Krew to najcenniejszy lek, którego nie da się wyprodukować. Może uratować zdrowie lub życie

Według danych Głównego Urzędu Statystycznego w 2017 r., w całej Polsce funkcjonowały 23 regionalne centra krwiodawstwa oraz 140 oddziałów terenowych. Liczba krwiodawców wyniosła 612,8 tys. osób, w tym 612,6 tys. honorowych.

W województwie warmińsko – mazurskim mamy jedno centrum krwiodawstwa i 7 oddziałów terenowych oraz 20,7 tysięcy dawców tego cennego leku.

Dziś w Bliższych spotkaniach o krwiodawstwie.

Gościem Izabeli Malewskiej był Jarosław Zwierzyński – lekarz  z Regionalnego Centrum Krwiodawstwa  i Krwiolecznictwa w Olsztynie.

I. Malewska: Kto może zostać dawcą krwi?

J. Zwierzyński: Każdy, kto ma ochotę krew oddać oraz ma skończone 18 lat. Musi posiadać przy sobie dokument tożsamości ze zdjęciem oraz numerem pesel, aby mógł się zarejestrować. Nowością jest, że nie ma górnej granicy wiekowej, czyli każdy, kto się czuje dobrze, kto ukończył 65 lat, przeszedł badanie lekarskie w centrum krwiodawstwa – może tę krew oddawać.

I. Malewska: Zniesienie tej górnej granicy wieku to decyzja, której oczekiwaliście?

J. Zwierzyński: Generalnie wnioskowały za tym kluby w całym kraju. Zdarzały się sytuacje, że człowiek, który ukończył 60 lub 65 lat, był w dobrym stanie zdrowia. Natomiast przepisy nie pozwalały na oddanie krwi. Bardzo się cieszymy, że przepisy dostosowały się do potrzeb naszych dawców.

I. Malewska: Czy są choroby, które od razu nas wykluczają?

J. Zwierzyński: Tak, np. padaczka, przewlekłe zapalenie płuc, astma, poważne choroby serca, skóry, np. łuszczyca, bielactwo nabyte. W ankiecie są zawarte podstawowe pytania, które pozwalają dawcy zorientować się o swoim stanie zdrowia, a lekarzowi w sposób kompetentny odpowiedzieć, czy ten dawca może oddać krew. Krew ma pomóc naszym pacjentom, dlatego kwalifikacja musi być na tyle rzetelna, żeby nie było ryzyka przeniesienia chorób wirusowych – zapalenia wątroby typu C, typu B. HIV-u, kiły czy innych schorzeń, które ewentualnie mogą wpłynąć na zdrowie i stan naszych pacjentów.

Posłuchaj rozmowy z Jarosławem Zwierzyńskim

Dobry stan zdrowia, ukończone 18 lat i odpowiednia masa ciała – to warunek, żeby zostać dawcą krwi. W Polsce rekordzista oddał do tej pory ponad 91 litrów pełnej krwi. Jest nim 62 letni Andrzej Lis ze Starego Sącza.

Kolejnym gościem Izabeli Malewskiej była Renata Leśniak – specjalista ds. promocji w Regionalnym Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Olsztynie.

I. Malewska: Krwi potrzebujemy przez cały rok?

R. Leśniak: Tak. Jest to całoroczna akcja społeczna, aby uzupełniać na bieżąco zapasy krwi. Nasze Centrum musi zapewnić ciągłość, aby Państwo mieli dostęp do oddania krwi.

I. Malewska: Dziś jesteśmy w Olsztynie. Gdzie w najbliższym czasie będzie można spotkać krwiobus?

R. Leśniak: Codziennie mamy rozpisane wyjazdy naszego ambulansu. Dzisiaj jesteśmy w Olsztynie, przy Galerii Warmińskiej, jutro będziemy w Szczytnie przy Kauflandzie, pojutrze – również zapraszamy przy Galerii Warmińskiej.

I. Malewska: Osoby, które zdecydują się oddać krew, mogą liczyć na jakieś przywileje?

R. Leśniak: Chciałabym przypomnieć tym osobom, które oddają już krew i dla tych osób, które po raz pierwszy będą chciały to uczynić o możliwościach skorzystania z przywilejów. Jednym z bardziej atrakcyjnych przywilejów jest usprawiedliwiona nieobecność w pracy, na uczelni i w szkole. Jest wystawiane zaświadczenie o możliwości skorzystania z nieobecności w danym dniu, czyli po prostu otrzymujemy usprawiedliwienie. Kolejny przywilej to możliwość zwrotu poniesionych kosztów dojazdu do najbliższej jednostki poboru krwi oraz możliwość skorzystania z bezpłatnej karty grupy krwi.

I. Malewska: Krwiodawcy mogą także w odpowiedni sposób rozliczyć się z fiskusem, odliczając krew, którą oddali?

R. Leśniak: Tak, istnieje możliwość odliczania od podatku dochodowego darowizny w wysokości ekwiwalentu pieniężnego za pobraną krew.

I. Malewska: Po takim oddaniu krwi możemy się czuć nieco słabsi. W związku z tym Państwo wychodzicie naprzeciw i zapewniacie pewne kalorie, które warto uzupełnić?

R. Leśniak: Tak, wydawany jest posiłek regeneracyjny o wartości kalorycznej 4500 kilokalorii w postaci 8 czekolad.

Posłuchaj rozmowy z Renatą Leśniak

Pobieranie krwi

Często osoby, które nie mogą oddać krwi mogą oddać komórki macierzyste, ponieważ jest to jakby fragment, składnik krwi, który może być oddawany mimo różnych schorzeń. 75 procent osób, które usłyszały diagnozę ostra białaczka szpikowa potrzebuje przeszczepu komórek macierzystych od dawcy niespokrewnionego.

– Tylko 25 procent chorych znajduje dawców spośród członków rodziny – wyjaśnia Aleksandra Kuczko z Warmińsko – Mazurskiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia w Olsztynie. Jak zostać dawcą szpiku i komórek macierzystych?

Posłuchaj rozmowy z Aleksandrą Kuczko

Redakcja: A. Dybcio/BSC za D. Kucharzewska