Rok szkolny z nowymi lekturami i bez ustnych matur. Co jeszcze się zmieni?

Nowe pozycje na liście lektur szkolnych, egzamin ósmoklasisty bez czwartego przedmiotu, matura tylko pisemna – to najważniejsze zmiany w rozpoczynającym się roku szkolnym.

Od pierwszego września będzie obowiązywał zmieniony kanon lektur na wszystkich etapach kształcenia: w szkołach podstawowych i ponadpodstawowych. Zmiany polegają głównie na usunięciu kilku pozycji i dodaniu kilkunastu nowych w wykazie lektur uzupełniających.

Lista lektur

Z listy znikają m.in. „Zaczarowana zagroda” Aliny i Czesława Centkiewiczów, „Oto jest Kasia” Miry Jaworczakowej, „Kto z was chciałby rozweselić pechowego nosorożca?” Leszka Kołakowskiego, „Winnetou” Karola May’a, „Stowarzyszenie Umarłych Poetów” Nancy H. Kleinbaum, „Wielki testament” (fragmenty) Françoisa Villona, „Żywoty świętych” (fragmenty) Piotra Skargi i wybrane wiersze Marcina Świetlickiego.

Dochodzi natomiast kilka pozycji Zofii Kossak-Szczuckiej: „Kłopoty Kacperka góreckiego skrzata”, „Pożoga. Wspomnienia z Wołynia 1917-1919”, „Błogosławiona wina”. Na nowej liście lektur szkolnych znalazły się także m.in. takie pozycje: Jan Paweł II „Przekroczyć próg nadziei” (fragmenty), Karol Wojtyła „Przed sklepem jubilera”, Stefan Wyszyński „Zapiski więzienne”, Witold Pilecki „Raport Witolda”, Stefan Żeromski „Ludzie bezdomni”, wiersze wybrane Adama Zagajewskiego i Ryszarda Krynickiego, Carlo Collodi „Pinokio”, Alan Aleksander Milne „Kubuś Puchatek”, Bolesław Leśmian „Klechdy sezamowe”, John Ronald Reuel Tolkien „Władca pierścieni” tom I „Drużyna pierścienia” oraz John Flanagan „Zwiadowcy”. Księga 1. „Ruiny Gorlanu”.

Wychowanie do życia w rodzinie

Od 1 września zmieniają się też warunki i sposób realizacji przedmiotu wychowanie do życia w rodzinie, z uwagi na nowelizację rozporządzenia w sprawie ramowych planów nauczania dla publicznych szkół. Wykreślone zostało zalecenie realizacji zajęć wychowanie do życia w rodzinie (WDŻ) na pierwszej i ostatniej godzinie lekcyjnej. Nie będzie natomiast obligatoryjnego obowiązku innego planowania rozkładu lekcji. Zajęcia WDŻ, zgodnie z rozporządzeniem, muszą być realizowane w szkołach. Rodzice mogą jednak decydować o tym, czy dziecko będzie w nich uczestniczyć, czy też nie.

Egzaminy ósmoklasisty i maturalne

Z uwagi na aktualne zagrożenie rozprzestrzeniania się koronawirusa, wiosną 2022 r., podobnie jak w roku 2021, egzamin ósmoklasisty i egzamin maturalny zostaną przeprowadzone na podstawie wymagań egzaminacyjnych.

Na egzaminie ósmoklasisty nie będzie czwartego przedmiotu obowiązkowego. Chodzi o egzamin z wybranego spośród przedmiotów: biologia, chemia, fizyka, geografia lub historia, który miał być wprowadzony od roku szkolnego 2021/2022. Nadal obowiązkowe będą trzy egzaminy: z języka polskiego, matematyki i języka obcego nowożytnego.

W 2022 r. egzamin maturalny, podobnie jak w 2021 r., będzie przeprowadzany tylko w części pisemnej, ale absolwenci będą mieli obowiązek wybrania jednego przedmiotu dodatkowego na poziomie rozszerzonym. Nie będzie też obowiązkowych egzaminów ustnych. Do ustnych będą mogli przystąpić wyłącznie absolwenci, którzy aplikują na uczelnię zagraniczną.

Oznacza to, że abiturient zda egzamin maturalny i uzyska świadectwo dojrzałości, jeżeli uzyska z każdego pisemnego przedmiotu obowiązkowego co najmniej 30 proc. punktów i przystąpi do egzaminu maturalnego z co najmniej jednego przedmiotu dodatkowego (w tym przypadku nie ma progu zaliczeniowego).

Edukacja domowa

Nowy rok szkolny to także zmiany w edukacji domowej. 1 lipca 2021 r. weszła w życie nowelizacja ustawy Prawo oświatowe. Znosi ona znosi obowiązek przypisania ucznia w edukacji domowej do szkoły lub przedszkola w tym województwie, w którym mieszka, a także wymóg uzyskiwania opinii poradni psychologiczno-pedagogicznej dla rozpoczęcia edukacji domowej.

Autor: D. Starzyńska-Rosiecka
Redakcja: Ł. Sadlak / K. Ośko