„Mars jest jedyną planetą, gdzie oprócz Ziemi może występować życie”
Fot. fotolia.commars
Mars jest jedyną planetą, na której zdają się panować warunki, które mogą pozwolić na wystąpienie życia. I to jest coś, co fascynuje uczonych i naukowców od XIX wieku – powiedział w Bliższych spotkaniach Robert Szaj, dyrektor zarządzający Fundacji Nicoalus Copernicus, który był gościem Izabeli Malewskiej i Krzysztofa Kaszubskiego.
Dziś w Bliższych spotkaniach o Marsie, czerwonej planecie. Mars – jedna z czterech skalistych planet Układu Słonecznego i czwarta pod względem odległości od Słońca planeta. Nazwa planety pochodzi od imienia rzymskiego boga wojny – Marsa.
I. Malewska: Mars to bardzo ważna planeta, chociażby za sprawą ostatnich wydarzeń, czyli polskiego kreta.
K. Kaszubski: Czy możemy zaryzykować stwierdzenie, że nareszcie postawimy stempel i swoją pieczątkę na tej planecie?
R. Szaj: Na Marsie jest już nasza flaga, więc to już pierwszy krok, żeby tak naprawdę Marsa zamalować w połowie na biało i będzie biało – czerwony.
K. Kaszubski: Co takiego jest w Marsie, że od kilkunastu lat wysyłamy różnego rodzaju sondy? W ostatnich latach wysłaliśmy ich 17.
R. Szaj: Od kilkudziesięciu lat tak naprawdę na Marsa poleciało kilkadziesiąt statków kosmicznych, tylko nie wszystkie przetrwały lądowanie.
K. Kaszubski: Jest tak, że więcej niż połowa z nich nie przetrwała?
R. Szaj: Te statki zapomniały pewnie o Ziemi i nadają w innych kierunkach, albo już nie istnieją. Natomiast Mars jest jedyną planetą, na której zdają się panować warunki, które mogą pozwolić na wystąpienie życia. I to jest coś, co fascynuje uczonych i naukowców od XIX wieku, kiedy poznaliśmy wstępne dane o tym, jakie warunki mogą tam panować. Później zaobserwowano tzw. Kanały Marsjańskie, które …
K. Kaszubski: Które nie okazały się kanałami?
R. Szaj: Nie do końca, ale znaczna część to złudzenia. Obserwatorzy widzieli też wielkie struktury marsjańskie, które są pęknięciami, kraterami, wulkanami. Mars budzi do tej pory zainteresowanie ze względu na to, że odkryto na Marsie wodę.
I. Malewska: A jeśli jest woda, to pewnie jest życie, a my to życie chcielibyśmy poznać?
K. Kaszubski: Niektórzy twierdzą też, że bakterie zostały już znalezione, a przynajmniej ich pozostałości?
R. Szaj: To są na razie niepotwierdzone informacje. Żaden renomowany uczony nie potwierdza tych informacji, że zostały znalezione skamieliny bakterii sprzed miliardów lat.
Posłuchaj rozmowy
Fot. Pixabay.com
Na Marsie pracuje kret z warszawskiej Astroniki. Polscy naukowcy zbudowali mechanizm, który pomoże zmierzyć temperaturę wnętrza Marsa. Gościem Bliższych Spotkań był Jakub Stelmachowski z Astroniki – projektant sondy pracującej na Marsie.
K. Kaszubski: Jest Pan członkiem zespołu, który skonstruował sondę kret, która już w tej chwili jest na Marsie. Czy w jakiś sposób macie Panowie kontakt z tą sondą?
Jakub Stelmachowski: W tym momencie obserwujemy, bo misja faktycznie z sukcesem wylądowała na Marsie 26 listopada, w poprzedni poniedziałek. Wiemy, że wszystkie systemy są operacyjne. Wszystko się udało. Lądowanie przebiegło pomyślnie zgodnie z planem, natomiast my dowiemy się czegoś więcej prawdopodobnie w styczniu, kiedy nasza sonda zostanie umieszczona fizycznie na powierzchni Marsa i zacznie się faktycznie zagłębienie w planetę na 5 metrów.
