Historia obozu Soldau w książce Radosława Wiśniewskiego. „Był utajonym ośrodkiem zagłady”
Fot. A. Piedziewicz
„Wielofunkcyjny niemiecki obóz Soldau” – to drugie wydanie monografii doktora Radosława Wiśniewskiego, która opowiada o obozie koncentracyjnym w Działdowie. Książkę promowano w Instytucie Północnym imienia Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie.
Jak przyznał autor monografii Radosław Wiśniewski, początkowo Soldau był obozem zagłady inteligencji.
Obóz Soldau w Działdowie na początku niewinnie nazywał się obozem przejściowym. W pierwszej połowie lat 40. był on utajonym ośrodkiem zagłady, gdzie Niemcy przeprowadzali akcję Inteligencja i mordowali polską elitę przywódczą. Później był to też obóz wychowawczy. Pełnił też inne funkcje. Miał znamiona obozu koncentracyjnego, obozu karnego. Tych funkcji było więcej.
Podczas promocji książki autor opisywał między innymi rozdział o uciekinierach z tego obozu.
W książce ucieczkom z obozu Soldau jest poświęcony podrozdział. Były udane i nieudane, jak w każdym obozie. Dużo było ucieczek z miasta, bo więźniów kierowano do pracy i tam łatwiej było uciec. Relacje uciekinierów są także z samego obozu. Są też relacje makabryczne, gdzie osoby, które próbowały uciec były rozstrzeliwane na drutach kolczastych.
Książka ta ma przypominać o miejscu nieco zapomnianym przez historię – podkreśla dyrektor Instytutu Północnego imienia Wojciecha Kętrzyńskiego Jerzy Kiełbik.
To ważna pozycja o obozie, który w dużym stopniu jest zapomniany. Każdy wie o Auschwitz, Treblince, czy wielu innych miejscach. U nas każdy wie o Sztutowie, natomiast Działdowo było jednym z mazurskich miast. Zapomina się o tym, że był tam jeden ze straszniejszych, a właściwie najstraszniejszy obóz na naszym terenie.
Jerzy Kiełbik podkreślił, że działalność obozu Soldau nie kończyła się na 1945 roku.
W 1945 roku obóz ten miał swoją dalszą historię. Kiedy z tego miejsca uciekli Niemcy, weszli tam Rosjanie. Obóz przejęło NKWD i dalej nim zarządzało wprowadzając tam nowe osoby. W dużym stopniu ta historia nie jest odkryta, bo nie mamy dostępu do akt.
Napisanie obu monografii na temat niemieckiego obozu Soldau w Działdowie zajęło Radosławowi Wiśniewskiemu 4 lata.
Książka o niemieckim obozie Soldau. Fot. P. Świniarskim
Obóz Soldau w Działdowie. Fot. R.Lesiński
Pomnik upamiętniający pomordowanych w obozie koncentracyjnym w Soldau. Fot. Ł. Węglewski
Autor: P. Świniarski
Redakcja: B. Świerkowska-Chromy
