Prace archeologiczne w Braniewie. Czy uda się znaleźć gotyckie piwnice?

Fot. A. Pastuszka

W poniedziałek w Braniewie rozpoczną się badania archeologiczne w miejscu, w którym stał gotycki ratusz. Był to jeden z najokazalszych tego typu budynków na Warmii.

Samorząd Braniewa przyznaje, że chciałby go odbudować, ale to na razie odległa przyszłość.

Badania archeologiczne potrwają co najmniej do przyszłego roku. Od tego, co odkryją archeolodzy, będą zależały dalsze decyzje.

Spodziewamy się m.in. odkrycia gotyckich piwnic, są przekazy, które mówią, że zostały one po prostu zasypane

– powiedziała Julita Diemieńczuk z braniewskiego urzędu miasta.

Dodała, że jeśli te przypuszczenia się potwierdzą trzeba będzie zrobić analizy, czy zachowane mury, fundamenty mogą być wykorzystane przy ewentualnej odbudowie ratusza, czy nie.

Samorząd Braniewa uzyskał dotacje na sfinansowanie badań i niezbędne pozwolenia konserwatorskie. Teren, który od poniedziałku będzie poddany badaniom archeologów, ma wymiary 24 na 52 metry. Całość jest już ogrodzona płotem.

Leżące u ujścia rzeki Pasłęki Braniewo to pierwsza stolica Warmii

Jest zarazem najstarszym warmińskim miastem założonym przez pierwszego biskupa Warmii Anzelma w 1254 roku. Kolejny biskup Henryk Fleming w 1284 roku nadał osadzie prawa miejskie na prawie lubeckim – to oznacza, że miasto lokowano wzdłuż jednej, głównej ulicy, nie było tu tradycyjnego średniowiecznego rynku.

Pierwsza wzmianka o ratuszu w Braniewie pojawia się w kronikach w 1364 roku. Tak, jak w innych średniowiecznych ratuszach w przyziemiu budynku odbywał się handel, a na piętrze urzędowały władze miejskie. Wiadomo, że przez lata w braniewskim ratuszu był też sąd, a w jego piwnicach cele. W XVI w. odnotowywano, że wspaniałością i okazałością braniewski ratusz nie ustępuje ratuszom w Elblągu, czy Gdańsku.

Przez wieki ratusz wielokrotnie przebudowywano, m.in. w czasie wojen ze Szwecją w XVII wieku został on kompletnie zniszczony. Ostatnia przebudowa ratusza miała miejsce w 1921 roku. Jak po tym remoncie wyglądał braniewski ratusz wiadomo m.in. z zachowanych fotografii.

W czasie II wojny światowej w Braniewie i okolicy toczyły się ciężkie walki

Z tego powodu na obrzeżach miasta znajduje się największa nekropolia żołnierzy radzieckich w Europie (spoczywa tam ponad 31 tys. osób). Samo miasto było bardzo zrujnowane, zniszczenia ratusza po wojnie określono na 85 procent. Mimo to zamierzano ten gmach odbudować na siedzibę władz miasta, powstały nawet plany i kosztorys. Niestety, pod koniec lat 50 ruiny rozebrano, a w miejscu ratusza urządzono skwer.

Przez lata w ruinie pozostawała miejska braniewska fara św. Katarzyny – ten kościół z ruin zaczęto odbudowywać dopiero w 1979 roku, a nabożeństwa odbywają się w nim od 1982 roku.

Autor: J. Kiewisz-Wojciechowska (PAP)
Redakcja: K. Ośko