik, ale została wydana okolicznościowa publikacja oraz – w czwartek i piątek – odbędzie się we Fromborku jej promocja oraz kongres naukowy pt. „Mikołaj Kopernik i Warmia”.
Zarówno w publikacji, jak i podczas spotkania, chcemy jeszcze mocniej podkreślić fakt, że Kopernik całe dorosłe życie spędził na Warmii. Z tym regionem jest najściślej związany i poprzez swoją pracę, i zachowaną pamięć o nim
– dodał ks. Andrzej Kopiczko.
Nigdzie poza Warmią nie ma tak wielu śladów jego pracy i osiągnięć. Tu powstało najważniejsze dzieło jego życia. Tu zachowały się dokumenty wystawione jego ręką. W księgozbiorze Biblioteki Seminaryjnej są ślady jego notatek. W Olsztynie na zamku zachowała się tablica astronomiczna.
Wszystkie tzw. wielkie jubileusze też były obchodzone na Warmii. To zostało przypomniane w publikacji „Mikołaj Kopernik i Warmia. O pamięci regionalnej w 550. rocznicę urodzin i 480. śmierci”, ale też te zagadnienia zostaną poruszone podczas kongresu naukowego we Fromborku, któremu patronuje i jest organizatorem Warmińska Kapituła Katedralna – dodał ks. Andrzej Kopiczko.
Prelegenci będą w większości też z naszego środowiska naukowego, ponieważ to oni najlepiej znają tę tematykę i prowadzą takie badania.
Kongres będzie trwał dwa dni, a na miejsce obrad wybrano nowy pałac biskupi we Fromborku.
W ten sposób też chcemy podkreślić, że w tym mieście Kopernik spędził najwięcej lat swego życia i tu pozostawił najwięcej śladów po swojej działalności
– podsumował ks. prof. Kopiczko.
>>> Program kongresu „Mikołaj Kopernik i Warmia”
Relacje z kongresu dziś na antenie Radia Olsztyn i na naszej stronie internetowej.
Autor: A. Libudzka (PAP)
Redakcja: A. Niebojewska
