Bogusława Orzechowska: Narodowy Program Ochrony Zdrowia Psychicznego jest bardzo ważny, bo wcześniej czy później prawie każdy ma problemy z psychiką

Senator Prawa i Sprawiedliwości Bogusława Orzechowska. Fot. Ł. Sadlak

Aby ograniczyć liczbę prób samobójczych Polacy muszą zadbać o lepszy dostęp do specjalistów z dziedziny psychiatrii – mówiła w Porannych Pytaniach Polskiego Radia Olsztyn senator Prawa i Sprawiedliwości Bogusława Orzechowska, lekarz i doradca ministra zdrowia.

Fiaskiem – Najwyższa Izba Kontroli nazwała Narodowy Program Ochrony Zdrowia Psychicznego. Raport w tej sprawie ukazał się w poniedziałek 20 marca. Zdaniem NIK nic w tym programie się nie udało. Narodowy Program Ochrony Zdrowia Psychicznego miał ograniczyć liczbę prób samobójczych w Polsce, a w czasie jego działania, w latach 2011-2015, liczba skutecznych prób samobójczych wzrosła o 60 procent.

Zdaniem senator Bogusławy Orzechowskiej Polacy potrzebują pomocy psychiatrycznej, a środki przeznaczone na realizację programu były symboliczne. Liczba samobójstw w Polsce jest znacznie większa niż w Unii Europejskiej. Średnia unijna to 11,67 samobójstw na 100 tysięcy mieszkańców, w Polsce liczba ta wynosi 16,35.

Program nie zdał egzaminu, bo pojawiło się mnóstwo problemów gospodarczych (…), zaczęły się upadki firm, problemy ze spadkiem wartości pieniądza. Ludzie wciągnięci w różnego rodzaju kredyty i umowy śmieciowe przestawali sobie radzić. Dostęp do specjalistów był słaby, mimo że miało to być priorytetem programu. Środki przeznaczone na Narodowy Program Ochrony Zdrowia Psychicznego były symboliczne (11 milionów 400 tysięcy złotych). W tej chwili minister zdrowia Konstanty Radziwiłł zabezpieczył 280 milionów złotych. Program będzie kontynuowany, ale zostanie całkowicie przebudowany.

Zdaniem gościa Porannych Pytań Polskiego Radia Olsztyn musimy zadbać o to, żeby była większa dostępność dzieci i młodzieży do lekarzy specjalistów.

W dotychczasowym systemie szkolnym największe problemy psychiczne miały dzieci, które przychodziły do gimnazjów. Dodatkową przyczyną wielu frustracji i problemów były egzaminy na koniec szkoły podstawowej i na koniec gimnazjów. Chodzi o to, żeby dostęp do psychiatry dziecięcego i lekarza dla dorosłych był coraz szerszy. Psychiatra powinien być dostępny w ośrodkach powiatowych i miejskich (…)

Z raportu wynika, że strona rządowa nie wywiązała się ze swoich zobowiązań przy tworzeniu programu. Nic nie zrobiły też samorządy.

Nie było zainteresowania, a ludzie z problemami psychicznymi nie mieli się gdzie zwrócić. Samorządy odsuwały to na bok, bo również miały swoje problemy (…) W tej chwili jest ogromne pole do działania dla ministra zdrowia, żeby to zmienić (…) W Polsce do tej pory funkcjonował stereotyp, że do psychiatry idzie ktoś upośledzony umysłowo. Tymczasem problemy z psychiką wcześniej, czy później ma prawie każdy.

Senator Bogusława Orzechowska poinformowała, że już w tym roku miały być uruchomione małe ośrodki, ale ze względu na inne problemy, które napotkało ministerstwo program został przesunięty. Prace nad Narodowym Programem Ochrony Zdrowia Psychicznego cały czas trwają.

Posłuchaj rozmowy Krzysztofa Kaszubskiego z Bogusławą Orzechowską