Wielka Sobota – czas oczekiwania i ciszy po pogrzebie Jezusa Chrystusa

Triduum Paschalne to trzy dni ustanowione na pamiątkę eucharystii, męki, śmierci i zmartwychwstania Chrystusa

Wielka Sobota to przede wszystkim czas oczekiwania i modlitewnej ciszy po wielkopiątkowym pogrzebie Chrystusa. Chrześcijanie w tym dniu oczekują zmartwychwstania Chrystusa – podkreślił proboszcz warszawskiej archikatedry św. Jana ks. Bogdan Bartołd.

W tym dniu Kościół rozważa słowa z Księgi Proroka Izajasza odnoszące się do Chrystusa: Po udręce i sądzie został usunięty; a kto się przejmuje Jego losem? Tak! Zgładzono Go z krainy żyjących; za grzechy mego ludu został zbity na śmierć.

Adoracja Najświętszego Sakramentu
Kościół w tym czasie adoruje Najświętszy Sakrament umieszczony w Grobie Pańskim. Grób ten symbolizuje miejsce spoczynku ciała naszego Zbawiciela. W tym dniu nie odprawia się mszy św. przed południem, natomiast sprawowany jest sakrament pokuty, jak również sakrament namaszczenia chorych – wyjaśnił duchowny. Zachęcił, żeby polski wielkosobotni zwyczaj święcenia pokarmów połączyć z modlitwą i adoracją Najświętszego Sakramentu w Grobie Pańskim.

Wigilia Paschalna
Wigilia Paschalna, która powinna się rozpocząć w Wielką Sobotę po zmierzchu, składa się z czterech części: liturgii światła, liturgii słowa Bożego, liturgii chrzcielnej i liturgii eucharystycznej z procesją rezurekcyjną.

Liturgia światła rozpoczyna się od poświęcenia ognia, który rozpala się przed kościołem, a potem od tego ognia zapala się paschał (świecę paschalną), symbol zmartwychwstałego Chrystusa, który – jak głosi Kościół – jest „światłością świata”. Po wniesieniu paschału do świątyni wierni zapalają od niego swoje świece, następnie zostają zapalone także wszystkie światła elektryczne, a paschał celebrans stawia przy ołtarzu.

Liturgii Słowa w tym dniu jest szczególna, bo opisuje wszystkie dzieła, których dokonał Bóg w dziejach ludzkości. Jest opis stworzenia świata, ofiary Izaaka, wyjścia narodu wybranego z Egiptu i dzieła zbawienia.

Liturgia chrzcielna nawiązuje do cudownego przejścia narodu wybranego z egipskiej niewoli do Izraela przez Morze Czerwone. W tradycji Kościoła było to zawsze postrzegane jako zapowiedź obmycia wiernych w wodach sakramentu chrztu świętego – zaznaczył ks. Bartołd. Dodał, że po niej odbywa się przejście do chrzcielnicy, podczas którego śpiewa się skróconą wersję litanii do wszystkich świętych. Jeśli w danej parafii są dorośli, którzy przygotowywali się do przyjęcia chrztu, staja w tym momencie przy chrzcielnicy i przystępują do sakramentu chrztu św.

Liturgia eucharystyczna kończy się procesją rezurekcyjną. Procesja rezurekcyjna odbywa się bezpośrednio po Wigilii Paschalnej albo w Niedzielę Zmartwychwstania Pańskiego.

Wielka Sobota w starożytności
W starożytności Wielka Sobota była dniem bez liturgii, dniem ciszy i postu z powodu żałoby apostołów. Wieczorem chrześcijanie gromadzili się na całonocne czuwanie i modlitwy. Dopiero z V wieku pochodzą opisy ceremonii poświęcenia świecy paschalnej. Kolejne obrzędy tego dnia rozwijały się w ciągu wieków i były stopniowo wcielane do liturgii Wielkiej Soboty.

(pap/Ł.Węglewski)