K. Kaszubski: Podobno, Niemcy nie byli w stanie poradzić sobie z zagadnieniami technicznymi, dopiero Astronika rozgryzła wszystkie tajemnice Marsa i zaproponowała urządzenie, które powinno działać?
Jakub Stelmachowski: Akurat moja korporacja ma bardzo duże doświadczenia w tym zakresie, ponieważ nasz główny założyciel dr. Jerzy Grygorczuk projektował już w swojej karierze instrument MUPUS, który poleciał na misję Rosetta, czyli pierwszą misję w historii ludzkości, która poleciała na kometę i praktycznie z sukcesem w tę kometę się wbiła. Mając na uwadze te doświadczenia, Niemcy zwrócili się do nas, do Astroniki o pomoc w przygotowaniu takiego mechanizmu, gdyż wiedzieli, że my jesteśmy najlepsi, że ci polscy inżynierowie potrafią taki mechanizm skonstruować, który na te 5 metrów w kilkadziesiąt minut potrafi się wbić precyzyjnie, szybko i niezawodnie.
Posłuchaj rozmowy
Mars. Fot. pixabay.com
Magdalena Pilska z Obserwatorium Astronomicznego w Olsztynie opowiedziała o najwyższej znanej górze w Układzie Słonecznym, położonej na Marsie, górze Olimp.
K. Kaszubski: Jak to jest z tym Olimpem, jak jest wysoki i czy prawda jest to, że wystaje poza atmosferę marsjańską?
I. Malewska: Mars równą planetą nie jest?
Magdalena Pilska: Zdecydowanie jest rzeczywiście rekordzistą, jeśli chodzi o góry w naszym Układzie Słonecznym. Nie wiem jak tam ze zdobywaniem tego Olimpu, bo jednak atmosfera marsjańska nie sprzyja. Ja w tej chwili nie pamiętam dokładnie jaką on ma tę wysokość, ale naprawdę przewyższa dużo, dużo nasze.
K. Kaszubski: zaraz to sprawdzimy, bo to jest dość łatwe. Iza już się bierze za sprawdzanie wysokości marsjańskiego Olimpu.
I. Malewska: Jeśli chodzi o Olimp marsjański, to ze znalezionej informacji wynika, że wznosi się na 21 tysięcy metrów ponad średnią powierzchnię planety i na 25 – niektóre źródła podają 27 kilometrów nad otaczającą go równinę.
Posłuchaj rozmowy
Fot. pixabay.com
O marsjańskich habitatach, marsjańskich miastach przyszłości opowiadała asrtobiolog z Krakowa i projekt habitat Mars Agata Kołodziejczyk.
I. Malewska: Czym są te marsjańskie habitaty?
Agata Kołodziejczyk: Marsjańskie habitaty – obecnie wiadomo nie są jeszcze zbudowane. To wszystko jest przyszłość. Jak długa przyszłość? Podejrzewam, że około 40 lat. Już teraz musimy rozwinąć odpowiednie technologie, żeby ten człowiek na Marsie bezpiecznie mógł przetrwać, żeby to życie biologiczne było odpowiednio zabezpieczone i oczywiście, żeby nie roznieść tego życia ziemskiego na planetę, która jest obca. Po to już tworzymy, myślimy jak zrobić taki habitat. Między innymi właśnie w Polsce, u nas w Pile zbudowaliśmy taką pierwszą bazę do symulacji misji marsjańskich.
Na czym to polega? Przede wszystkim na tej izolacji. Nie są to jeszcze takie materiały, z których będzie zbudowany prawdziwy habitat marsjański. Zresztą on będzie prawdopodobnie pod warstwą regolitu, który tam się znajdzie, czyli takich skal, które występują na Marsie, no ale również wewnętrzne takie systemy przetrwania życia. To wszystko musi być rozwinięte tu, teraz na Ziemi , żeby potem tam bezpiecznie móc przetrwać.
Posłuchaj rozmowy
Redakcja: A. Dybcio za D. Kucharzewska
