Bliskie spotkania żubra z bobrem

Puszcza Borecka – wejście do nory bobrów

Najczystsze w Polsce powietrze, grzyby w środku zimy, ślady borsuka czy długowieczne cisy – to tylko niektóre atrakcje czekające na odwiedzających niezwykle cenny przyrodniczo zakątek w północno-wschodniej Polsce – Puszczę Borecką.

Puszcza Borecka
Położona jest na skraju Pojezierza Ełckiego, w makroregionie Pojezierza Mazurskiego. Nazwa puszczy wywodzi się od miejscowości Borki, którą według ludowych przekazów założyli bracia Borkowie przybyli najprawdopodobniej z Puszczy Kurpiowskiej.

Na terenie Puszczy znajdują się liczne malownicze jeziora: Szwałk Wielki (217 ha), do którego dopływa Czarna Struga, Pilwąg (152 ha), Haszno 605 ha) Litygajno (173 ha), Szwałk Mały (70 ha), Ciche (19 ha).

Historia
Historia kompleksu  sięga pradawnych czasów. odwiedzający – przy odrobinie wyobraźni – mogą poczuć atmosferę  puszcz Jaćwingów i Prusów. Współczesne granice Puszczy Boreckiej zaczęły kształtować się w XVII w. Pierwotny wielogatunkowy drzewostan był przebudowywany w ciągu dwóch ostatnich stuleci na monokultury świerkowe. W latach 1795-98 i 1853-57 zostały one jednakże zaatakowane i zniszczone przez brudnicę mniszkę. Dzisiejszy  krajobraz nastąpił w wyniku samoodnawiania się ekosystemów.

Na wyprawę po Puszczy Boreckiej zaprasza Anna Minkiewicz-Zaremba. Przewodnikiem jest przyrodnik Andrzej Sulej.

Zwierzęta
Puszczę Borecką zamieszkuje liczna populacja zwierzyny łownej: głównie jeleni, saren, i dzików. Występują tu także łosie, żubry, rysie, wydry, bobry i wilki. Wśród zamieszkujących te tereny małych drapieżników można wyliczyć borsuki, lisy, kuny, tchórze, piżmaki.

Obydwa puszczańskie nadleśnictwa prowadzą ośrodki zwierzyny łownej, gdzie organizowane są komercyjne polowania dla myśliwych pragnących zdobyć wysokiej klasy medalowe trofea.

Atrakcją puszczy jest wolnościowe stado około 60 dzikich żubrów, które unikają kontaktu z ludźmi. Dlatego też – dla wygody turystów – zbudowano w okolicy Woliska zagrodę, w której na stałe przebywa kilka żubrów. Żubry zostały osiedlone w Puszczy w 1956 roku i początkowo były hodowane w zamknięciu. Sześć lat później całe stado uzyskało wolność.

Rysie występują tu bardzo nielicznie (w ilości około 2 sztuk) ze względu na wielkość swoich terytoriów i obecność wilków (około 10 sztuk), które stanowią dla nich konkurencję i zagrożenie (szczególnie dla młodych).

Rezerwaty
Najatrakcyjniejsze pod względem przyrodniczym i krajobrazowym fragmenty puszczy objęto ochroną w czterech:

• rezerwat Borki – leśny o pow. 232 ha, zawiera wielopiętrowe drzewostany z obecnością świerku, graba, dębu, jesiona, lip liczących 100-150 lat; na terenie rezerwatu występuje ok. 320 gatunków roślin, w tym 15 gatunków drzew i 19 gatunków krzewów;
• rezerwat Mazury – wodno leśny o pow. 292,7 ha , ostoja ptactwa wodnego
• rezerwat Lipowy Jar – w rejonie jez. Pilwąg, o pow. 48,5 ha;
• rezerwat Wyspa Lipowa – florystyczny, o pow. 2,7 ha na jez. Szkwałk Wielki; miejsce gniazdowania wielu ptaków (głównie kaczek).