Rekonstrukcja ostatniej kwatery fromborskiego ołtarza. Modlił się przed nim Mikołaj Kopernik

Fot. T. Owczarek

Rozpoczęła się rekonstrukcja ostatniej brakującej kwatery w gotyckim ołtarzu z katedry we Fromborku. To przed tym ołtarzem modlił się Mikołaj Kopernik, najbardziej znany z warmińskich kanoników.

Poliptyk fromborski, czyli ołtarz Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, ufundował wuj Mikołaja Kopernika – biskup Łukasz Watzenrode. To pamiątka z czasów, kiedy Kopernik we Fromborku przebywał i modlił się przed tym ołtarzem.

Proboszcz katedry we Fromborku ks. dr Jacek Wojtkowski poinformował, że rozpoczęte prace restauratorsko-konserwatorskie będą obejmowały rekonstrukcję ostatniej, szóstej kwatery ze skrzydła lewego gotyckiego ołtarza.

Chodzi o kwaterę przedstawiającą Wniebowzięcie Najświętszej Marii Panny

– wyjaśnił ks. dr Wojtkowski.

Zostają odtworzone figury, które zostały zniszczone w czasie wojennym i powojennym. Wykonana zostanie specjalna konstrukcja, która pozwoli na to, by ołtarz można było użytkować zgodnie z jego przeznaczeniem. Kiedy patrzymy na niego widzimy tzw. ekspozycję świąteczną – Matka Boża otoczona Ojcami Kościoła. Po zamknięciu skrzydeł mamy Mękę Pańską, ekspozycję na czas Wielkiego Postu

– powiedział ks. dr Jacek Wojtkowski, proboszcz archikatedry we Fromborku.

Fot. T. Owczarek

Obecnie w miejscu gotyckich rzeźb w tej kwaterze ołtarzowej znajduje się czarno-białe zdjęcie, które wykonano jeszcze przed wojną. Na jego podstawie konserwatorzy z Torunia pod kierunkiem prof. Edgara Pilla odtworzą kwaterę. W podobny sposób od pięciu lat rekonstruowane były inne kwatery tego ołtarza.

W roku Mikołaja Kopernika mamy nadzieję przywrócić blask temu ołtarzowi, który został ufundowany przez wuja Kopernika bp. Łukasza Watzenrode. W czasach Kopernika był to główny ołtarz we fromborskiej katedrze i Kopernik modlił się przed nim

– dodał ks. dr Wojtkowski.

Na przeprowadzenie prac konserwatorsko-restauratorskich przy gotyckim ołtarzu fromborska katedra otrzymała 200 tys. zł wsparcia od Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Olsztynie.

Korzystamy także ze wsparcia spółek Skarbu Państwa i fundacji, m.in. Fundacji Totalizatora Sportowego a także Polskiego Koncernu Naftowego Orlen, który jest mecenasem Pomnika Zespół Katedralny

– dodał proboszcz fromborskiej katedry.

Ks. dr Wojtkowski podkreślił, że zespół prof. Pilla z Torunia w przeszłości prowadził już prace konserwatorskie we Fromborku m.in. przy ołtarzach.

Wykonano je w 2010 roku przy okazji ponownego pochówku Mikołaja Kopernika. To, w jakiej kondycji są te ołtarze dzisiaj gwarantuje, że ten zespół konserwatorski sprosta zadaniu

– podkreślił proboszcz fromborskiej katedry.

Obecnie w zbudowanej w XIV w. katedrze we Fromborku prowadzone są także prace konserwatorskie polichromii w korpusie katedry.

Są one ważne dla całościowego wyglądu katedry. Mamy nadzieję, że na ich kontynuację otrzymany wsparcie ministerstwa kultury

– przyznał ks. dr Wojtkowski.

Zbudowana na początku XIV wieku katedra we Fromborku jest największym kościołem na Warmii. Przez wieki rezydowała tu kapituła warmińska, czyli grono 16 kanoników – „uczonych mężów”, których głównym zadaniem była codzienna modlitwa i wybór biskupa. W XVI w. jednym z kanoników kapituły został siostrzeniec ówczesnego biskupa – Mikołaj Kopernik.

W katedrze chowano także zmarłych kanoników i biskupów, w tym Kopernika. Wiele pochówków do dziś nie zostało zidentyfikowanych i zlokalizowanych; w nieznanym miejscu spoczywa w podziemiach katedry m.in. bp Watzenrode (tj. wuj Kopernika) czy bp Dantyszek, który przed objęciem biskupstwa był dyplomatą dworu Zygmunta Starego.

Autor: J. Kiewisz-Wojciechowska (PAP)/T. Owczarek
Redakcja: M. Rutynowski