System kaucyjny w Polsce – prezydent podpisał ustawę. Jakie zmiany czekają nas w 2025 roku?

Pod koniec sierpnia Prezydent podpisał projekt nowelizujący przepisy ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami oraz niektórych innych ustaw. Na jej mocy ustanowiono system kaucyjny, który będzie obowiązywał w Polsce od 1 stycznia 2025 roku. Nowe obowiązki obejmą właścicieli sklepów wielkopowierzchniowych. Na jakie zmiany warto przygotować się już teraz?

Ustawa o systemie kaucyjnym podpisana przez Prezydenta

Prace nad wprowadzeniem systemu kaucyjnego trwały w sejmie od 2021 roku. W końcu jednak doczekaliśmy się rozwiązania odpadowego węzła gordyjskiego. W połowie sierpnia ustawa została przyjęta przez niższą izbę parlamentu, a w ostatnich dniach miesiąca trafiła na biurko Prezydenta. Nowe regulacje ujęte w nowelizacji ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami oraz niektórych innych ustaw wejdą w życie 1 stycznia 2025 roku.

System kaucyjny został ustanowiony ze względu na dyrektywy unijne, a konkretnie wdrożenie dyrektywy ws. zmniejszania wpływu niektórych produktów z tworzyw sztucznych na środowisko. Wspólnota zobligowała państwa członkowskie do podjęcia działań mających na celu osiągnięcie określonych poziomów recyklingu. Unijne przepisy wymagają m.in. osiągnięcia poziomu:

• 65% recyklingu odpadów opakowaniowych do 2025 r.;
• 65% recyklingu odpadów komunalnych do 2035 r.;
• 77% butelek z tworzyw sztucznych objętych selektywną zbiórką.

Podobne przepisy funkcjonują już w wielu innych państwach wspólnoty. Poza Niemcami są to systemy w większości scentralizowane, którymi zarządza państwo lub przemysł. Pionierem w tej dziedzinie jest Szwecja, gdzie system kaucyjny obowiązuje już od 1984 r.

Jakie podmioty obejmie system kaucyjny?

System kaucyjny mają tworzyć podmioty wprowadzające do obrotu napoje w opakowaniach. Zobligowane do tego będą wszystkie sklepy o powierzchni przekraczającej 200 m2. Mniejszym placówkom handlowym umożliwiono dołączenie do systemu dobrowolnie.

Przedsiębiorcy muszą przygotować się na nowe obowiązki. Podmioty objęte systemem kaucyjnym mają powoływać operatora, który będzie  zobowiązany do wdrożenia, prowadzenia i reprezentowania systemu. Ustawa nie określa jednak liczby podmiotów reprezentujących, co oznacza, że dopuszcza się funkcjonowanie w kraju kilku systemów kaucyjnych.

Jeśli podmioty nie stworzą systemu lub nie uda im się osiągnąć wystarczającego poziomu selektywnego zbierania odpadów, zostanie na nie nałożona opłata produktowa. Przypomnijmy, że podobny zapis funkcjonuje już w polskim porządku prawnym. Opłatę produktową muszą uiszczać przedsiębiorstwa wprowadzające do obiegu m.in. jednorazowe opakowania na wynos. Więcej szczegółów na ten temat poznasz na stronie: https://firmove.pl/. W serwisie znajdziesz wiele przydatnych informacji dla przedsiębiorców.

Stawki za opakowania podlegające kaucji

Konkretne kwoty stawek za opakowania objęte systemem kaucyjnym nie są jeszcze znane i mają zostać opublikowane w osobnym rozporządzeniu. W projekcie udostępnionym na stronie sejmu w kwietniu proponuje się 50 gr kaucji za:

• jednorazową butelkę z plastiku o pojemności do 3 l,
• szklaną butelkę wielorazowego użytku do 1,5 l,
• metalową puszkę o pojemności do 1 l.

Do odebrania kaucji w sklepie klienci nie będą musieli okazywać paragonu, dokumentującego jej zapłacenie. Wystarczy przyniesienie opakowań do dowolnej placówki handlowej objętej systemem. Warto zaznaczyć, że zwracane butelki i puszki nie będą mogły być zgniecione. Z kolei suma za nieodebrane kaucje ma być przeznaczona na finansowanie systemu kaucyjnego.

Artykuł sponsorowany