Nowatorskie operacje w szpitalu w Olsztynie. Lekarze wykorzystują wirtualną i rozszerzoną rzeczywistość

Fot. Wojewódzki Specjalistyczny Szpital Dziecięcy w Olsztynie

Nowoczesne metody inżynierskiego wspomagania zabiegów chirurgicznych, w tym wirtualną i rozszerzoną rzeczywistość wykorzystują lekarze Wojewódzkiego Specjalistycznego Szpitala Dziecięcego w Olsztynie podczas nowatorskich operacji.

To zabieg rekonstrukcji czaszki dziewczynki oraz operacja usunięcia nowotworu z zastosowaniem gogli AR, czyli tak zwanej rozszerzonej rzeczywistości.

To niezwykle usprawnia przebieg operacji i skraca czas zdrowienia – wyjaśnia prof. Dawid Larysz, kierownik Kliniki Chirurgii Głowy i Szyi Dzieci i Młodzieży, który przeprowadza obie operacje.

To skróci czas rekonwalescencji, ale przede wszystkim skróci czas operacji, czas znieczulenia, zmniejszy ryzyko powikłań podczas operacji, a także możemy operować więcej osób, bo zabiegi są krótsze. Gogle rozszerzonej rzeczywistości pozwalają nam na podstawie badań neurobrazowych (takich jak tomografia komputerowa głowy i rezonans magnetyczny głowy) zobaczyć w trójwymiarze zarówno struktury anatomiczne (w tym przypadku: naczynia, kości, mózgowie), ale też nowotwór. To powala lepiej wyobrazić sobie w trakcie zabiegu, gdzie dokładnie jesteśmy. Ponadto patrząc przez te gogle w trakcie zabiegu na pacjenta, widzimy w którym miejscu jest guz, który musimy wyciąć, a także gdzie znajduje się naczynie czy nerw, które musimy ominąć. Dzięki temu zabieg jest wykonany bardziej precyzyjnie, jest bezpieczniejszy i trwa krócej.

Obie zaplanowane na dziś operacje są bardzo skomplikowane. Pierwsze jest operowane dziecko z kraniosynostozą, czyli złożoną wadą wrodzoną, polegającą na zarośnięciu szwów czaszkowych, u którego jest wykonywana dystrakcja okolicy potyliczno-podpotylicznej ze zindywidualizowanymi szablonami operacyjnymi i implantami wykonanymi w druku 3D, specjalnie dla konkretnego pacjenta.

Zastosowanie rozszerzonej rzeczywistości pozwoli lekarzom widzieć „przez kości” w trakcie operacji duże naczynia krwionośne, takie jak np. zatoka strzałkowa spływ zatok i zatoka poprzeczna, czyli te miejsca, które są potencjalnie bardzo niebezpieczne w kontekście krwawienia śródoperacyjnego.

Drugim pacjentem jest dziecko z nowotworem oczodołu, wnikającym do wnętrza mózgoczaszki. U tego pacjenta zastosowanie rozszerzonej rzeczywistości – ale również planowania wirtualnej rzeczywistości oraz systemów fluorescencji – pozwoli na małoinwazyjne, bardziej skuteczne i bezpieczne dotarcie do guza. Zamiast dużej kraniotomii, czyli otwarcia czaszki, lekarze wykonają małe nacięcie i w precyzyjny sposób dotrą do guza, co w przypadku oczodołu jest bardzo ważne z racji znajdujących się tam struktur gałki ocznej, nerwów wzrokowych, nerwów poruszających gałką oczną i mięśni, które te ruchy realizują.

Marysia z mamą, przed operacją

Wojewódzki Specjalistyczny Szpital Dziecięcy w Olsztynie to jedyna placówka w Polsce, w której wykonywane są operacje z wykorzystaniem tak nowoczesnych rozwiązań.

Dodajmy, że wprowadzenie innowacji pod postacią gogli rozszerzonej rzeczywistości to efekt zaangażowania Szpitala Dziecięcego w Olsztynie – jako jednego z pięciu ośrodków medycznych w kraju – we współorganizację pierwszej edycji konkursu dla startupów medycznych – Mother and Child Startup Challenge. Podczas finału tego projektu, w grudniu 2022 r. zostało wyłonionych dwóch zwycięzców, których technologie będą zastosowane w praktyce szpitalnej.

Fot. Wojewódzki Specjalistyczny Szpital Dziecięcy w Olsztynie

Autor: M. Kwiatkowska
Redakcja: A. Niebojewska