Grekokatolicy po raz drugi świętują Boże Narodzenie w grudniu
Drugi rok z rzędu Cerkiew greckokatolicka korzysta z kalendarza gregoriańskiego, co oznacza, że wieczorem do wigilii zasiądą wierni także tego Kościoła. Przez stulecia obchodzili oni Boże Narodzenie według kalendarza juliańskiego, czyli 7 stycznia.
Kalendarz zmieniono po agresji Rosji na Ukrainę.
Wierni przyjęli tę zmianę w sposób naturalny, ona jest także łatwiejsza w wymiarze organizacyjnym dla wielu naszych wiernych
– powiedział zwierzchnik diecezji olsztyńsko-gdańskiej bp Arkadiusz Trochanowski.
Biskupi Cerkwi greckokatolickiej w liście do wiernych, który w pierwszy dzień Bożego Narodzenia będzie odczytany w cerkwiach w całej Polsce, zaapelowali do wiernych, by „podchodzili do naszej tradycji cerkiewnej z odpowiedzialnością i szacunkiem oraz przestrzegali postów przypisanych przez Cerkiew”.
Pamiętajmy o tym szczególnie wtedy, gdy przychodzi do organizowania różnego rodzaju świeckich imprez rodzinnych czy kulturalnych. Chcemy, aby inni nas szanowali, więc najpierw szanujmy samych siebie, przestrzegając wszystkich przepisów cerkiewnych. Szanujmy tradycję naszej Cerkwi
– zwrócili się do wiernych zwierzchnicy Cerkwi w Polsce.
W Wigilię grekokatolików obowiązuje post ścisły. Postną wieczerzę, nazywaną Świętym Wieczorem, rozpoczyna dzielenie się prosforą, czyli rodzajem chleba wypieczonego z drożdży, wody i mąki. Poza tym wigilijnej wieczerzy nic nie różni od wieczerzy wiernych innych polskich Kościołów. Na stołach są ryby, pierogi, barszcz z uszkami i kutia, a przy stole – wolne miejsce.
Po wieczerzy wierni idą na nabożeństwo Wielkie Powieczerze, podczas którego wielokrotnie wybrzmiewają słowa: „Z nami Bóg! Rozumiejcie narody i drżyjcie, bo z nami Bóg!”. Podczas nabożeństwa księża święcą chleb, wino, oliwę i pszenicę. W mniejszych parafiach poświęcony chleb kroi się na kawałki, polewa się winem i rozdaje uczestnikom nabożeństwa.
Bezpośrednio po Wielkim Powieczerzu w odprawiana jest w cerkwi również eucharystia. Jest to już liturgia świąteczna, więc osoby, które w niej uczestniczą, spełniają obowiązek uczestnictwa w eucharystii w pierwszy dzień świąt.
W Boże Narodzenie w cerkwiach pojawia się ikona Bożego Narodzenia, którą umieszcza się na ołtarzu przed ikonostasem. Wierni kłaniają się jej lub ją całują.
Kościół greckokatolicki święta Bożego Narodzenia celebruje trzy dni. 25 grudnia w cerkwiach wspomina się „narodzenie Boga jako Dzieciątka”, w drugi dzień świąt obchody koncentrują się na Maryi – to tzw. Sobór Przenajświętszej Bogurodzicy (Sobor Preswjatoji Bohorodyci), a w trzecim dniu wspomina pierwszego męczennika św. Stefana, w Polsce zwanego Szczepanem.
Wiele kolęd śpiewanych w cerkwiach ma swoje odpowiedniki w kościołach, np. „Dzisiaj w Betlejem”.
Źródło: PAP
Redakcja: M. Rutynowski
