Twoje miasto – Tolkmicko
Ratusz w Tolkmicku. Fot. Urząd Miasta
Radio Olsztyn prezentuje cykl audycji pt. Twoje miasto – warto wybrać Warmię i Mazury. W kolejnym odcinku odwiedzamy położone nad Zalewem Wiślanym Tolkmicko.
W mieście znajduje się port morski oraz jedyna na Zalewie Wiślanym jednostka ratownictwa morskiego.
Nazwa miejscowości pochodzi od legendarnej nazwy grodu Tolko i córki księcia Hoggo. Pierwszy pisemny zapis nazwy miasta pochodzi z 1326 roku i brzmi „Tolkemit”. W 1440 roku Tolkmicko przystąpiło do Związku Pruskiego. Czternaście lat później burmistrz miasta złożył przysięgę wierności królowi polskiemu a mieszczanie zburzyli zamek krzyżacki znajdujący się w mieście.
Tolkmicko – marina nocą. Fot. Urząd Miasta
Na początku XVIII wieku z powodu epidemii dżumy zmarła połowa mieszkańców Tolkmicka. 10 lat później w Tolkmicku otwarto browar. Pod koniec XIX wieku zakończono budowę Kolei Nadzalewowej ze stacją w Tolkmicku. Podczas II wojny światowej miejscowość została dotkliwie zniszczona.
Panorama Tolkmicka. Fot. Urząd Miasta
Ciekawostki na temat Tolkmicka zebrał Marek Lewiński
Jednym z miejsc wartym odwiedzenia w Tolkmicku jest Święty Kamień nad brzegiem Zalewu Wiślanego. Ma prawie czternaście metrów obwodu i dwa metry wysokości. Według geologów to głaz narzutowy przyniesiony przez lodowiec skandynawski. Ten wspaniały kamień być może służył Prusom jako ołtarz ofiarny. Na tablicy przy brzegu można przeczytać, że kamień od najdawniejszych czasów był przedmiotem kultu, a w jego wgłębieniu składano bogom ofiary w postaci ryb.
Warta poznana jest też legenda związana z powstaniem Tolkmicka. Podobno w Zalewie Wiślanym żył olbrzymi węgorz. Był gruby jak dąb i długi jak wysmukła sosna masztowa. Węgorz wywracał łodzie i porywał z brzegu kobiety. Dlatego w Tolkmicku zebrała się rada starców, która ustaliła, że węgorza trzeba zabić. Na brzegu przygotowali ogromne beczki słynnego w okolicy piwa. A potworowi tak piwo posmakowało, że pił, pił pił… no i jak mówi legenda – tak się ożłopał, że aż pękł.
Port morski w Tolkmicku. Fot. Urząd Miasta
Warto wybrać się też jakieś dwa kilometry na południe od Tolkmicka. Tam, 650 lat przed naszą erą, Bałtowie, nazywani przez Słowian Prusami, zbudowali tu imponujące grodzisko nazywane dziś Wałami Tolkmita. Miejsce budowy tej osady nie było przypadkowe. Naturalne wzniesienie, a także sztucznie usypane wały dawały mieszkańcom możliwość obserwacji Zalewu Wiślanego i szlaku handlowego biegnącego wzdłuż linii brzegowej. Na Wałach Tolkmicka archeolodzy odnaleźli wspaniałe skarby: odlewnię metali, miejsce obróbki kości, żelazne sierpy, a także kamienne oszczepy. Według legendy grodzisko jest powiązane z założycielami Tolkmicka – pruskim rodzeństwem Tolko i Mitą.
Tolkmicko odwiedził Marek Lewiński
W Tolkmicku Polskie Radio Olsztyn będzie też w piątek (1 lipca). Odbędzie się tu pierwszy Festiwal Tolkmicki Festiwal Piosenki Żeglarskiej.
(lew/bsc/kpias)
