W Narodowe Święto Niepodległości wspólnie zaśpiewajmy hymn

Uczcijmy wspólnie kolejną rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości. Wszyscy razem, bez względu na to, gdzie będziemy – 11 listopada w południe zaśpiewajmy Mazurka Dąbrowskiego.

Akcję „Niepodległa do Hymnu” zainicjowało w 2018 roku Biuro Programu „Niepodległa” –  dokładnie w stulecie odzyskania niepodległości. Wzięło w niej udział prawie 1000 podmiotów, które zorganizowały wspólne śpiewanie na 6 kontynentach. Od tamtej pory co roku pokazujemy, że jesteśmy jedną biało-czerwoną rodziną i świętujemy razem jedno z najpiękniejszych polskich świąt.

Niepodległa do Hymnu 2021

Każdego Polaka, w kraju i za granicą, nad morzem i na szczytach gór, w malutkich wsiach i największych metropoliach, zachęcamy do śpiewania wraz z przyjaciółmi, rodziną, współlokatorami, sąsiadami, z akompaniamentem lub bez. Namawiamy też by dzieci nauczyły się grać Mazurka Dąbrowskiego na instrumentach muzycznych (nuty można pobrać ze strony internetowej akcji).

Mazurek Dąbrowskiego zostanie wykonany 11 listopada podczas oficjalnych uroczystości państwowych oraz niewielkich wydarzeń lokalnych – w kraju i za granicą. Zachęcamy też organizatorów uroczystości związanych z obchodami 103. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości do włączenia się do akcji „Niepodległa do Hymnu”. W tym roku wspierają ją m.in. polscy olimpijczycy:

• Dawid Tomala – chodziarz, mistrz olimpijski z IO w Tokio w chodzie na 50 kilometrów;
• Anna Kiełbasińska – sprinterka, wicemistrzyni olimpijska z IO w Tokio w sztafecie 4 × 400 metrów;
• Dariusz Kowaluk – sprinter, mistrz olimpijski z IO w Tokio w sztafecie mieszanej 4 × 400 metrów;
• Wojciech Nowicki – mistrz olimpijski w rzucie młotem z IO w Tokio i brązowy medalista IO w Rio de Janeiro;
• Piotr Małachowski – wicemistrz olimpijski IO w Pekinie oraz w Rio de Janeiro w rzucie dyskiem;
• Malwina Kopron – brązowa medalistka IO w Tokio w rzucie młotem;
• Tomasz Majewski – mistrz olimpijski w pchnięciu kulą z IO w Pekinie i Londynie.

Od Pieśni Legionów…

Polski hymn narodowy na przestrzeni dziejów zmieniał swe tytuły: „Pieśń Legionów Polskich we Włoszech”, „Mazurek Dąbrowskiego”, „Jeszcze Polska”. Jego melodia była znana dużo wcześniej, nim powstały słowa. To popularny w XVIII wieku mazurek ludowy nieustalonego autorstwa, wywodzący się prawdopodobnie z Podlasia stał się kanwą nut do pieśni napisanej przez Józefa Wybickiego w 1797 roku. Wyjątkowy eksponat ma w swoich zbiorach Narodowe Muzeum Techniki w Warszawie. To unikalna płyta do stacjonarnej pozytywki gabinetowej wygrywającą Mazura. Do tej melodii Józef Wybicki napisał tekst.

W styczniu, na ziemi włoskiej, została utworzona armia pomocnicza nosząca nazwę: Legiony Polskie we Włoszech. Dowództwo nad nią objął generał Jan Henryk Dąbrowski. Na prośbę generała jego przyjaciel Józef Wybicki ułożył słowa naszego przyszłego hymnu. Pierwsze publiczne wykonanie utworu, będącego wówczas pieśnią legionową, miało miejsce 20 lipca 1797 roku w Reggio nell’Emillia, gdzie stacjonowała świeżo powołana formacja zbrojna.

Może łatwo zapadający w pamięć rytm mazurka, może głębokie przesłanie patriotyczne, a może umiłowanie ojczyzny kunsztownie zawarte w słowach spowodowały, że Pieśń Legionów stopniowo upowszechniła się i utrwaliła. Zagrzewała powstańców listopadowych, uczestników Wiosny Ludów, powstańców styczniowych, wreszcie żołnierzy na frontach pierwszej wojny światowej. Niektóre jej frazy ulegały zmianie pod wpływem aktualnych okoliczności. Generał Dąbrowski w pieśni ustępował miejsca takim nazwiskom jak Skrzynecki, Chłopicki, Dwernicki.

…do Mazurka Dąbrowskiego

Pieśń towarzyszyła dziejom narodu polskiego, nazywana już powszechnie Mazurkiem Dąbrowskiego. W 1918 roku Polska odzyskała niepodległość. Konstytucja marcowa 1921 roku określiła godło oraz barwy Rzeczypospolitej Polskiej, pozostawiając jednak otwartą sprawę hymnu. Tę częściowo uregulował rozkaz nr 221 z dnia 22 marca 1921 roku wydany przez Ministra Spraw Wojskowych generała Kazimierza Sosnkowskiego, bowiem nakazał on oddawanie honorów należnych hymnom państw sprzymierzonych także przy odgrywaniu Mazurka Dąbrowskiego.

Sześć lat później, 26 lutego 1927 roku, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych wydało okólnik ustanawiający pieśń zaczynającą się od słów „Jeszcze Polska” – pierwszych słów Mazurka Dąbrowskiego – formalnym hymnem narodowym. Pierwotna wersja tekstu autorstwa Józefa Wybickiego została skrócona o dwie zwrotki, a linia melodyczna mazura – o kilka dźwięków. Pierwszy ze skrótów wynikł z potrzeby aktualizacji treści słów do czasów, gdy naród polski odzyskał suwerenność. Drugi skrót, melodyczny, dopasował liczbę nut do liczby sylab refrenu, pozwalając zachować jej niezaburzony rytm. Polska tym samym ustanowiła trwały zestaw atrybutów państwowości: godło, barwy i hymn.

Redakcja: K. Ośko za niepodlegla.gov.pl / J. Lemański, Z. Adamaszek (Narodowe Muzeum Techniki w Warszawie)